Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Na 80 jaar weer in het vizier
Expeditie speurt op eiland in Stille Oceaan naar legendarische luchtvaartpionierster
Amelia Earhart, die tijdens de eerste vlucht van een vrouw rond de wereld op 2 juli 1937 spoorloos verdween, verschijnt weer op de radar. Vandaag, net voor de tachtigste verjaardag van haar noodlottige vlucht, vertrekt een expeditie naar het eiland Nikumaroro om het vliegtuig en de bemanning terug te zoeken.
Het is een dramatische scène die al honderd keer in films gebruikt werd: een haveloze schipbreukeling die op het strand uitzinnig zwaait en schreeuwt naar een vliegtuig en die helemaal instort wanneer hij niet opgemerkt wordt. Zo stelt Tighar, een Amerikaanse organisatie die archeologisch onderzoek doet om het luchtvaarterfgoed te bewaren, zich het einde van Amelia Earharts vlucht rond de wereld voor. “Haar vliegtuig heeft waarschijnlijk een noodlanding gemaakt op het strand. Earhart en haar navigator Fred Noonan hebben met de elektriciteit van de vliegtuigmotor nog noodsignalen uitgezonden, tot hun toestel door golven overspoeld werd. Toen de Navy-vliegtuigen overvlogen, was het te laat: de Elektra Lockheed was verzwolgen en de toestellen vlogen door”, zegt duiker Andrew McKenna van Tighar. McKenna wil de komende dagen naar het vliegtuigwrak duiken. Hij is lid van de twaalfde expeditie van Tighar die vandaag vanop de Fiji-eilanden naar de eilandrepubliek Kiribati in Oceanië vertrekt. Meer bepaald naar het koraaleiland Nikumaroro. Ook lid van het onderzoeksteam: vier forensische honden, die gesponsord worden door National Geographic. De border collies zijn zodanig getraind dat ze ook na tientallen jaren nog chemische verbindingen kunnen ruiken die vrijkomen bij de ontbinding van een lichaam.
Rebelse vrouw
De expeditie is een aartsmoeilijke opdracht, beseft iedereen bij Tighar. Maar als hij slaagt, is de mysterieuze verdwijning van de luchtvaartpionierster zo goed als opgelost. Dat de Amerikanen met zo veel verbetenheid blijven zoeken naar Amelia Earhart, heeft alles te maken met haar iconische imago van rebelse, vrijgevochten vrouw die gewoon haar zin deed en zich niets aantrok van wat de buitenwereld daarover dacht. Ze groeide op in Atchison (Kansas), waar ze op 24 juli 1897 geboren werd, als dochter van een succesvolle maar drankverslaafde advocaat. Al van in haar kinderjaren verzamelde ze krantenknipsels over vrouwen in mannenberoepen, omdat die als een rariteit werden opgevoerd. Zoals veel van haar vrouwelijke tijdgenoten, studeerde ze eerst voor verpleegster, maar na haar eerste vlucht in een privévliegtuigje was ze verkocht. Ze stopte haar studie, nam vlieglessen en met gespaard en geleend geld kocht ze haar eerste vliegtuig, waarmee ze meteen een hoogterecord voor vrouwen vestigde. Om haar avonturen te financieren werd ze modeontwerpster en verdiende ze ook goed geld met reclameopdrachten. Onder meer voor sigaretten: zoals Marlboro zijn cowboy had, zo werd Amelia Earhart het meisje van Lucky Strike. Compleet met lederen pilotenhelm op de verpakking. De reclame was iets typisch voor haar, want het werd in die tijd als onfat- soenlijk beschouwd dat vrouwen rookten. Amelia Earhart werd een levende legende. ‘Lady Lindy’ was een van haar koosnaampjes, omdat ze zoals haar mannelijke evenknie Charles Lindbergh in 1932 als eerste vrouw over de Atlantische Oceaan vloog. Telkens weer verbrak ze hoogte-, afstands-, en snelheidsrecords met haar vliegtuigen. In 1937 wilde ze op 39-jarige leeftijd haar ultieme droom waarmaken: als eerste vrouw rond de wereld vliegen. “We halen het niet. We vallen zonder brandstof.” Dat waren haar laatste woorden, zes uur nadat ze was opgestegen met de tweemotorige Lockheed Electra in Californië op weg naar het 4.000 kilometer verderop gelegen eiland Howland in de Stille Oceaan. Een bestemming die ze inderdaad nooit zou bereiken.