Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Stad van bruggen
Vijf bijzondere bruggen in Antwerpen
Brug van het volk:
viaduct Dam
De wijken Seefhoek, Dam en Stuivenberg waren vroeger volkse wijken, met smalle kronkelige straatjes en kleine arbeidershuizen. Door de opkomst van de industrie in de 19de eeuw verscheen er plots een complex van goederen- en rangeersporen (24 hectare groot en 1,6 kilometer lang) pal tussen de drie wijken. Waardoor de bewoners niet meer mét maar gescheiden van elkaar leefden. Er werd daarom een brug gebouwd, een bakstenen viaduct die begon aan de Lange Dijkstraat en zich slingerde en kronkelde tot aan het Damplein en het Hardenvoort. Voor de mensen die er woonden, loste het het probleem niet op. In plaats van treinsporen als buren kregen ze nu een muur van honderden meters lang , en konden ze nog steeds niet als voetgangers aan de overkant geraken. Trappen hadden ze nodig, van de straat beneden tot op de brug. “Meneer de Burgemeester”, schreef in 1878 een bewoner uit de Sint-Lazarusstraat, “wij die in ene afgelegen straat wonen, gij kunt ons droevig lot verzachten, met ene trap te bouwen die rechtstreeks naar de brug leidt. Uwe toegenegen kinderen zouden u eeuwig dankbaar zijn.” En alzo geschiedde. Er werden twee trappen gebouwd, één ingetogen constructie in de SintLazarusstraat en één monumentale trappartij in de (hoe kan het ook anders) Trapstraat. In november 1882 waren de drie wijken, Seefhoek, Dam en Stuivenberg, eindelijk (en mits enig klimwerk) opnieuw met elkaar verbonden.
Meer dan 130 jaar later staan die trappen er nog steeds. De ‘trappekes’ van de Trapstraat zijn ondertussen historisch erfgoed geworden – het verlichtingselement dat er hangt, is hetzelfde model als de lantaarns die vroeger de Meir verlichtten - en het enorme spoorwegcomplex is de groene oase van Park Spoor Noord geworden. De volkse wijken van weleer trekken nu nieuwe en jonge gezinnen aan.
“Twee jaar geleden ontdekten wij deze buurt”, vertelt Thomas Campo (33)uit de Sint-Lazarus- straat. “Samen met mijn vrouw Jolien was ik op zoek naar een be- taalbare woning in een rustige stadswijk waar onze kinderen Bil- lie en Leon konden opgroeien en waar ik als ambachtelijke meubel- maker mijn zaak kon verderzet- ten. En dit is een fantastische plek in Antwerpen. Het is hier rustig wonen: al het doorgaand verkeer gebruikt het viaduct zodat het ge- luid over de lage huizen heen- waait, en Park Spoor Noord loopt onder de brug tot 50 meter naast mijn deur. Dat geeft het gevoel dat je in een dorp midden in de stad woont. En het viaduct Dam komt hier perfect tot zijn recht. Of bestaat er nog een andere stad ter wereld waar zo’n gigantische brug met trappen, als een slinger over een park loopt?”