Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Nederland verantwoordelijk voor dood van 350 moslims
Gerechtshof in Den Haag oordeelt dat overheid deels schuld heeft aan slachtpartij uit 1995 in Bosnië
Het is definitief: de Nederlandse overheid is verantwoordelijk voor de dood van 350 mannen in 1995 in het Bosnische Srebrenica. Dat besliste het gerechtshof in Den Haag. De moslimmannen hadden bescherming gezocht in het VNkamp van de Nederlanders, maar die stuurden hen weg, recht in de handen van Servische milities. Die maakten hen allemaal af en dumpten hen in massagraven.
De Nederlanders hadden beter moeten weten. Oké, de mannen van Dutchbat – de Nederlandse VN-blauwhelmen – waren lichtbewapend en hadden weinig in de pap te brokken tegen de Bosnisch-Servische troepen die veruit in de meerderheid waren. De mannen van generaal Ratko Mladic hadden overigens de hele omgeving van Srebrenica, in het oosten van het huidige Bosnië en Herzegovina, onder de voet gelopen.
Precies uit vrees voor hen zochten duizenden Bosniaks (Bosnische moslims) bescherming in en rond het Nederlandse VN-kamp. De moslimvrouwen en -kinderen in het kamp werden op bussen gezet en naar veilig gebied gebracht. Maar de Nederlanders stemden er, onder druk van de Serviërs, mee in dat de mannen achterbleven. In de handen van de milities. De blauwhelmen hadden moeten weten dat ze de 350 moslimmannen daarmee de dood injoegen, oordeelde rechter Gepke Dulek gisteren in hoger beroep. “Dutchbat wíst dat ze een ernstig risico liepen op foltering of executie.” En dus is de Nederlandse staat mee verantwoorde- lijk voor hun dood. Daarmee houdt een eerdere uitspraak uit 2014 grotendeels stand.
“Groot onrecht”
Generaal Ratko Mladic kreeg de bijnaam ‘De Slager van de Balkan’, omdat het de troepen onder zijn bevel waren die in die julimaand van 1995 zowat 8.000 moslimmannen en -jongens doodden en dumpten in massagraven. Het was de ergste slachtpartij die Europa gezien had sinds de Tweede Wereldoorlog. Het hof in Den Haag oordeelde gisteren ook dat Nederland niet verantwoordelijk is voor het leeuwendeel van die doden.
Daar kan Munira Subasic moeilijk mee leven. Ze is 73, verloor haar man en zoon bij het bloed- bad en is de voorzitter van de ‘Moeders van Srebrenica’. Zij en haar medestrijdsters kwamen speciaal naar Den Haag om het oordeel te aanhoren. En ze ontstak in een Bosnische colère toen de rechter haar uitspraak deed. “Dit is een groot onrecht. De Nederlanders moeten hun verantwoordelijkheid nemen voor onze doden. Ze hadden ze allemáál veilig moeten houden.”
Alleen maar verliezers
Ook de beslissing dat de Nederlandse staat maar 30% van de geleden schade moet terugbetalen, kan er niet in. De rechter achtte de kans dat de Bosniaks sowieso gestorven waren op 70%, vandaar. “Alsof onze mannen maar voor 30% dood zijn.”
En eigenlijk zijn ook de veteranen van Dutchbat ontevreden. “Deze zaak kent alleen maar verliezers”, zegt de advocaat die er 206 vertegenwoordigt. Ook zij hebben een zaak lopen tegen de Nederlandse staat, omdat ze nooit versterking kregen en zo geen hulp konden bieden aan de vluchtelingen.