Gazet van Antwerpen Stad en Rand
“Mama heeft me door deze film gedragen”
V enetië is puur genieten. Dat stond gisteravond op het gezicht van Matthias Schoenaerts te lezen. Vlaanderens wereldster pakte er de rode loper van het filmfestival in om
Le Fidèle in wereldpremière voor te stellen. Toch zal Schoenaerts zich de nieuwe parel van regisseur en beste vriend Michaël R. Roskam altijd herinneren als de film die samenviel met het verlies van zijn moeder. “De omstandigheden waren onmogelijk, maar net daardoor ideaal.”
Even terug naar begin mei 2016. De opnames van Le Fidèle, het donkere gangster- en liefdesdrama waarin Matthias Schoenaerts (39) de hoofdrol speelt, zijn in volle gang. Maar dan toont het leven zich van zijn gemeenste kant: Dominique Wiche, de moeder met wie Matthias een onverwoestbare band heeft, overlijdt op haar 63ste. Voor de acteur breekt een heftige tijd aan. Zelfs anderhalf jaar later is het voor Schoenaerts moeilijk om zijn gevoelens onder woorden te brengen, zeker wanneer het over de wijze gaat waarop de dood van zijn moeder de film heeft beïnvloed. “Ik kan er moeilijk helder over praten. Het heeft niks met bijgeloof te maken, maar toen we de opnames eenmaal hadden hervat, voelde ik me figuurlijk gedragen door mijn mama. Door het verlies was ik eigenlijk niet in staat een film te draaien, maar tegelijk had ik Le Fidèle nooit zo kunnen spelen als het niet was gebeurd. De omstandigheden waren onmogelijk, maar net daardoor ideaal. Het leek allemaal aan te sluiten bij de thematiek van de film, de verzengende liefde. Heel bizar.”
De intensiteit van het verlies is in de film geslopen?
Allicht. Ik voed me met dat soort intense persoonlijke gebeurtenissen. Als acteur investeer ik mijn persoonlijke emotionele wereld in een film. Maar natuurlijk, in Le Fidèle blijf ik een personage spelen.
Voelt Antwerpen nog altijd als thuiskomen, nu je moeder er niet meer is? Al een jaar ben ik mijn leven aan het herschikken, maar Antwerpen blijft mijn thuisbasis. Ik heb er trouwens een nieuwe stek. Ik kom er regelmatig, hoewel ik toch zes, zeven maanden per jaar ergens anders woon.
Is dat leefbaar, overal ter wereld uit een reiskoffer leven? Ik probeer een evenwicht te zoeken én de teugels in eigen handen te houden. In het begin, toen ik in mijn eerste internationale projecten stapte, kreeg ik het gevoel geleefd te worden. Dat moet je een keer meemaken om er uit te leren. Ik ben nu sterker de dirigent van hoe ik met mijn tijd omga. Het is een kwestie van kiezen: nu ga ik draaien, nu neem ik vrij. Wat doe je het liefst als je vrij bent? Mezelf zijn (lacht). Sporten, schilderen en bezig zijn met mijn streetart (afgelopen lente maakte Schoenaerts nog een muurschildering in Oostende, red.).
En met Michaël R. Roskam aan films werken.
Natuurlijk. Le Fidèle is in de eerste plaats Michaëls kind, maar zes jaar lang hebben we regelmatig samengezeten om ideeën uit te wisselen. Wat heb jij in Le Fidèle gestopt? b Mijn hart en ziel. Michaël is een van mijn beste vrienden en acteren is mijn passie. Beide probeer ik zo veel mogelijk liefde te schenken. Plezier is voor mij het kernwoord. Als ik plezier aan iets beleef, voel ik me bevrijd en gebeuren er mooie dingen. Komt daar nog eens bij dat Le Fidèle b speelt in het gangstermilieu, dat jou interesseert. Enkele jaren geleden zou je de rol van Patrick Haemers gaan spelen. Ik wil misdaad zeker niet romantiseren, maar ik hou van tegenstellingen. Gangsters zijn dankbare figuren omdat ze de contrasten in de mens belichamen en die zijn creatief dankbaar. Stel dat ze jou vragen een schilderij te maken en dat je enkel gele verf krijgt. Oké, daarmee kun je aan de slag, maar het wordt zoveel boeiender als je ook bruin en grijs mag gebruiken. b
Je gaat graag op zoek naar de verborgen kant van mensen? Er is altijd een andere kant. Het gebeurt maar zelden dat het oppervlakkige voorkomen van iemand parallel loopt met zijn ware natuur. Dat vind ik fascinerend en dat hou ik voor ogen wanneer ik een personage speel. Ik ga op zoek naar wat er níét op papier staat. Ik vraag me af wat een personage zou doen in situaties die níét in het scenario staan.
En dan kom je vaak bij de liefde als drijfveer uit? In de manier waarop mensen met elkaar omgaan, is de liefde cruciaal. Ik heb het niet over de liefde van koetjes en kalfjes, maar over toewijding, loyaliteit, moed en discipline. En of het nu over obsessieve liefde, verboden liefde, seksuele liefde gaat... Dat maakt niet uit. De liefde is zó belangrijk. Als ik daar via de film creatief mee aan de slag kan, ben ik een gelukkig mens. Het laat me toe mijn eigen levenservaring, angsten, liefde, verdriet en plezier te transformeren tot iets wat je kunt delen met andere mensen.
Ondertussen deel jij de tafel met sterren zoals Robert De Niro, Sean Penn en Al Pacino. Vinden ze het in Hollywood niet vreemd dat je op dit punt in je carrière terugkeert naar Vlaanderen voor een film? Nee, toch niet. Ik werk met mensen die op een volwassen manier in de filmwereld staan. Natuurlijk, het is een industrie en er is geld mee gemoeid, maar ik heb slechts één barometer: doen waar ik zin in heb. Anders slaat films draaien toch nergens op? Ik stippel nog altijd mijn eigen parcours uit. Ik voel me daar goed bij. Neem nu Kursk. Met een meester als Thomas Vinterberg was het duikbootdrama intens om te draaien, maar ik heb de set met een enorm goed gevoel verlaten. Reken maar dat Kursk pittig wordt. Een cadeautje aan jezelf voor je veertigste verjaardag, straks in december? Oei oei, laten we het daar maar niet over hebben. Ik zie er toch nog altijd 28 uit? (lacht) Zeker op de filmposter, daar hebben ze toch wat aan gefotoshopt, lijkt me. Ah? Dat weet ik niet. Moet ik eens goed naar kijken! (lacht) Le Fidèle loopt vanaf 4 oktober in de bioscopen.