Gazet van Antwerpen Stad en Rand
“De regering toont geen échte ambitie”
Geert Noels over decadentie op Tomorrowland en zwak regeerakkoord
Terwijl Charles Michel in de media zijn triomftocht kreeg, was er een opvallend kritische reactie op het zomerakkoord vanwege Geert Noels, econoom en stichter van Econopolis in Wilrijk. In een opiniestuk schrijft hij dat de regering wel naar Tomorrowland trekt, maar dat wij en onze economie allerminst naar het land van morgen op weg zijn. “Ik heb hier heel negatieve reacties op gekregen uit regeringskringen.”
De kans is groot dat bij die “rege- ringskringen” ook zijn fietsmaatje en N-VA-minister van Financiën Johan Van Overtveldt zit, maar daar wil Noels verder niets over kwijt: “Ik wil er zeker geen persoonlijk verhaal van maken.”
U bent zelf ook al naar Tomorrowland geweest. Ja. Ik ga daar om te observeren. Ik bewonder de organisatie. Hoe aan elk detail is gedacht, dat is echt indrukwekkend. Weet je dat ze via de polsbandjes perfect weten wat elke bezoeker consumeert en hoe en met wie hij beweegt? Het moet me ook van het hart dat het er nogal decadent aan toe gaat. Ik drink al- leen spuitwater, maar zet daar een hoop mensen urenlang samen met veel champagne, muziek en jacuz- zi’s, dan krijg je haast Romeinse toestanden.
We moeten het helaas over ernstiger zaken hebben. U bent behoorlijk hard voor de regering. Ik vind dat ik nog meer had kunnen zeggen. Het meest essentieel is dat het begrotingsevenwicht gewoon is opgegeven. Er is gekozen voor de weg van de minste weerstand. Maar als je in de huidige, bijna ideale omstandigheden niet kunt besparen, niet kunt doen wat ooit moet gebeuren, dan loop je recht op het infarct af. Ze wil de groei niet fnuiken. Dat hoeft ook niet, als je het op de goede manier doet. Kijk, twintig geleden zaten de overheidsuitgaven in België en in Nederland op 43% van het bruto binnenlands product. Vandaag zitten wij aan 54%. We hebben er nooit zo goed voor gestaan als in 2000, na de regeringen-Dehaene, die een echt uitzonderlijke premier was. Toen was er een overschot van 6,5% van het bbp, exclusief de rentelasten. Dat primaire surplus bedraagt vandaag 0%. Hoe komt dat? De regeringenVerhofstadt hebben het voor een groot deel opgesoupeerd. De vergrijzing zit er ook al voor een stukje tussen. En dat zal alleen nog meer worden. Het enige land in Europa waar de overheid nog meer uitgeeft, is Frankrijk. Als Macron zijn plannen kan uitvoeren, zullen wij als slechtste leerling overblijven. En als de rente weer stijgt, gaat het tekort hier al snel nog met een paar miljard toenemen. We blijven bijzonder kwetsbaar.
U mist echte ambitie om te besparen. We verweten de regering-Di Rupo er een te zijn van te veel belastingen en te weinig besparingen, maar toen was er tenminste geen vermogenstaks. Of een minimumbelasting van 7,5% voor multinationals, wat de droom was van Laurette Onkelinx (PS) en de PVDA. Terwijl de Vlaming toch voor een ander beleid heeft gestemd. En het enige wat we ons over tien jaar zullen herinneren van het zomerakkoord, is de vermogenstaks. Maar neem nu de verlaging van de vennoot schapstaks. Van de 15 miljard euro die de taks nu nog opbrengt, verschuift 5 miljard. Het geld moet komen van de grote bedrijven en van minder aftrekposten. Dat is toch wel wat?
Ja, wacht even. In een eerste fase daalt het basistarief van 33 naar 29%. Daarmee ga je internationaal geen potten breken. Pas in 2020 wordt het 25%. Dat wordt dus meteen verschoven naar de volgende regering, die daar ook nog eens een stokje voor kan steken. Er zijn nog veel vragen: gaat de belastingdruk echt verminderen voor kmo’s na de hervorming van de aftrekposten? Krijgen we echt een systeem dat minder complex is?
Is het geen goede zaak dat grote bedrijven mee het gelag betalen?
Het riedeltje dat ze dat nu helemaal niet doen, klopt niet helemaal. Je kunt hier ook potentieel schade mee berokkenen. Je moet oppassen als je als land op je eentje zulke zaken forceert. Dat moet je doen in Europees verband. België is teruggefloten voor de rulings, de afspraken die de overheid met grote bedrijven had gemaakt, maar ik weet wel dat die hier bij Atlas Copco voor honderden banen hebben gezorgd.
De tsunami van de vergrijzing dreigt onverminderd, zegt u. Kan de federale stop op de vaste benoeming van ambtenaren niet helpen? Maar je moet nu al ingrijpen in de sterk groeiende kost van de ambtenarenpensioenen. Een vermogensbelasting kan wel, terwijl spaargeld uit je inkomen komt dat eerst al zwaar belast werd. Maar een ambtenaar met een pensioen van 2.500 euro, weet je hoeveel kapitaal je zou moeten hebben om aan zo’n bedrag te komen elke maand? Dan moet je miljonair zijn. Neem het verschil met het gemiddelde pensioen van een werknemer, 1.200 euro. Je hebt met deze lage rente meer dan een miljoen euro kapitaal nodig om dat verschil te maken. En dan heb je nog de tienduizenden hoogste pensioenen, tot 4.000 euro en meer. Dat gaat om enorme virtuele kapitalen. Ze staan nergens op een rekening, maar ik zie het verschil niet met vermogen of spaargeld. Je zou bijvoorbeeld al kunnen stoppen met de perequatie, waardoor de ambtenarenpensioenen meestijgen met de welvaart. Maar goed, ik zie mensen met spaargeld niet zo gauw betogen. Het uitleggen is complex, maar de gevolgen zullen we snel merken. DIRK HENDRIKX
“Zo’n minimumtaks voor grote bedrijven, dat was de droom van Onkelinx en de PVDA. Terwijl de Vlaming toch voor een ander beleid heeft gestemd.” “Ik zie mensen met spaargeld nog niet zo gauw betogen.”