Zomerakkoord belooft hete herfst

Wat valt nu het meest op na het dinsdagnacht bereikte zomerakkoord? Allereerst dat er een akkoord is, wat een klein wonder en een prestatie mag heten. De vrij forse verlaging van de vennootschapsbelasting mag historisch genoemd worden. Er komt voor het eerst een vermogenstaks, hoe bescheiden ook en misschien vooral symbolisch. Er wordt veel flexibel gemaakt: denk aan de flexi-jobs bij slagers, bakkers en kappers, aan de mogelijkheid om tot 500 euro onbelast bij te klussen en aan nachtarbeid in de e-commerce. Spaargeld wordt iets sneller belast, beleggen iets minder snel. De Arco-beleggers zullen een deel van hun geld terugkrijgen en we mogen bijna gratis naar de psycholoog.

Er moeten veel vraagtekens en kanttekeningen worden geplaatst bij de tientallen maatregelen die voor de gelegenheid in één, spectaculair ogend pakket zijn gegoten. Voor de grote uitdagingen als de vergrijzing gebeurt er weinig. Maar de regering is er dan tenminste toch in geslaagd om te regeren, om beslissingen te nemen en om dynamiek te creëren.

Het kantelpunt was vermoedelijk het paasbestand tussen CD&V en N-VA, ook bekend als ‘het Kumbaya-moment’ tussen Bart De Wever en Wouter Beke, toen beiden constateerden dat een verder oplopend conflict destructief dreigde uit te draaien. Open Vld stond er wat verweest bij en heeft nu zijn gram gehaald door maximaal op de rem te staan voor de vermogenstaks. Een alleenstaande moet al voor een half miljoen euro beleggen voor hij iets van een 600 euro taks moet betalen (na aftrek van dividendvrijstelling). In het voorstel van Michel ging het om 200.000 euro. Over een jaar weten we of de taks de gewenste 254 miljoen euro opbrengt.

Een tweede succesfactor is Charles Michel, die onderkoelde technocraat met kwieke glimlach, die zijn pappenheimers kent en ze geduldig en met vaste hand naar de finish leidt.

Alles bij mekaar dient de regering een uitgesproken rechts-liberaal menu op met een paar sociale ingrediënten. En met één grote twistappel, het statuut van de federale ambtenaren en van het personeel van overheidsbedrijven als NMBS en bpost. Tot nu werd het overheidsapparaat vooral afgeslankt door meer dan 6.000 ambtenaren die op pensioen gingen niet te vervangen. Nu is beslist om ernaar te streven géén ambtenaren nog vast te benoemen, behalve bij politie en justitie.

Bij de federale ambtenaren is vandaag volgens het ACV nog driekwart van de 70.000 personeelsleden vast benoemd, bij de 32.000 werknemers van de NMBS is dat meer dan 90%. Een ‘gewoon’, contractueel statuut houdt een lager, meer variabel loon in, een lager pensioen en een makkelijker ontslag. “Een ijskoude douche”, luidt het bij de bonden. Een hete herfst kondigt zich aan.

Redacteur Dirk Hendrikx