Gazet van Antwerpen Stad en Rand
“Deze reeks bewijst dat je mensen zoals wij niet moet onderschatten”
Eerste aflevering ‘Tytgat Chocolat’ lost verwachtingen van ons Down-panel recensenten in
De langverwachte eerste aflevering van
Tytgat Chocolat op Eén is zondagavond op de Vlaamse kijker losgelaten. De hoofdrollen worden gespeeld door straffe acteurs met een mentale beperking en bekende topacteurs zoals Frank Focketyn en Wim Opbrouck. Voor deze bijzondere reeks hebben we dan ook bijzondere recensenten om hun mening gevraagd.
De verwachtingen zijn hooggespannen wanneer Brenda (44), Corneel (43), James (24) en Filip (47) zich klaarzetten voor de eerste aflevering van Tytgat Chocolat. De vier vrienden met het syndroom van Down, die mekaar kennen van het dagcentrum vzw Borgerstein in Sint-Katelijne-Waver, zetten zich voor tv. “We kijken allemaal graag naar televisie en over deze reeks hebben we al gehoord dat het mooi zal zijn”, vertellen ze. “Waar we anders naar kijken? Gewone dingen, zoals Thuis, Familie, F.C. De Kampioenen, sport, enzovoort. Of we weten dat er acteurs met Down hoofdrollen spelen? Neen, daar weten we niets van. Maar we zullen er op letten”, beloven ze.
Chocolade inpakken
Wanneer een nummer van Raymond van het Groenewoud het begin van de aflevering aankondigt, zitten ze meteen met ingehouden adem te kijken. James, diegene met de rondste buik van de vier, begint zelfs enthousiast over zijn buik te wrijven wanneer de chocolade bijna van het scherm afdruipt. In het begin van de aflevering krijgt centrale figuur Jasper een uitgebreide rondleiding in het chocoladebedrijf Tytgat Chocolat, waar hij als inpakker aan de slag mag gaan. Al lijkt die rondgang voor James iets te lang te duren. De jongeman begint te geeuwen en na tien minuten zit hij te slapen op zijn stoel. Vijf minuten later is hij gelukkig weer klaarwakker. “Sorry, ik was ineens even moe. Het komt zeker niet omdat het niet mooi was.” Dat blijkt, want de rest van de aflevering zal James op het puntje van zijn stoel blijven zitten.
Hij ziet samen met de anderen hoe het centrale personage Jasper zich snel integreert binnen de groep inpakkers, hoe er een meer zakelijke wind binnen het warme bedrijf dreigt te waaien en hoe de toekomst van de Kosovaarse Tina, het meisje dat een oogje op Jasper heeft, in gevaar komt.
Er zit ook een bijzonder ongemakkelijk moment in de aflevering, wanneer financieel manager Andy, die de hele werking van de chocoladefabriek wil omgooien en niet wil samenwerken met de arbeiders met een beperking, zegt dat het systeem met ‘die mongolen’ als inpakker niet efficiënt genoeg is. Ons testpanel geeft geen krimp.
Wanneer Jasper en Tina op haar kamer I Got You Babe van Sonny & Cher inoefenen voor hun grote duet op de karaokeavond, wrijft James het zweet van zijn voorhoofd. “Amai”, kijkt hij zich de ogen uit. De rest zit ook aandachtig te kijken en gelukzalig te glimlachen. Tijdens de slotscène, met een kus vol op de mond tussen het nieuwbakken koppeltje, stralen de vier allemaal. James doet er nog een schepje bovenop en geeft zijn buurman Corneel een kus op de wang. “Om te lachen he”, verduidelijken ze snel.
Na de aflevering gaan de duimen omhoog. De acteurs van het Turnhoutse Theater STAP, een theatergezelschap dat werkt met professionele acteurs met een mentale beperking, hebben de verwachtingen ingelost. “We zagen wel dat er acteurs bij waren met een handicap, maar het verschil was moeilijk te zien. Ze hebben het even goed gedaan als de anderen. We vinden het prachtig dat zij een grote rol spelen. Nu gaan ze beroemd worden. Mensen met een handicap kunnen ook heel veel, je moet ze niet onderschatten”, verwoordt Filip het algemene oordeel.
Herkenbare situaties
Begeleidster Nele heeft ook met veel plezier gekeken. “Het was leuk om hun reacties te zien. Ikzelf heb veel situaties herkend. Zoals de scène waar een inpakker onder tafel zit te spelen en hij blijft volhouden dat hij aan het werken is. Zo herkenbaar. Het syndroom van Down is alleszins een beperking die in het algemeen vrij goed aanvaard is. Ze zijn enorm spontaan en dat zie je ook in Tytgat Chocolat. Dankzij deze reeks kunnen ze hun blijheid verspreiden naar het grote publiek en dat is mooi.”
Nele en haar vier panelleden zullen het wel en wee bij Tytgat Chocolat dus zeker blijven volgen. “We zijn heel benieuwd wat er nog gaat gebeuren en gaan geen enkele aflevering missen”, beamen Brenda, Corneel, James en Filip. “Het is een serie waar je goedgezind van wordt. Al zullen we misschien wel een stuk chocolade vragen bij de volgende aflevering. Want naar chocolade kijken zonder er van te kunnen eten, dat is echt te moeilijk”, lachen ze.
BRENDA, CORNEEL, JAMES EN FILIP ‘‘We zagen wel dat er acteurs bij waren met een handicap, maar het verschil was moeilijk te zien. Ze hebben het even goed gedaan als de anderen.”