Gazet van Antwerpen Stad en Rand
“Fraude opsporen moet, maar het kan anders”
Antwerpse CD&V uit kritische bedenkingen bij controles door privébureaus
De Antwerpse CD&V heeft bedenkingen bij de manier waarop het OCMW leefloonfraude aanpakt. Schepen Fons Duchateau (NVA) wil een privébureau laten onderzoeken of steuntrekkers huizen of ander bezit hebben buiten Europa. “Fraude opsporen moet, maar er zijn waarschijnlijk betere manieren”, zegt Kris Peeters.
KRIS PEETERS CD&V Antwerpen “Dit soort fraudeonderzoek wordt in de regel gedaan door gediplomeerde, beëdigde sociale werkers die gebonden zijn aan een beroepsgeheim. Kun je dit wel overlaten aan een privéfirma?”
De CD&V Antwerpen heeft enkele kritische vragen op een rij gezet die haar OCMW-raadslid Paul De Vroey vandaag zal stellen. “Het is van groot belang dat fraude wordt aangepakt”, zegt Kris Peeters, die behalve vicepremier ook kopman van de partij in Antwerpen is. “Maar dit soort onderzoek wordt in de regel gedaan door gediplomeerde, beëdigde sociale werkers die gebonden zijn aan een beroepsgeheim. Kun je dit overlaten aan een privéfirma? Hierover hadden we graag juridisch advies gehad van de Vlaamse dienst Maatschappelijke Integratie.”
De CD&V Antwerpen pleit er ook voor om via verdragen aan informatie over buitenlands bezit te geraken. “Zulke verdragen bestáán al. Denk aan het dubbelbelastingverdrag met Marokko. Dat land geeft aan de Belgische fiscus door wat Belgische Marokkanen ginds bezitten. De OCMW’s mogen die gegevens niet inkijken, maar misschien kan dat wel via het aanslagbiljet.”
“We kunnen ook met andere landen zulke verdragen afsluiten. Is dat al besproken met Financiën? Op die manier kunnen we mogelijk snel onderzoeken voeren zonder dat we 300.000 euro moeten betalen aan een privébedrijf.”
Controleinstantie
In Nederland zouden gemeenten al jaren privé-onderzoekers inschakelen om na te gaan of iemand die beweert straatarm te zijn dat ook echt is. Wel blijkt het zeer moeilijk om ook maar één gemeente te vinden die dat bevestigt. Nederland heeft hiervoor ook een officiële, nationale controle-instantie opgericht, het Internationaal Bureau Fraude-informatie (IBF). Gemeenten kunnen aan het IBF vragen om onderzoeken in te stellen, wat het dan doet via diplomatiek personeel. In België bestaat zo’n instantie niet. Gemeenten kunnen hier nergens aankloppen.
Ook over de mogelijke omvang van de fraude bestaat grote onduidelijkheid. De privébureaus zelf zeggen dat tot 30% van de steuntrekkenden fraudeert. Dat was ook in 2002 de uitkomst van een nationaal proefonderzoek, zo vermeldt vrtnws.be. Maar de cijfers van het IBF liggen veel lager. Zo werden in 2015 in Utrecht 43 uitkeringen op een totaal van 10.220 beëindigd wegens bezit in het buitenland. In 2016 heeft het IBF in totaal voor 6,3 miljoen euro aan buitenlands vermogen achterhaald. Het is wel mogelijk dat het IBF omslachtiger tewerk moet gaan dan zijn privéconcurrenten.
Bij de Antwerpse sociale woningmaatschappij Woonhaven zijn in 2017 twee mensen verklikt die in Marokko een huis bleken te hebben. Zij werden uit hun woning gezet.