Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Miljarden laten verdwijnen en dan het land uit gevlucht
Ex-premier Yingluck Shinawatra neemt de benen op dag dat ze berecht wordt voor wanbeleid
Yingluck Shinawatra (50), de voormalige premier van Thailand die in Bangkok terechtstaat wegens wanbeleid, heeft op de dag van de uitspraak de benen genomen. “Ze is ziek, ze kan niet komen luisteren wegens een probleem met haar oren”, liet haar advocaat weten. Maar het hooggerechtshof vermoedt dat ze naar het buitenland gevlucht is.
Op alles was de militaire junta voorbereid, want de aanhangers van de razend populaire Yingluck Shinawatra hadden de afgelopen maanden bij elke zitting van de rechtbank massaal geprotesteerd in Bangkok. Voor de uitspraak vrijdag werden zelfs tienduizend betogers verwacht, maar Shinawatra riep haar fans op om thuis te blijven. “We mogen de militairen geen excuus geven om geweld te gebruiken”, zei ze. De rechtbank en de militaire top hadden er niet op gerekend dat Yingluck Shinawatra zelf ook thuis zou blijven. Of erger nog: op de vlucht zou slaan. Toen de junta vrijdag inderhaast de militaire controle aan de grenzen verhoogde, was het waarschijnlijk al te laat. “Ik weet niet waar ze zich bevindt”, zei haar advocaat droogweg. Waarop de rechters meteen een internationaal aanhoudingsbevel uitvaardigden en beslag legden op de 750.000 euro borgsom die ze betaalde.
Elke korrel rijst
Yingluck Shinawatra stond terecht voor een rijstsubsidieprogramma dat Thailand tijdens haar bewind met een schuld van 6 miljard euro opzadelde. “Ik zal elke korrel rijst tegen een goede prijs opkopen”, beloofde Shinawatra bij de verkiezingen in 2011 aan de kleine boeren. En dat deed ze. Ook toen de prijzen en de export kelderden en ook toen malafide transportfirma’s en distributeurs spotgoedkope buitenlandse rijst in de Thaise silo’s pompten om subsidies op te strijken. Shinawatra wordt niet van die corrupte praktijken beschuldigd, maar wel van wanbeleid en criminele nalatigheid. Omdat ze met haar opkoopprogramma bleef doorgaan, goed wetende dat het de schatkist miljarden kostte. Op 7 mei 2014 werd ze door het hooggerechtshof afgezet omdat ze een lastige topambtenaar vervangen had door een familielid, en veertien dagen later werd ze bij een zoveelste militaire coup in Thailand opgepakt. Na twee dagen werd ze onder borg weer vrijgelaten.
Tien jaar cel riskeert Yingluck Shinawatra, maar die mogelijke straf zal nu ten vroegste op 27 september worden uitgesproken. Als Shinawatra tegen die datum niet gearresteerd wordt of spontaan komt opdagen, zal ze bij verstek worden veroordeeld en wellicht een levenslang verbod krijgen om nog politiek actief te zijn.
In ballingschap?
Volgens Yingluck Shinawatra was dat van meet af de bedoeling. “Ik ben onschuldig. Dit is een politieke afrekening met mijzelf, mijn partij en mijn familie”, zegt ze. Die familie is de rijkste van Thailand met een geschat fortuin van 2 miljard euro, vergaard met vastgoed, zijdehandel en telecom. Haar Thai Rak Thai-partij won alle verkiezingen sinds 2001, maar werd na bloedige protesten in de grote steden telkens weer door militaire coups buitenspel gezet. Broer Thaksin Shinawatra (68) was premier van Thailand van 2001 tot 2006, tot de militairen ingrepen en hem naar GrootBrittannië verbanden. In 2008 werd Thaksin, die zijn premierschap misbruikte om overal lucratieve deals te sluiten voor zijn bedrijven, tot twee jaar cel veroordeeld. Sindsdien liet hij zich niet meer zien in Thailand, maar vanuit zijn ballingsoord Dubai stuurt hij zijn roodhemden de straten van Bangkok op om onrust te stoken.
Mogelijk krijgt hij in Dubai nu het gezel- schap van zijn zus, want zij heeft altijd goede contacten onderhouden met Thaksin. Toen ze in 2011 premier werd, werd zelfs luidop gefluisterd dat ze de handpop van haar broer was en dat ze zijn terugkeer moest voorbereiden. Maar dat is voor de militaire junta onbespreekbaar. Áls Thaksin al terugkeert, zal het naar de gevangenis zijn. En Yingluck lijkt hetzelfde lot beschoren. WILLY DE BUCK