Gazet van Antwerpen Stad en Rand
“Door de diefstal van mijn viool ben ik nu een beter musicus”
BritsKoreaanse topvioliste Min Kym verwerkt diefstal Stradivarius in ‘Verloren’
Eén moment van onoplettendheid en op slag was Min Kym (38) anderhalf miljoen euro kwijt. Haar Stradivarius uit 1696 werd gestolen en daarmee lag ook het zelfvertrouwen van de BritsKoreaansense topviooliste topviolistep in duigen.. duigen. Verloren beschrijft de intieme relatie van een musicus met zijn instrument, maar ook de zwendel in
peperdure antieke violen.
Toen Min Kym drie jaar oud was, verruilden haar ouders ZuidKorea voor Londen. Tegelijk met het Engels leerde de kleine meid de taal van de muziek. “Op de viool, want in de pianoles van mijn zus was geen plaats meer.” Dankzij haar buitengewone talent debuteerde Min Kym op haar dertiende als soliste bij de Berliner Symphoniker en had ze op haar eenentwintigste genoeg geld bij elkaar gespeeld om zich een Stradivarius aan te schaffen van 450.000 pond. Tien jaar later, wanneer ze met Allerheiligen een broodje zat te eten in Euston Station, werd de topviool van onder haar stoel weggegrist. Het instrument – een Stradivarius neemt met de jaren alleen maar in
waarde toe – was intussen 1,5 miljoen euro waard.
Min, zeven jaar na de diefstal stel je geen cd voor, maar een boek. Waarom?
Min Kym: Toen het tot me doordrong dat mijn instrument weg was, stortte mijn wereld in. Ik kon niet meer functioneren, laat staan spelen, en zat er helemaal onderdoor. Een agent van de Londense politie die me wekelijks belde voor een stand van zaken, adviseerde me mijn verhaal op te schrijven. Door in het verleden te duiken ontdekte ik dat, met de viool, ook mijn stem was verdwenen.
Maar door het verlies van de viool vond je ook jezelf, schrijf je. Leg uit.
Jarenlang was de viool mijn enige spreekbuis geweest, besefte ik. Als muzikaal wonderkind zat ik geprangd tussen mijn brave Koreaanse cultuur en de creativiteit van muziek. Thuis boog ik voor mijn vader en trok ik mijn schoenen uit alvorens aan tafel te gaan, maar tegelijk won ik prijzen door gewoon een deuntje te spelen op mijn viool. Via de viool werd ik gehoord en kon ik iedereen tevreden houden. Het boek heeft me geholpen om mijn stem te vinden. Niet alleen via muziek, maar nu ook met dialoog.
Het verlies van die welbepaalde Stradivarius omschrijf je als een geamputeerde ledemaat. Bouwen muzikanten zo’n hechte band op met hun instrument?
Jazeker, die viool was een deel van mijn identiteit. Als musicus ben je jaren op zoek naar een instrument dat qua klank en vorm bij jou past. Eens je het dan gevonden hebt, voelt het als een extra lichaamsdeel. Alleen al het ontplooien van de klank van een viool, kost je jaren. Veel muzikanten hebben een bijzondere band met ‘hun’ instrument, maar ze praten er niet graag over. Dat voelt te intiem.
Drie jaar na de diefstal werd je viool teruggevonden, maar je kreeg ze niet terug. Hoe
kwam dat?
Het instrument bleek zwaar onderverzekerd. Intussen was de viool in waarde verdubbeld, en extra geld ophoesten kon ik niet. Mijn ‘Strad’ werd opgeëist door de verzekeringsmaatschappij en ligt nu in de kluis van een beleggingsgroep. Intussen is deze viool een fortuin waard, maar er wordt niet meer op gespeeld. Dat is het lot van veel topinstrumenten. Als solisten bij een concert schitteren op een Stradivarius, hebben ze die vaak in bruikleen van een belegger.
Op het internet circuleert een lange lijst met gestolen instrumenten.
Jazeker, de mijne was niet de eerste beroemde viool die werd gepikt. Er worden geregeld en doelbewust instrumenten ontvreemd. Het gaat om een heel legertje en de meeste duiken later weer op. Een Stradivarius blijft in waarde stijgen. Op een goede dag proberen criminelen zo’n instrument in zo veel mogelijk geld om te zetten en komt de viool weer naar buiten. Je kunt spreken van een heuse instrumentenzwendel.
Je speelt nu op een andere viool, een Amati. Hoe verliep die overgang?
Na de diefstal bleef ik jarenlang geobsedeerd door mijn oude viool. Even dacht ik dat mijn carrière voorbij was, maar de muziek bleef trekken. Mijn huidig instrument klinkt totaal anders dan de ‘Strad’, en lijkt op dit moment beter bij me te passen. Vergelijk het met een nieuwe partner. Het heeft geen zin om hem te vergelijken met de vorige. Eerst wilde ik op mijn Amati alleen nieuw repertoire spelen, maar stilaan keer ik weer terug naar mijn oude favorieten en geef ik ook weer concerten. Het voelt alsof ik terug leef. Of dat met mijn ‘Strad’ niet net een tikkeltje leuker zou zijn? Neen, onze ervaringen maken ons tot wie we zijn. Ik geloof dat ik door die diefstal een beter musicus geworden ben.
Verloren, een Wonderkind zonder
Instrument, Min Kym, Hollands Diep, 336 blz., 19,99 euro.