Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Wereldwijd applaus voor kordate Donald Trump (behalve in Rusland)
Alleen Rusland ziet in Amerikaans offensief schending van internationaal recht
De Russische president Poetin heeft het modernste fregat van de Russische vloot richting Syrië gestuurd als reactie op de Amerikaanse raketaanval op de Syrische luchtmachtbasis Shayrat bij Homs. Buiten Rusland en Iran, de bondgenoten van Syrië, reageerde zowat de hele wereld positief op de beslissing van de Amerikaanse president Donald Trump om het Syrische regime te straffen voor de gifgasaanval waarbij zeker 88 doden vielen.
Het waren donderdagavond drukke tijden voor president Trump. Hij vergaderde met zijn Nationale Veiligheidsraad en moest zijn keuze maken uit de militaire opties die de generaals van het Pentagon hem voorlegden, en ontving ‘tussendoor’ de Chinese president Xi Jinping en zijn echtgenote in zijn vakantiepark Mar-a-Lago in Florida. Tien minuten nadat Xi vertrokken was naar zijn hotel, begonnen de raketten te vallen in Syrië en sprak de Amerikaanse presi- dent de natie toe. Vanuit de Middellandse Zee vuurden Amerikaanse marineschepen 59 kruisraketten af op de basis van waar het vliegtuig vertrokken zou zijn dat het dorp Khan Sheikhoun begin deze week had gebombardeerd met gifgas. Syrische vliegtuigen en helikopters werden vernietigd, maar het Russische materiaal dat er ook stond, werd zorgvuldig vermeden. Bij de Amerikaanse aanval zouden vier Syrische militairen en een burger gedood zijn.
“Beschaafde landen”
De eerste ontmoeting tussen de wereldleiders Trump en Xi die belangrijkste internationaal politieke gebeurtenis van de week had moeten worden, raakte meteen ondergesneeuwd door deze eerste rechtstreekse aanval van de VS tegen het regime van president Bashar al- Assad sinds het begin van de Syrische burgeroorlog zes jaar geleden. In zijn korte toespraak tot de pers zei Donald Trump dat het gebruik van chemische wapens door Assad de nationale veiligheid van de Verenigde Staten in het gedrang bracht. Hij riep de “beschaafde landen” op om samen met de VS “een einde te maken aan de slachtingen en het bloedvergieten in Syrië”.
Sanctie
Niet alleen in de Verenigde Staten, maar ook in het grootste deel van de rest van de wereld kreeg Trump applaus voor zijn snelle en kordate reactie. De Duitse kanselier Angela Merkel en de Franse president François Hollande noemden in een gezamenlijke verklaring de Syrische president Assad “zelf verantwoordelijk” voor deze ontwikkeling. “Zijn herhaaldelijk gebruik van chemische wapens en zijn misdaden tegen de eigen bevolking eisten een sanctie.” Ook de Britse regering had het over “een gepast antwoord”. Voor Europees president Donald Tusk tonen de Amerikaanse aanvallen “noodzakelijke vastberadenheid tegen barbaarse chemische aanvallen”. “De Europese Unie zal samenwerken met de Verenigde Staten tegen de brutaliteit in Syrië.”
Positieve reacties waren er verder nog van onder meer de Turkse president Erdogan, de Israëlische premier Netanyahu en – opvallend – China, dat het gebruik van chemische wapens “door eender welk land, organisatie of individu en ongeacht de omstandigheden en het doel” veroordeelt. De VS verwittigden in de nacht van donderdag op vrijdag hun bondgenoten en ook Rusland van de op handen zijnde aanval. Dat gebeurde via de speciale communicatielijn die het Amerikaanse en het Russische leger hebben opgezet om inciden-
ten in en boven Syrië te voorkomen.
Relatie met Russen beschadigd
Als eerste represaille hebben de Russen die coördinatieafspraken, die moeten voorkomen dat Russische vliegtuigen en toestellen van de door de VS geleide coalitie letterlijk met elkaar in botsing komen, opgezegd. President Vladimir Poetin, die ook de voorbije dagen pal achter zijn Syrische bondgenoot bleef staan, noemde de Amerikaanse aanval een schending van het internationaal recht en een daad van agressie tegen een soeverein land, die de toch al niet denderende relatie tussen Washington en Moskou “ernstige schade” toebrengt. Volgens de Russen ondermijnt de aanval ook de strijd tegen terreur. Later raakte bekend dat Rusland het fregat Admiraal Grogorowitch naar Syrië heeft gestuurd. Het met kruisraketten uitgeruste marineschip, een van de modernste van de Russische vloot, zet koers naar Russische marinebasis Tartoes aan de Syrische kust. Het zal daar zeker een maand blijven.