Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Hij zette alles op papier maar krijgt geen euthanasie
Staf (91) heeft een zware hersenbloeding gehad, hij is verlamd en is er niet meer bij. De Antwerpenaar had in een wilsverklaring uitdrukkelijk gekozen voor euthanasie. Maar hij mag niet gaan. Niet zolang hij niet in een coma ligt. Zijn vrouw Jeanne (87) strijdt nu voor een waardig einde voor haar man, zo is te zien in een reportage op Humo.be.
Jeanne staat bij het ziekbed van haar Staf. Ze knikt en huilt. Hij kust haar hand. Staf kan nog praten, maar Jeanne kan geen gesprek meer met hem voeren. Hij heeft op 3 februari een zware hersenbloeding gehad. Hij is verlamd aan de linkerkant, kan niet meer slikken. Zijn geest wil niet meer mee. Jeanne en Staf – uit Antwerpen, 56 jaar getrouwd – hadden zich voorbereid op dit moment. Als een van hen in zo’n toestand zou komen, wilden ze niet voortleven. Dus legden ze dat vast in een geregistreerde wilsverklaring, heel duidelijk.
“Maar het was allemaal moeite voor niets”, zegt Jeanne in een pakkende videoreportage die te zien is op Humo.be. De wilsbeschikking is immers alleen geldig als er sprake is van een onomkeerbare coma. Zover is het niet met Staf, dus kan euthanasie niet. “Wij hebben meer medelijden met onze dieren dan met onze mensen. Mijn kat was zestien jaar en ze was ziek. Ik ging ermee naar de dierenarts en die zei dat ze niet meer kon genezen. Dus kreeg ze een spuitje en sliep ze in. Dat doen ze met een mens niet, hé.”
Hopen dat hij achteruitgaat
“Tienduizenden Vlamingen lieten in de afgelopen jaren zo’n wilsverklaring registreren, voor het geval dat ze zich later niet meer kunnen uitdrukken”, zegt professor Wim Distelmans, voorzitter van het Levenseinde Informatieforum (LEIF). “Ze gaan er- van uit dat euthanasie mogelijk zal zijn wanneer ze een hersenbloeding krijgen, dement worden of in een coma raken en niet meer aanspreekbaar zijn. Helaas, die wilsbeschikking geldt in slechts één situatie: als ze in een onomkeerbare coma raken. De mensen begrijpen dat niet, en ik eigenlijk ook niet.”
Daarnaast bestaat een negatieve wilsverklaring, waarin je concreet uitdrukt wat je in de toekomst zeker níét wilt. Zo liet Staf optekenen dat hij niet kunstmatig gevoed wil worden. Het perverse gevolg is dat Jeanne alleen kan hopen dat haar man achteruit- gaat en dat hij niet meer zelfstandig kan eten. Hem nu laten gaan is verboden. Hem laten vergaan van honger en dorst, zodat hij in die onomkeerbare coma terechtkomt, kan wel.
Kleine wijziging
Het vreet aan Jeanne. “Ik ben op dit ogenblik in staat om al mijn pillen te pakken. En vóór hem te sterven. Ik vecht ertegen, maar ik zou liever dood zijn. Als je je man zo ziet liggen en je kan geen woord met hem spreken, dan is het leven niks meer.”
Het kan anders, zegt Distelmans. “Een kleine aanpassing in de wet volstaat. Daar staat nu dat de wilsbeschikking geldig is als je onomkeerbaar niet meer bij bewustzijn bent. Als daar ‘niet bewust’ zou staan in plaats van ‘niet bij bewustzijn’, dan worden situaties als deze vermeden. Maar de huidige meerderheid staat niet te springen om de wet aan te passen.”