Gazet van Antwerpen Stad en Rand
“Ik vond mijn zware stem zo lelijk dat ik stopte met praten”
Logopediste uit Berchem ontwikkelt samen met transvrouw app om stem zachter te maken
Je stem is als een tweede gezicht. Voor heel wat transvrouwen is de vervrouwelijking van hun stem dan ook een belangrijke stap in de transitie naar een vrouwenlichaam. Enkel intensieve training kan daarbij helpen. Om aan die nood tegemoet te komen, lanceerde de Berchemse 2pass Clinic een app.
“Wat mijn patiënten hebben geleerd tijdens een sessie logopedie wordt vaak niet meegenomen naar het dagelijks leven. Vanaf het ogenblik dat ze de praktijk verlaten, oefenen ze niet meer of kunnen ze wat ze geleerd hebben niet volhouden”, vertelt logopediste Katrien Eerdekens die zich specialiseerde in stemtherapie voor transvrouwen, vrouwen die geboren werden in het lichaam van een man.
Er komt veel meer bij zo’n vervrouwelijking van de stem kijken dan wat op het eerste gezicht opvalt, namelijk de toonhoogte. “Vrouwen glimlachen bijvoorbeeld meer wanneer ze spreken, ze gesticuleren meer met hun handen, ze maken fijnere bewegingen met hun tong en hun articulatie is pittiger dan die van een man”, legt Eerdekens uit.
Om een sneller en beter resultaat te bekomen, ontwikkelde Eerdekens samen met de Zwitserse transvrouw Danielle Lang de 2Pass Voice App. “Die app moet je beschouwen als een logopedist die je mee naar huis neemt. Alle oefeningen die ik tijdens een sessie toepas op het vlak van toonhoogte, articulatie, intonatie, resonantie en non-verbale communicatie, kunnen met de app thuis verder worden ingeoefend.”
Aanvulling op stemtherapie
Eerdekens ziet de applicatie niet als op zichzelf staand oefenmateriaal. “Het is een aanvulling op stemtherapie. Voorlopig kunnen enkel mijn eigen patiënten hiermee aan de slag. De oefeningen zijn namelijk op maat gemaakt. Bovendien is het de bedoeling dat de patiënte zichzelf opneemt met haar smartphone en dat ik een keer per week feedback geef.”
Voorlopig bereikt de logopediste dus slechts een beperkt publiek. “Maar in de toekomst hoop ik de licentie van de 2Pass Voice App te kunnen doorverkopen aan andere logopedisten, al wil ik eerst wachten op feedback van mijn patiënten zodat ik de app kan optimaliseren.”
Verder heeft Eerdekens ook plannen om de oefeningen te laten vertalen zodat transvrouwen over de hele wereld kunnen worden geholpen. Want daar is wel degelijk nood aan, zo vertelt Danielle Lang (49). Zij hielp Eerdekens met het technische aspect van de applicatie en weet als geen ander hoe het is om als transvrouw te worstelen met je stem. In 2016 onderging ze een stemoperatie waarvan ze vijftien maanden moet herstellen. Enkel in combinatie met stemtraining zal ze haar doel bereiken. “Ik had een hele zware stem en vond dat zo vreselijk dat ik stopte met praten. Ik volgde wel lessen bij een logopedist, maar dat beperkte zich tot twee keer per maand. Daar kom je niet ver mee. Ik ben heel gelukkig dat ik met dit project anderen kan helpen.”
Zelf beschouwt Danielle zich op dit ogenblik als a work in progress. “Ik ben gelukkiger dan vroeger, maar ben me nog steeds bewust van het genetische probleem dat ik meekreeg. Doorheen de jaren onderging ik verschillende operaties. Mijn grote droom is dat mensen me niet meer aanstaren of me niet meer ‘ meneer’ noemen aan de telefoon. Dan krimp ik in elkaar.”
Radiostem
Ook Jolande Claeys (57) is een van Eerdekens patiënten en de bezielster van de Antwerpse HLBTwebradio, een zender die focust op de LGBT-scene. “Ik volg nu drie maanden stemtraining en hoor al een groot verschil. Het wordt dringend tijd dat ik mijn radiojingles opnieuw inspreek”, lacht ze. Ook zij vindt het moeilijk om zichzelf te horen spreken, ondanks haar passie voor het radiomaken.
“Het moeilijkste is om het vol te houden. Zeker wanneer ik me op mijn gemak voel, hoor ik mijn stem dalen.” Een stemoperatie ziet ze niet zitten, maar met behulp van stemtherapie hoopt ze uiteindelijk wel te klinken als een vrouw. “Met deze app kan ik anoniem, op mezelf oefenen zonder dat anderen me horen. Dat vind ik belangrijk.” Bovendien, zo zegt ze, komt er wel degelijk schot in de zaak. “Vlak na een sessie bij Katrien nam ik mijn telefoon op. Een telemarketeer belde me op en sloot af met ‘ madammeke’. Dat was zo’n emotionele ervaring. Die erkenning gaat door merg en been.”
YOLANDE CLAEYS
Transvrouw en bezielster van Antwerpse HLBTradio ‘‘Een telemarketeer belde me op en sloot af met ‘madammeke’. Die erkenning gaat door merg en been.”