Het is nu of nooit in onderzoek naar Bende

Schijnbaar uit het niets is het dossier van de Bende van Nijvel deze week opnieuw volop in het nieuws. Vorige week zei advocaat Jef Vermassen op de regionale televisiezender TV Oost te vermoeden wie er achter de gewelddadige Bende zit. Hij voelde zich verplicht een tipje van de sluier op te lichten uit vrees dat het dossier anders definitief naar de archieven zou verhuizen.

Zaterdag kwam, toeval of niet, aan het licht dat een exrijkswachter uit Aalst in 2015 op zijn sterfbed zou hebben bekend dat hij deel uitmaakte van de Bende van Nijvel. Het zou om ‘De Reus’ gaan. De man wiens robotfoto ondertussen deel uitmaakt van het collectieve geheugen van elke Belg boven de 40 jaar.

Voor de buitenwereld is de identiteit van de man nieuws. Voor ingewijden al iets minder, zo blijkt. Reeds in 1999 dook de naam van de ondertussen overleden man op in het dossier en zouden er elementen geweest zijn die een grondig onderzoek rechtvaardigen. Dat dit nooit gebeurd is, is op zijn minst merkwaardig te noemen.

Mag de waarheid over de Bende van Nijvel niet aan het licht komen, zoals sommige mensen beweren, of is er sprake van grove fouten in het onderzoek? Het is een vraag waarop niemand voorlopig een antwoord heeft, maar die wel moet worden beantwoord.

Door de nieuwe onthullingen van afgelopen weekend lijkt het erop dat het onderzoek naar de Bende in een stroomversnelling terecht is gekomen. Nog maar eens. Het grote verschil met de vorige doorbraken in het dossier is dat een van de betrokkenen nu zelf zijn rol in de moordpartijen heeft opgebiecht. Veel duidelijker kan het niet worden.

De huidige onderzoekscel moet deze nieuwe kennis aangrijpen om voor eens en altijd komaf te maken met een van de zwartste bladzijden uit onze geschiedenis. In het andere geval zal er voor altijd een vermoeden van doofpotoperaties en complotten rond de onderzoeken naar de Bende van Nijvel blijven hangen. En daar is niemand mee gediend.

Niet in het minst de mensen die als slachtoffer of getuige betrokken waren bij de dodelijke raids die de Bende in het begin van de jaren tachtig van de vorige eeuw uitvoerden. Politie en justitie zijn het verplicht aan mensen zoals David Van de Steen, die als 9-jarige zijn ouders en zijn zusje zag neerkogelen op de parkeerplaats van de Delhaize in Aalst.

En ze zijn het verplicht aan de hele samenleving. Veel mensen hadden de hoop dat de waarheid achter de Bende van Nijvel naar boven zou komen al lang opgegeven. De bekentenis van De Reus biedt het gerecht ook de kans om alsnog zijn imago op te poetsen. Want dat heeft in dit dossier meer dan één deuk gekregen. Maar dan moet het wel nu gebeuren. Als met deze bekentenis niets gebeurt, verliest justitie elke geloofwaardigheid.