“Alle hoop op enige menselijkheid in Syrië is verdwenen”

Het moreel kompas van het westen in het Syrische conflict hapert nu al bijna een decennium, tien lange jaren. En het allerergste is dat ook de hoop op enige menselijkheid volledig verdwijnt. Kan je het emotioneel instabiele pubers dan eigenlijk nog kwalijk nemen dat de stoppen doorslaan bij het aanschouwen van de gruwelijke (gifgas)beelden die ons uit Syrië bereiken? Welke psycholoog kan voldoende tegenwicht bieden zodat jongeren niet opgejut geraken door vreselijke televisiebeelden of filmpjes op sociale media? Het doet mij denken aan het aller begin van deze Syrische tragedie. Toen was ik ongeveer 17 jaar oud. Het consortium Syrië 12-12 organiseerde hartverwarmende sensibiliseringsacties om de lokale bevolking te doen inzien welke catastrofe er zo ver van ons bed plaatsvond. Terwijl men typische zwarte Syrische thee schonk, werden pendelaars quasi gedwongen te reflecteren over de Syrische burgeroorlog en ook hun solidariteit te betuigen. Veel blijft er na tien jaar oorlog van die hoopgevende acties niet meer over. Zelfs hulpverleners zijn doordrenkt van het defaitisme. En kan je het ook hen kwalijk nemen? Enerzijds zijn er de Verenigde Naties die als een legedoosinstelling met communistische veto’s irrelevant worden gemaakt, anderzijds heb je de EU die meer wakker ligt van haar verdomde humanitaire plicht om oorlogsvluchtelingen op zijn minst op een menswaardige manier op te vangen. Hoe cynisch dit ook mag klinken. Maar goed, IS heeft de Syrische president Assad en zijn genocidaal regime het grootste geschenk bezorgd. Namelijk: gedoogsteun van de internationale gemeenschap. Maar nu IS gelukkig langzaam aan in de verdrukking geraakt, worden we wakker geschud door de bikkelharde realiteit. Assad moordt de Syrische bevolking niet alleen uit, maar laat ze letterlijk en figuurlijk stikken. Een oorlogsstrategie die zelfs de meest bloeddorstige burgeroorlogen uit de geschiedenis overtreft.

Geen begrip, wel begrijpen

Met al deze beelden moet ik terugdenken aan mijn interview van 2013, nog voor er sprake was van IS. Ik had allerminst begrip voor mijn leeftijdsgenoten die hun toekomst en hun familie vergooiden en zich als kanonnenvlees hadden overgegeven aan de frontlinie van de vieze Syrische oorlog. Maar ik kon het wel begrijpen. Niet iedereen is even weerbaar en evenmin heeft iedereen even goede bedoelingen, laat staan dat ze vroom genoeg zijn om in hun godsdienstbeleving rationeel te kunnen zijn. Maar er is iets dat ik tot op de dag van vandaag niet kan vatten. Hoe is het mogelijk dat een politiek kopstuk uit Antwerpen dat rustig op de koffie – of liever: op de zwarte thee – kan met een massamoordenaar die zijn eigen volk in gas laat stikken, zich doodleuk aanbiedt bij de volgende gemeenteraadsverkiezingen?

FOTO'S EPA, PATRICK HATTORI Khalid El Jafoufi: “Hoe is het mogelijk dat een politiek kopstuk uit Antwerpen dat rustig op de koffie kan met een massamoordenaar die zijn eigen volk in gas laat stikken, zich doodleuk aanbiedt bij de volgende gemeenteraadsverkiezingen?”