“Begrip superfood is verzonnen door marketing”

Hype dan toch niet zo ‘super’ als eerst gedacht

NICK PRIMEN

Zaakvoerder Super Food “Wij beschouwen superfoods als een handige extra, als een supplement voor mocht je niet tot een gezonde maaltijd komen.” VERONIQUE LEYSEN

Antwerpse onderneemster “Het mag geen religie of obsessie worden. Quinoa of een aardappel: het is allebei gezond, zolang je er niet mee overdrijft.”

Superfoods als gojibessen, chiazaad of Açaibessen: het is overhyped en veel te duur voor wat het is. Dat vindt Veronique Leysen, de bezielster achter Maurice Coffee & Knits. “Ik begrijp dat mensen gezond willen leven, maar doe gewoon normaal. Eten moet plezant blijven.”

In haar uitspraak krijgt Leysen gelijk van diëtist bij het Universitair Ziekenhuis Antwerpen (UZA) Axel Stas. “Superfood: dat bestaat niet. Het is een door marketing gecreëerd begrip”, legt hij uit. “De voedingsmiddelen die deze term opgeplakt krijgen, vaak bessen en zaden, bevatten een hoog gehalte aan bepaalde stoffen die je lichaam nodig heeft. Maar dat is het dan ook. Mensen grijpen nu naar pakweg gojibessen om extra positieve effecten op hun lichaam te bekomen, terwijl andere voedingsmiddelen even gezond zijn.”

Op zich is er niets mis met het eten van chiazaad of gojibessen, zegt Stas. “Wanneer je je enkel op deze superfoods gaat focussen, loop je het risico dat je een eenzijdig eetpatroon aanneemt. Dit levert misschien een overvloed van een bepaalde voedingsstof op, maar leidt dan weer tot tekorten van andere voedingsstoffen. Bovendien betaal je er veel geld voor, terwijl gewone gezonde voeding exact hetzelfde effect heeft. Wij zullen deze superfoods dus nooit opnemen in onze dieetadviezen. Het is een onnodige meerkost”, zegt hij.

“Mensen grijpen gewoon graag naar een kant-en-klare oplossing die in een keer al hun gezondheidsproblemen rechttrekt. Maar die oplossing bestaat nu eenmaal niet. Eet je alles met mate en in de juiste verhoudingen, dan ben je pas echt gezond bezig. Alleen klinkt dat nu eenmaal net iets minder baanbrekend.”

In dat advies kan Leysen zich volledig vinden. De Antwerpse onderneemster werkt momenteel aan haar eigen kookboek. Daarop kan ze haar liefde voor lekker eten volledig botvieren. “Ik eet gewoon heel graag en voor mij is het belangrijkste met eten te kunnen bezig zijn, zonder telkens te moeten tellen hoeveel calorieën er in mijn maaltijd zitten”, vertelt ze.

Vet en gesuikerd

“Tegenwoordig gaan mensen in overdrive. Ze horen dat soja gezond is, en gaan meteen volop sojamelk drinken terwijl die vaak erg gesuikerd is. Dan denk ik: doe maar normaal. Eten moet plezant blijven. Al begrijp ik wel dat mensen op zoek gaan naar gezonde al- ternatieven. Want doorgaans eten wij, Vlamingen, behoorlijk vet en gesuikerd”, weet ze.

“Ook ik eet soms quinoa of chiazaad. Maar dat mag niet het enige zijn”, gaat Leysen verder. “Dan breng je je lichaam uit balans. Bovendien: een avocado is even ge- zond als broccoli. En in kersen of blauwe besjes zitten bijna evenveel antioxidanten als in açaibessen, en die pluk je hier gewoon van de bomen. Want ben je dan toch bezig met gezonde en biologische voeding, dan moet je er ook bij stilstaan dat heel wat van deze zogezegde superfoods gekweekt worden aan de andere kant van de wereld. En dat is niet bepaald goed voor je ecologische voetafdruk”, stelt Leysen.

Wat haar bovendien zorgen baart, is dat heel wat jonge meisjes zich gaan focussen op deze hype. “Het mag geen religie worden, geen obsessie. Quinoa of een aardappel: het is allebei gezond, zolang je er niet in overdrijft.” Met die leuze en met haar grootvaders recepten gaat ze aan de slag voor haar nieuwe kookboek. “Die geef ik een hedendaags en vrolijk sausje. En ja, hier en daar zal je wel eens zo’n superfood terugvinden in mijn recepten, ik ga me er niet tegen weren. Juist doseren is de boodschap.”

Handig extraatje

In dat betoog krijgt ze steun uit een ietwat onverwachte hoek. Want ook Nick Primen, eigenaar van het nieuwe zaakje Super Food op de Plantin en Moretuslei, geeft Leysen en Stas gelijk. “De naam superfood wordt inderdaad vanuit commercieel oogpunt op bepaalde voedingsmiddelen geplakt. Wij zien alle gezonde voeding als superfood. En dat hoeft bovendien helemaal niet duur te zijn.”

Ook Primen stelt dat een evenwichtige voeding primeert op de gojibessen- en chiazadenhype. “Eet je uitgebalanceerde maaltijden, dan heb je die helemaal niet nodig. Al verkopen wij ze wel. Wij beschouwen ze een handige extra, als een supplement voor mocht je niet tot een gezonde maaltijd komen. Net zoals sporters af en toe een voedingssupplement nemen.”

En wat de prijs betreft? “In supermarkten wordt er veel geld gevraagd voor superfoods, terwijl wij ze tegen een redelijke prijs kunnen aankopen en bijgevolg ook verkopen. Deze producten hoeven helemaal niet duur te zijn. En gezond eten al helemaal niet.”

FOTO JAN VAN DER PERRE