Onmachtig, verdeeld en niet solidair

E U-commissievoorzitter Jean-Claude Juncker heeft intussen toegegeven dat zijn woordgebruik een beetje ongelukkig was toen hij het hele Europese parlement “belachelijk” noemde. Maar veel EU-burgers vinden zijn excuses ongetwijfeld niet nodig. Een totaal leeg parlement maakt nu eenmaal geen goede indruk. En het is niet alleen het parlement met zijn dikbetaalde leden en zijn twee vestigingen dat Europa niet erg geliefd maakt bij de Europeanen. De aanpak van de vluchtelingencrisis door de 28 lidstaten toont aan dat de grote Europese Unie onmachtig is, verdeeld en verre van solidair. De vergadering over de hulp aan Italië bij de opvang van de bootvluchtelingen is uitgedraaid op een herhaling van oude voornemens waaraan niemand zich hoeft te houden en op weinig of geen concrete actie. Kan de Europese Unie nu echt niet beter dan dit?

Eigenlijk is het onvoorstelbaar dat de Unie een van zijn grootste leden op deze manier behandelt. De Italianen redden dag in dag uit – en nu al bijna vijf jaar lang – tienduizenden vluchtelingen uit de zee en vangen ze op in eigen land. Tot nu toe hebben ze daarvoor nauwelijks hulp gekregen van Europa. En op de solidariteit van andere EU-lidstaten konden de Italianen al helemaal niet rekenen. Iedereen hield de grenzen dicht. Italië moest zijn plan maar trekken.

Dat lijkt ook de conclusie te zijn van de jongste vergadering over het probleem. Want wat is er uit de bus gekomen? Aan andere landen wordt gevraagd om solidair te zijn. Daar komt niets van, dat weten we intussen. Europa zal de Libische kustwacht helpen om de vluchtelingen opnieuw naar Libië te sturen. Dat wordt moeilijk omdat er maar liefst vier kustwachten zijn en in Libië totale wetteloosheid heerst. Italië krijgt ook wat extra centen, en aan Egypte en Tunesië wordt gevraagd om kampen voor vluchtelingen op te richten. Alsof die landen zelf geen problemen genoeg hebben. Het stelt allemaal niet veel voor.

Intussen blijven meedogenloze mensensmokkelaars geld verdienen op de kap van de allerarmsten. De aanpak van die smokkelaars zou nu de hoogste prioriteit moeten krijgen. Hun financiën moeten worden uitgevlooid: met welk geld en bij welke bedrijven kopen ze die boten en wapens... Experts zeggen dat het best mogelijk is om die organisaties via hun geld op te sporen en te bestrijden.

Terwijl de EU-lidstaten ruzieden over de opvang van de vluchtelingen, hebben die smokkelaars jarenlang ongestoord hun gang kunnen gaan en honderdduizenden mensen misleid, uitgebuit en naar hier gestuurd. Dat moet stoppen. Zou Europa nu voor één keer eens eensgezind ten strijde kunnen trekken tegen deze mensonwaardige praktijken?