Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Groene stad, groene rand:één strijd
HEET VAN DE TONG
Minister van Mobiliteit Ben Weyts (NVA) verzekerde bij de voorstelling van het nieuwe Toekomstverbond voor de Antwerpse mobiliteit dat het zeker niet de bedoeling kan zijn om de mobiliteitsproblemen van de stad te verschuiven naar de rand. Dat is een goed en belangrijk statement.
Over de mobiliteits- en leefbaarheidsproblemen in de randgemeenten ten noorden en oosten van Ant- werpen werd de laatste maanden weinig gesproken. Ekeren, Merksem, Schoten, Deurne, Wijnegem, Wommelgem: het gaat om grotendeels verstedelijkt gebied, met eigen problemen op vlak van mobiliteit en leefbaarheid. Denk maar aan de opstoppingen op de autosnelwegen en het sluipverkeer dat zich in die gemeenten dan ophoopt. Te veel wordt een kunstmatig verschil gemaakt tussen stad en rand. Alsof de stad met alle verkeersmiserie zit en de rand alleen bewoond wordt door villabewoners die níéts kunnen verdragen. De realiteit ziet er helemaal anders uit. De realiteit is dat stad en rand één geheel zijn. Ze hebben elkaar nodig om het oneindige mobiliteitsprobleem op te lossen. En aangezien de stedelijke randgemeenten een wezenlijke bijdrage zullen moeten leveren aan de oplossing van de grote mobiliteits- en leefbaarheidsproblemen in Antwerpen stad, zal er ook naar hen geluisterd moeten worden. Zeker nu blijkt dat de nieuw aan te leggen A102 tussen
Ekeren en Wommelgem een wel zeer belangrijk onderdeel is van het historisch akkoord rond Oosterweel.
Scheur groene rand niet in stukken
Die nieuw aan te leggen A102 is een autosnelweg die dwars door de groene buffer tussen stad en rand door loopt. Door natuurgebieden en parkdomeinen, via woongebieden en vlak naast het Jan Palfijnziekenhuis, woonzorgcentrum Melgeshof, de Sint-Jozefschool en het SintMichielscollege. Om die reden is er ook al jaren verzet tegen dit tracé. Om het Oosterweelakkoord kans op slagen te geven, is het van cruciaal belang dat ook de mensen van de rand betrokken worden. Ook daar zetten actiecomités zich al jaren met hart en ziel in voor een betere leefbaarheid. Zoals Red de Voorkempen en, meer recent, Gruunrant. Deze burgerbewegingen stellen zich zeer flexibel op en zijn bescheiden. Maar er zijn grenzen. Want wat onbegrijpelijk zou zijn is dat aan de ene kant geïnvesteerd wordt in de overkapping van de Antwerpse Ring vlak bij de stad, maar dat tegelijkertijd de groene rand rond de stad aan stukken wordt ge
scheurd.
De voorstellen van Gruunrant zijn overigens geïnspireerd door Ringland. Ook zij willen zo veel mogelijk groengebieden in de sterk verstedelijkte rand rond Antwerpen met elkaar verbinden en op die manier de leefbaarheid van de rand versterken.
A102 noodzakelijk?
Het is daarom geen onterechte vraag van de actiecomités dat de noodzaak van de A102 ondubbelzinnig wordt aangetoond. Ook niet dat er voldoende wordt geïnvesteerd in een modal shift richting meer en beter openbaar vervoer, fietsinfrastructuur en vervoer over het water. Een deftige sturing van het verkeer staat ook op dat lijstje. Als blijkt dat de A102 er moet komen, dan is het noodzakelijk dat er gekozen wordt voor een diep geboorde tunnel. Dat is geen fait divers. Want een geboorde tunnel is iets heel anders dan de overdekte sleuf die tot nu toe in het Masterplan 2020 van de Vlaamse regering staat en geraamd wordt op 551 miljoen euro. De A102 als geboorde tunnel valt allicht duurder uit, maar betekent wel een zee van verschil tegenover een sleuf dwars door park- en natuurgebieden. Ook als die sleuf nadien weer zedig toegedekt wordt, is een volledig herstel van de natuurwaarden nooit mogelijk.
Stem in regioraad
In het Toekomstverbond rond Oosterweel zijn geen garanties opgenomen voor de aanleg van de A102. Noch financieel, noch infrastructureel. Wel worden vertegenwoordigers van de rand opgenomen in een regioraad. Dat is goed, maar ze moeten dan ook een stem hebben. In de verdere concretisering van de plannen van het Toekomstverbond moet hierover snel uitsluitsel komen. Je kunt stad en rand niet los van elkaar zien. Ze zijn één geheel. De stad heeft voordelen voor de rand, de rand voor de stad. Laten we de historische kansen die het Oosterweelakkoord biedt, grijpen en aan één en hetzelfde zeel trekken om van Antwerpen een leefbare, groene en gezonde regio te maken. Groene stad, groene rand: één strijd.