Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Beter dan een boycot: “ongewenste” zangeres
Russen jennen Oekraïne met gehandicapte Eurosongkandidate die land niet in mag
Eerst dachten ze aan een boycot van het Eurovisiesongfestival in Kiev, maar nu hebben de Russen een betere manier gevonden om Oekraïne te jennen. Ze sturen een zangeres met een beperking die het land niet binnen mag omdat ze eerder optrad op de Krim, het Oekraïense schiereiland dat werd geannexeerd door de Russen.
“Het is een kinderwens die uitkomt. Ik heb met mijn ouders altijd naar het Eurovisiesongfestival gekeken en ik droomde ervan om ooit ook op dat podium te staan”, zei een dolgelukkige Julia Samoylova (27) toen ze zondagavond op de staatszender Kanal 1 als Russische kandidate voor het Eurovisiesongfestival voorgesteld werd.
Door een fout gelopen polio-inenting zit de jonge vrouw al sinds haar dertiende in een rolstoel, maar dat belet haar niet om aan een grote zangcarrière te werken. Zo won ze al vijf zangwedstrijden in haar vaderland, werd in 2013 tweede in Faktor A – de Russische versie van The X-Factor – en in 2014 mocht ze de openingsceremonie opluisteren op de Winter Paralympics in Sotsji.
Maar haar droom om op 11 mei Rusland te vertegenwoordigen op de tweede halve finale van het Eurovisiesongfestival in Kiev zal ze misschien moeten opbergen. Een showbizzwebsite onthulde dat Samoylova in juni 2015 optrad op de Krim, dat in maart 2014 onrechtmatig aangehecht werd door de Russen. Dat mag, op voorwaarde dat artiesten daarvoor eerst de toelating vragen aan Oekraïne en daarna via het land naar het schiereiland reizen. Maar Samoylova heeft beide voorwaarden geschonden en mag daarom in principe Oekraïne niet meer binnen. Ook niet voor het Eurovisiesongfestival.
“Belachelijk. Alle Russische artiesten hebben al eens opgetreden op de Krim”, zegt Kanal 1-directeur Konstantin Ernst, een van de belangrijkste mediafiguren in het Kremlin en een persoonlijke vriend van de Russische president. Hij wordt ook wel eens smalend de ‘ceremoniemeester van Poetin’ genoemd.
“De Russen spelen een smerig spel”, klinkt het bij de Oekraïense veiligheidsdienst. “Als we Samoylova binnenlaten, overtreden we ons eigen decreet en als we haar de toegang weigeren, zullen we het verwijt krijgen dat we mensen met een beperking discrimineren. Wat we ook doen, we komen hier altijd als verliezers uit.”
Wraak voor Jamala
In Rusland kijken ze nieuwsgierig toe hoe Oekraïne die Gordiaanse knoop zal doorhakken. “Dit kan geen toeval zijn. Het lijkt er sterk op dat ze nu wraak nemen voor de Oekraïense overwinning vorig jaar op het Eurovisiesongfestival”, zegt een bron binnen de Oekraïense veiligheidsdienst. Dat kan kloppen, want het winnende nummer 1944 van zangeres Jamala ging over de massale deportatie tijdens WO II van Krim-Tataren door Stalin. En daar konden ze in Moskou niet mee lachen.
De Oekraïense overheid blaast voorlopig warm en koud. “We zullen een beslissing nemen die in het belang is van onze nationale veiligheid”, zegt adviseur Anton Gerashenko van het ministerie van Binnenlandse Zaken. “Julia Samoylova staat niet op onze zwarte lijst. Als blijkt dat ze nooit publiekelijk haar steun uitsprak voor de annexatie van de Krim en de Russische agressie in Oost-Oekraïne, dan valt er misschien nog een mouw aan te passen.”