Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Tweelingdochters voor het eerst weer geconfronteerd met moeder
Aanklager eist 14 jaar cel voor “egoïstische moordpoging”, verdediging vraagt voorwaardelijke straf
Is Mireille Gram een egoïstische, verwende en kwaadaardige vrouw die haar dochters de keel wilde oversnijden om wraak te nemen op haar ex? Of is ze een door het leven gesloopte ziel die haar tweeling wilde meenemen in haar zieke zelfmoordplannen? Het ging er gisteren meteen hard aan toe bij de start van het proces, waar de meisjes voor het eerst in twee jaar hun moeder terugzagen.
Het zijn pubermeisjes intussen, de tweeling M. en M. En zoals dat doorgaans met tweelingen gaat: ze wijken niet van elkaars zijde. Zelfde kleding, zelfde haarsnit, identieke looppas. Eén verschil: een van hen draagt voor de rest van haar leven een groot litteken in de hals met zich mee.
Gisteren, bij de start van het strafproces in Antwerpen, stonden ze omringd door familie wat zenuwachtig heen en weer te schuifelen. Voor het eerst sinds die dramatische nacht in september twee jaar geleden zouden ze hun moeder terugzien. “We hebben de tienermeisjes lang voorbereid op het proces”, zegt advocaat John Maes. “Zo’n confrontatie is bikkelhard en bijzonder emotioneel.” Volgens Maes hebben ze niet lang getwijfeld of het wel raadzaam was om te komen. “Ze wilden absoluut weten wat er over de feiten gezegd zou worden. Zien hoe hun moeder zou reageren. Of ze iets over hen zou vertellen. Toen ze hen kruiste net voor de zitting was dat even een emotioneel moment, maar nadien ging het beter.” Moeder en dochters ontweken elkaars blikken, waarna M. en M. een eind achter de beklaagdenbank plaatsnamen. De familie geen moment uit de buurt. Maes: “Ze hadden maar één concrete wens: oogcontact kost wat kost vermijden.” Dat bleek ook het plan van de moeder zelf. Mireille Gram, dochter van Kiplingmiljonair Tony Gram, sloop in de nacht van 27 op 28 september 2015 de kamer van haar toen 14-jarige dochters binnen met twee messen. Ze zette zich op de rand van een bed en probeerde de keel van een van hen over te snijden. Ondanks de gapende wonde van 15 centimeter in haar hals, kon het meisje samen met haar tweelingzus hun moeder overmeesteren en alarm slaan. Mireille Gram gaf toe dat ze van plan was om beide dochters om te brengen en daarna zelf uit het leven te stappen. Na drie maanden verblijf in de gevangenis werd ze opgenomen in de psychiatrie
Iedereen schuldig behalve zijzelf
Openbaar aanklager Mario Wyns kwam in zijn betoog superlatieven te kort om de ernst van de feiten in de verf te zetten en schuwde de grote woorden niet. “Me- vrouw Gram staat terecht voor de op een na zwaarste misdaad die een ouder kan plegen. Moordpoging op een eigen kind. Een dubbele moordpoging dan nog. Ze heeft haar moordplan goed voorbereid. Ze schreef afscheidsbrieven, legde twee messen klaar en zette de wekker om haar plannen zeker te kunnen uitvoeren. Om hen de keel over te snijden op IS-achtige wijze.”
“Deze vrouw heeft een totaal gebrek aan verantwoordelijkheid. Ze legt de schuld bij alles en iedereen, behalve zichzelf. Het was de schuld van haar vader, die er nooit was. Het was de schuld van haar overspelige man en haar huwelijksproblemen. Het was de schuld van haar psychiater, die haar alleen maar pillen liet slikken. Ze heeft het ook over het overlijden van haar moeder, dat ze nooit zou hebben verwerkt.
Rijkeluissyndroom
Aanklager Wyns ridiculiseerde op sarcastische wijze de trauma’s die Mireille Gram in haar leven zou hebben opgelopen. “Is ze daarin uniek? Het overlijden van een moeder is voor iedereen een pijnlijke gebeurtenis. Hoeveel vrouwen worden er niet bedrogen en in de steek gelaten? Gram blaast haar problemen op. De verdediging spreekt van een altruïstische kindermoord, alsof ze haar kinderen wou ombrengen uit goedheid. Er is niks altruïstisch aan deze feiten. Ik noem het een egoïstische kindermoord.” “Mevrouw Gram lijdt aan het rijkeluissyndroom. Door de ongelofelijke welstand waarin ze leefde, is ze alle contact met de realiteit verloren. En nu probeert ze er zo goedkoop mogelijk vanaf te komen, zodat ze haar luxeleventje kan verderzetten. Maar een voorwaardelijke straf en enkel een psychiatrische behandeling zouden een dolk in de rug van de kinderen betekenen. Voor deze feiten dient Gram voor lange tijd opgesloten te worden in de gevangenis. Daarom vorder ik een effectieve gevangenisstraf van 14 jaar.”
Juristen als psychiaters
Mireille Gram zat roerloos te luisteren naar de verbale mokerslagen van de aanklager. Haar advocaat Johan John Mees bleef bij zijn verhaal. “Mijn cliënte begrijpt nu zelf niet dat ze toen echt met haar dochters uit het leven wilde stappen. Ze wil de schuld ook helemaal niet van zich afschuiven. Maar als we willen begrijpen hoe deze vrouw tot deze daden is kunnen komen, dan moeten we het hebben over haar eenzame en ongelukkige kinderjaren, over de onverwerkte dood van haar moeder, over haar slechte huwelijk en het overspelige gedrag van haar man, over de lijdensweg die ze heeft moeten ondergaan om zwanger te worden, over de postnatale depressie en haar zelfmoordpoging in 2005”, aldus Mees. “Er zijn meerdere factoren die mijn cliënt naar de afgrond hebben gebracht. Het jarenlange gebruik van de verkeerde antidepressiva heeft een invloed gehad. Mireille heeft ook tien jaar lang hormonen moeten nemen omdat ze niet op een natuurlijke manier zwanger werd. Om de drie maanden werd ze als een koe naar het ziekenhuis gebracht om bevrucht te worden. Meer dan 32 keer, omdat haar man dat wou. Daardoor is ze enorm verdikt, tot 140 kilogram. Als je dan ontdekt dat je man een buitenechtelijke relatie heeft, dan doet dat iets met een mens.”
OPENBAAR AANKLAGER Mario Wyns “Ze schreef afscheidsbrieven, legde twee messen klaar en zette de wekker om hen de keel over te kunnen snijden op ISachtige wijze.”
VERDEDIGING Advocaat Johan John Mees “Als we dit drama willen begrijpen, móéten we het hebben over haar ongelukkige kindertijd, haar moeilijke huwelijk, haar depressies.”
Spijtbetuiging
Advocaat Mees deelde nog een tik uit aan de advocaten van de burgerlijke partijen en het Openbaar Ministerie. “Ik heb geen juristen gehoord, maar zelfverklaarde psychiaters”, aldus Mees. “Een college van psychiaters is tot de conclusie gekomen dat ze haar gruwelijke daden pleegde vanuit een soort moederlijke bezorgdheid om haar dochters. Ík zeg dat niet, wél al die experten.” De advocaat vroeg de rechtbank om een voorwaardelijke straf met probatievoorwaarden op te leggen. “Het gaat nu beter met haar. Na al die jaren krijgt ze eindelijk wel de juiste medicijnen. Geef haar de kans om dat genezingsproces voort te zetten.” Mireille Gram kreeg het laatste woord. “Het spijt me verschrikkelijk. Ik hoop dat ik ooit opnieuw contact kan hebben met mijn dochters.” Uitspraak op 3 oktober. JORIS VAN DER AA, PIETER HUYBERECHTS