Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Toenemend onbegrip bij EU over Britse Brexit-mist
Ook de derde onderhandelingsronde over de Brexit deze week zal geen doorbraak opleveren. “Het ligt niet aan een gebrek aan tijd, maar aan het gebrek aan inhoud vanwege Londen.” De Britse regering verwijt de Europese Unie dan weer starheid.
De agenda voor de gesprekken die gisterennamiddag begonnen, lag vrijdagmiddag nog altijd niet vast. Het illustreert hoe moeizaam de onderhandelingen tussen de EU en Groot-Brittannië over de Brexit verlopen. “We verwachten deze week geen vooruitgang op de cruciale thema’s, bij gebrek aan duidelijke standpunten van het Verenigd Koninkrijk”, laat een hoge EU-functionaris verstaan. De ambitie is beperkt: proberen meer duidelijkheid te krijgen over de Britse positie.
De twee partijen zitten vast in twee aparte logica’s. Michel Barnier, die namens de Europese Unie de onderhandelingen leidt, blijft erbij dat Londen in de eerste fase klare wijn moet schenken in drie dossiers: de rechten van EU-burgers in Groot-Brittannië na de Brexit, de rekening die Londen moet betalen voor zijn aangegane verplichtingen én de Noord-Ierse kwestie – met het veiligstellen van het Goede Vrijdag-vredesakkoord.
Pas als op die drie domeinen voldoende vooruitgang is geboekt, mag Barnier van de andere 27 EU-lidstaten beginnen te onderhandelen over de toekomstige handelsrelatie met Londen. “Alleen dan kan er voldoende vertrouwen zijn om over te stappen naar de tweede fase en verkleinen we het risico dat de onderhandelingen mislukken”, zegt een andere EU-bron. Het getalm aan Britse kant wijt het team rond Barnier aan de blijvende onenigheid binnen de Britse regering tussen voorstanders van een softe Brexit en een harde versie.
EU moet flexibeler zijn
De Britse Brexit-minister, David Davis, blijft die sequentie onzinnig vinden: “Besprekingen over onze exit en over de toekomstige diepe en speciale relatie die we met de EU willen, zijn onlosmakelijk verbonden met elkaar.” Hij verwijt de EU dat ze zich star opstelt en roept Brussel op tot meer flexibiliteit. David verwijst naar de verschillende position papers die zijn team de jongste weken publiceerde om de Britse positie te verduidelijken. “Die papers moeten helpen om vooruitgang te creëren in de discussies.”
Maar veel indruk hebben die documenten niet gemaakt bij het team rond Barnier. Daar heeft men de indruk dat de Britten blijven denken dat ze op een goedkope manier de EU zullen kunnen verlaten.
Londen herhaalt dat het af wil van de directe controle van het Europees Hof van Justitie, voor de EU blijft het levensbelangrijk dat EU-burgers in Groot-Brittannië straks nog een beroep kunnen doen op het Hof om hun rechten te vrijwaren. De Europese Commissie kan er niet mee lachen dat een honderdtal EU-burgers – per vergissing – een ‘deportatiebrief’ kreeg met de aanmaning het land te verlaten. De kwestie zal zeker aan bod komen deze week.
“Toverachtig denkwerk”
Theresa May erkende intussen dat haar land zijn financiële verplichtingen zal nakomen. Haar minister van Buitenlandse Zaken Boris Johnson, die begin juli nog zei dat de EU naar haar geld kon fluiten, bevestigde vrijdag dat de Britten eerlijke mensen zijn die hun rekeningen betalen als ze het restaurant verlaten. Maar terwijl het team van Barnier een precieze lijst heeft opgesteld met verbintenissen waarvoor betaald moet worden, ligt er van Britse kant nog niets op tafel.
En inzake de toekomstige grens tussen Noord-Ierland en Ierland, die volgens Londen onzichtbaar moet worden, spreekt de hoge EU-functionaris van “toverachtig denkwerk”. “Wij wachten op de politieke toezegging van Londen dat het de verant-
woordelijkheid op zich neemt voor de gevolgen van de Brexit voor Ierland.”
Het onbegrip over het gebrek aan duidelijkheid vanuit Londen groeit. Het was toch de Britse premier Theresa May, die aankondigde dat de Brexit op 29 maart 2019 een feit moet zijn? “Ik kan me niet voorstellen dat het in het belang is van het Verenigd Koninkrijk om op vertraging te spelen”, zegt de EU-bron.
Vijf maanden nadat May het fameuze artikel 50 heeft geactiveerd, blijft de kloof tussen de twee partijen zeer groot, erkennen de EU-functionarissen. “Dat we voorlopig geen vooruitgang boeken, ligt niet aan een gebrek aan tijd, maar aan het gebrek aan inhoud.” En het is niet omdat Big Ben in Londen niet meer slaat, dat de klok niet blijft tikken.
De kans dat de EU-leiders eind oktober groen licht geven om over te stappen naar de tweede fase van de onderhandelingen – over de toekomstige relaties – wordt met de week kleiner.