Verbod op onverdoofd slachten al meteen onder druk

Vlaamse meerderheidspartijen bereiken akkoord, maar moeten de geloofsgemeenschappen nog kunnen overtuigen

In Vlaanderen komt er vanaf januari 2019 een verbod op onverdoofd ritueel slachten in de slachthuizen. Vlaams minister van Dierenwelzijn Ben Weyts (NVA) spreekt van een “historisch akkoord”, maar dat lijkt voorbarig. De Moslimexecutieve wijst het akkoord af en ook de joodse gemeenschap zet er grote vraagtekens bij.

Wat houdt het nieuwe akkoord juist in?

Schapen en kleine herkauwers moeten worden geslacht met de techniek van de omkeerbare elektronarcose: het dier wordt bedwelmd maar niet gedood, waarna de halssnede pijnloos kan gebeuren. Voor runderen en kalveren staat deze techniek nog niet op punt. In afwachting daarvan wordt voor deze dieren de

post-cut-stunning- verdoving verplicht, een verdoving die onmiddellijk na de halssnede wordt toegepast.

De toepassing van beide technieken wordt verplicht vanaf 1 januari 2019. De meerderheidspartijen N-VA, CD&V en Open Vld bereikten hierover een akkoord.

Hoeveel dieren worden nu nog onverdoofd geslacht?

Het onverdoofd slachten behoort tot de rituele voorschriften van zowel de islamitische als de joodse gemeenschap. Voor beide gemeenschappen moet het dier nog leven voor het wordt geslacht. Als het zou sterven aan de verdoving, dan is dat in overtreding met de religieuze voorschriften.

Uit de cijfers van 2015 van het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV) blijkt dat van de 105.524 schapen er 94,6% onverdoofd werd geslacht. Bij de runderen was dat 15,7% en bij kalveren 14%. Voor 2016 zijn de cijfers nog niet volledig, maar liggen de percentages ongeveer gelijk. Ritueel slachten is momenteel mogelijk in 24 slachthuizen.

Hoe kwam het politieke akkoord tot stand?

De discussie over het onverdoofd slachten tijdens het islamitische Offerfeest gaat al 25 jaar mee. In de rand van dit debat lanceerde minister Ben Weyts in 2015 zijn intentie om een algemeen verbod op onverdoofd ritueel slachten in te stellen. Maar dat botste vorig jaar op een kritisch advies van de Raad van State. Een totaalverbod op onverdoofd slachten zou volgens het rechtscollege een inbreuk op de godsdienstvrijheid zijn. Het kon er dus alleen komen als de geloofsgemeenschappen ermee akkoord zouden gaan.

Piet Vanthemsche ( kleine foto), voormalig topman van de Boerenbond, werd op vraag van de minister het veld ingestuurd om te bemiddelen met alle betrokkenen. Hij stelde zijn rapport gisteren voor in het parlement. Het vormt de basis van het politieke akkoord tussen de meerderheidspartijen.

Is het wel zo’n historisch akkoord?

“Je moet voorzichtig zijn met die termen, maar wat hier voorligt, is wellicht historisch”, zegt minister Weyts zelf. “We nemen hiermee op internationaal vlak het voortouw in dierenwelzijn.”

De Vlaamse Parlementsleden Jelle Engelbosch (N-VA), Gwenny De Vroe (Open Vld) en Sonja Claes van CD&V – de partij die zich de voorbije jaren tegen een totaalverbod op onverdoofd slachten bleef verzetten – juichen het akkoord toe. “Dit dossier bewijst eens te meer dat bemiddeling de beste ga- rantie biedt op oplossingen”, zeggen de drie in een gemeenschappelijke mededeling. “Na grondig onderzoek is een evenwicht gevonden tussen godsdienstbeleving en dierenwelzijn. Wat ons betreft, hoeven deze voorstellen geen meerderheidsvoorstellen te blijven. We reiken de oppositie de hand om zich mee achter dit akkoord te scharen.”

Vanuit de oppositie kwam er al meteen steun. De grote angel zit in de geloofsgemeenschappen zelf. Vanthemsche schrijft in zijn rapport dat uit zijn contacten met vertegenwoordigers van de moslimgemeenschap blijkt dat een deel van hen verdoofd slachten aanvaardbaar vindt. Hij baseert zich op een bevraging door Muslinked, een netwerkorganisatie van moslims uit de middenklasse en hogere klassen. Zo zou 40% verdoofd ritueel slachten aanvaardbaar vinden als het halal zou zijn. “Dat is weliswaar veel minder of niet het geval voor de joodse gemeenschap”, staat in het rapport ( zie

stukken onderaan).

Hoe gaat het nu verder?

Het akkoord over de invoering van het verdoofd ritueel slachten moet nu in een decreet worden gegoten.

Welke voorstellen doet Vanthemsche nog in zijn rapport?

Vanthemsche pleit voor een Europese richtlijn rond het verdoofd ritueel slachten. Hij verwacht dat met een Vlaams verbod meer dieren in het buitenland zullen worden geslacht. Voor de rituele slachters stelt hij een opleiding en attest in vakbekwaamheid voor. Bovendien stelt hij vast dat er rond dierenwelzijn in het algemeen nog ruimte tot verbetering is in de slachthuizen. Zo is daar een betere registratie nodig van de problemen die dierenleed in de hand werken. “Het is fout om de discussie te beperken tot de manier waarop het dier gedood wordt”, zegt Vanthemsche. “Dit gaat ook over hoe dieren worden gefokt, getransporteerd, enzovoort.”

BEN WEYTS

Vlaams minister van Dierenwelzijn “We nemen hiermee op internationaal vlak het voortouw in dierenwelzijn.”