Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Peperdure therapie in Mexico enige hoop voor zieke Adea (5) uit Lier
Adea (5) uit Lier vernam begin dit schooljaar dat ze een hersenstamtumor heeft. Haar hoop op verlenging van haar leven ligt in Mexico, waar een 150.000 euro kostende behandeling mogelijk is. Adea’s omgeving gaat daarvoor geld inzamelen. Maar Belgische neurochirurgen uiten kritische noten bij de experimentele therapie.
In het voorbije jaar zijn bij Woonhaven, de maatschappij voor sociale woningen van de stad Antwerpen, twee mensen tegen de lamp gelopen die in Marokko een huis bleken te bezitten. Dat was niet aan het licht gekomen door onderzoek, maar door verklikking, in één geval tijdens een echtscheiding.
Het illustreert dat het bestáát, de vorm van sociale fraude waarbij iemand hier een sociale woning of een leefloon aanvraagt, terwijl hij in zijn land van herkomst bezittingen heeft.
Maar veel meer dan dat weten we niet. We weten zelfs niet bij benadering hoe vaak het voorkomt. En we kunnen het in België aan geen enkele instantie vragen. In Nederland is al jaren geleden het Internationaal Bureau Fraude-informatie (IBF) opgericht. Gemeenten kunnen aan dit bureau vragen om in het buitenland na te gaan of iemand die steun vraagt, bezittingen verzwijgt. Zo werden in 2015 in Utrecht 43 op 10.220 uitkeringen stopgezet na onderzoek door het IBF.
In Nederland hebben ook privé-onderzoeksbureaus zich op deze markt gestort. Zij beweren dat het aantal sociale fraudeurs hoog ligt, tot 30%. Maar zij hebben belang bij een zo hoog mogelijk aantal, dus moet daar een fiks vraagteken bij. Het is ook niet gezegd dat iemand die een lapje dorre grond heeft in het Rifgebergte daardoor als vermogend moet worden beschouwd.
De keuze van de Antwerpse schepen Fons Duchateau (N-VA) om ook zo’n privéfirma in de arm te nemen, stuit op verzet uit diverse hoeken. Zo meent de Vereniging voor Steden en Gemeenten dat een gezamenlijke aanpak beter is dan elk OCMW voor zich. Misschien, maar een Belgisch IBF staat zelfs nog niet in de steigers.
Andere critici sneren dat de N-VA vooral profilering zoekt op rechts in aanloop naar de verkiezingen. Dat zal wel en het zal ook niet de laatste keer zijn. Ook andere partijen vertonen een groeiende profileringsdrang. Of de N-VA zou weer een grotere ijver aan de dag leggen in de jacht op de meestal kleine, buitenlandse sociale fraudeur dan op de grote kapitalen die zich verbergen voor de fiscus. Mogelijk, maar fraude is fraude en moet worden bestraft. Dat benadrukt ook CD&V Antwerpen met kopman Kris Peeters. Zij hebben wel verschillende bezwaren tegen privéfirma’s: moet je dit werk niet overlaten aan beëdigde mensen in overheidsdienst? Kun je het niet oplossen via verdragen met andere landen?
Dat laatste wordt vanuit de regering geprobeerd, maar om het een snelle, efficiënte oplossing te noemen, moet je wel heel erg optimistisch zijn. Is het tot slot ethisch aanvaardbaar dat een overheid particuliere speurneuzen op fraudeurs afstuurt? Alsof privédetectives onze belastingaangiftes tegen het licht zouden houden? Als belastinginspecteurs niet bestonden, zou dat op zijn minst tijdelijk de enige optie zijn.