“We moeten vechten voor onze privacy”

Ik weet niet of u het al gemerkt hebt, maar er gaat geen week voorbij of onze fundamentele mensenrechten worden bedreigd. Die rechten werden nauwkeurig vastgelegd in het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. Het recht op een eerlijk proces en de eerbiediging van het privéleven bijvoorbeeld. Er zijn ook nog de grondwet en andere verdragen, maar het Europees Verdrag is werkelijk een baken dat ook door onze Belgische rechters vaak wordt toegepast. De meesten onder ons staan er niet meer bij stil, maar de basisrechten spelen een belangrijke rol in ons dagelijkse leven. Beeld u maar eens in dat u constant zou worden geschaduwd vanwege uw politieke overtuiging; of dat er censuur is, in kranten, boeken, op internet; of dat u wordt opgepakt en jaren in een ellendige gevangenis belandt zonder te weten waarom. Daarom is het merkwaardig dat die rechten tegenwoordig voortdurend onder druk staan. De reden ligt vooral in de terreurdreiging. Sommige beleidsmakers zien hierin een kans om onze rechten beetje bij beetje te laten afbrokkelen. De bodycam die men wil installeren bij onze politiemensen is daar een voorbeeld van. Dat de politie alles op video vastlegt, lijkt me echt geen goed idee. Als mijn wijkagent morgen bij mij één of andere administratieve formaliteit komt regelen, maar intussen met zijn camera heel mijn huis kan filmen, dan is dat een ferme inbreuk op mijn privéleven. Maar ook agenten die op publieke plaatsen patrouilleren en alles wat zij zien filmen, kan een ‘Stasi-klimaat’ scheppen. Die bodycams kunnen in feite alleen toegelaten worden in noodsituaties. Een andere bedreiging voor onze privacy zagen we deze zomer in de zaak rond de ge- weigerde bezoekers van Tomorrowland. De rechter liet die bezoekers op de valreep toch toe, omdat hij vaststelde dat er een onevenwicht was tussen de bezorgdheid voor de openbare veiligheid enerzijds en de inmenging in het privéleven van de bezoekers anderzijds. Ik heb die zaak van dichtbij gevolgd. Het was opvallend dat de federale politie geen duidelijke uitleg kon geven omtrent de redenen die zij als risico’s voor de openbare veiligheid aanwendde. In feite werden die bezoekers zonder vorm van proces veroordeeld en aan de schandpaal genageld. Gelukkig stak de rechter hier een stokje voor. Deze week was er ook nog eens het nieuws dat reclameborden in shoppingcentra uitgerust zijn met camera’s die ons voortdurend in het geniep filmen en die informatie gebruiken om ons koopgedrag te analyseren en de gegevens door te verkopen. Dit zijn maar enkele voorbeelden, want in feite wordt onze privacy voortdurend te grabbel gegooid. En het zal er niet op beteren. Onze auto’s zijn nu al uitgerust met camera’s. Het zal niet lang meer duren of iedereen loopt rond met bodycams. Intussen worden we, zonder het te weten, met de camera’s in onze gsm’s, tablets en computers getagd en gefilmd.

Justitie zou, zeker bij inbreuken tegen privacy, veel toegankelijker moeten worden gemaakt. De huidige procedures zijn te log en te omslachtig. Verder moeten we allemaal alerter zijn en niet met onze grondrechten laten sollen. Het is een fundament waar generaties voor hebben gevochten, en dat we aan de jongere generaties moeten doorgeven. Je zou voor minder op straat komen.