Ja, deze nostalgietrip wordt echt de moeite

Waarom U2 Brussel plat gaat spelen met concert rond dertig jaar ‘The Joshua Tree’

Dinsdagavond is het zo ver: dan sluit U2 zijn Europese tournee af in een al ver van tevoren uitverkocht Koning Boudewijnstadion. De Ierse supergroep trekt voor het eerst in haar bestaan de wereld rond zonder nieuwe plaat. In plaats daarvan viert U2 het dertigjarig bestaan van The Joshua Tree, de iconische plaat waarmee Bono en zijn vrienden destijds doorgroeiden tot een van de meest tot de verbeelding sprekende bands in de geschiedenis.

De nieuwe cd op de lange baan schuiven om een oude classic tot leven te wekken? Een groep die ooit mee de toekomst vorm gaf met het baanbrekende Achtung Baby, die nu complexloos de nostalgietour op gaat? U2 is het kwijt, het vet is van de soep. En ook: U2 capituleert voor het gemakkelijke geld.

Dát waren, eerlijk gezegd, de eerste bedenkingen die in ons opkwamen toen werd aangekondigd dat de groep op tournee zou gaan om de dertigste verjaardag van The Joshua Tree te vieren. De plaat zou voor het eerst integraal worden gespeeld, wat meteen betekende dat songs die destijds zelden of nooit de setlist haalden (In God’s Country, Exit, Trip Through Your Wires, Red Hill Mining Town) voor het eerst een echte live-uitvoering zouden krijgen. The Joshua Tree was de plaat waarmee U2 in 1987 een van de grootste bands ter wereld werd. De plaat ook waarop de groep Amerikaanse rootsmuziek omarmde. Een dubbelzinnige liefdesbrief aan de Verenigde Staten. Destijds was Ronald Reagan president, nu zit Donald Trump in het Witte Huis. Voor Bono zijn de parallellen duidelijk. Destijds omschreef hij de plaat als een getuigenis van “zijn liefde voor Amerika, en de angst voor wat dat continent zou kunnen worden”. Vandaag blijken veel van die angsten werkelijkheid geworden. Hoe de band tegenover de 54ste president van de ‘US of A’ staat, was al eerder duidelijk geworden. Tijdens de twee enige shows die ze vorig jaar afwerkten – in Los Angeles – spraken ze resoluut hun afkeer voor Trump uit, al hielden ze op dat moment nauwelijks rekening met de optie dat hij uiteindelijk als overwinnaar uit de presidentsverkiezingen zou komen. Dat plaatst Bono nu, als een van de gezichten van One, een ngo met meer dan acht miljoen leden, in een lastig parket.

GEEN HAPSLIKWEGPLAAT

Maar terug naar The Joshua Tree. De hoesfoto’s in zwart-wit van Anton Corbijn zijn inmiddels iconisch geworden. De singles van de plaat – With or Without You, Where the Streets Have no Name en I Still Haven’t Found What I’m Looking For – eveneens. De gitzwarte Led Zeppelin-blues van Bullet the Blue Sky is sindsdien een vaste waarde én een hoogtepunt tijdens elke U2tournee. Intussen zijn er meer dan 30 miljoen exemplaren van The Joshua Tree verkocht, wat het tot een van de populairste platen in de muziekgeschiedenis maakt. Het is een elpee waarvan de eerste helft intussen diep in het collectieve geheugen staat gebeiteld. Maar zoals de huidige tournee onderstreept: het is níét de hap-slik-weg-plaat waar ze – net doordat ze zo’n ongenaakbare status heeft verworven – zo vaak voor versleten wordt. Gitzwarte songs als Exit en One Tree Hill verwacht je niet meteen op een bestseller, maar live komen die nummers vandaag zo mogelijk nog meer tot leven, en zorgen ze voor de meest beklemmende momenten in de set.

PARIJS

Dat brengt ons tot de vraag waar het u om te doen is: deugt deze groots opgezette trip door de herinnering? Ondanks ons initiële voorbehoud werden we afgelopen week in Parijs feestelijk van onze sokken geblazen. Het antwoord luidt dus klaar en duidelijk: ja. Omdat de band de luxe heeft om de set aan te snijden met Sunday Bloody Sunday en New Year’s Day, twee classics die andere groepen tot de bissen zouden opsparen. Omdat The Joshua Tree een wereldplaat blijft. Omdat er nadien nog een reeks onverwoestbare megahits volgt: Beautiful Day, Vertigo, Elevation, One; songs die elke fan wil horen. En omdat het laatste nummer in de set het nog onuitgegeven The Little Things that Give You Away is, een sterk nummer uit Songs of Experience. Die op stapel staande nieuwe cd verschijnt uiteindelijk volgend voorjaar. Tel daarbij nog de ronduit verbluffende visuals op het grootste videoscherm ter wereld, en je komt uit bij een geheel dat ook de meest kritische fans kan overtuigen. Het feit dat Noel Gallagher – wellicht de meest succesvolle Britse songschrijver van de laatste 25 jaar – bereid werd gevonden om het voorprogramma te verzorgen, is in deze context nog hooguit een amusant detail. BART STEENHAUT

U2 speelt op dinsdag 1 augustus in het Koning Boudewijnstadion in Brussel. Het concert is helemaal uitverkocht.

U2 tijdens het Joshua Treeconcert in Dublin: ook de meest kritische fans zullen overtuigd zijn.