Drie andere pistes nu minder plausibel

Piste 1:

Zwaar banditisme

Wie? Leden van georganiseerde gangsterbendes –zware jongens als Haemers en De Staercke – zouden de Bendeovervallen op het getouw hebben gezet, of er ten minste aan hebben deelgenomen.

Believers: “Het zijn rovers, geen politieke terroristen”, was de overtuiging van de Nijvelse procureur Jean Deprêtre. De tweede parlementaire Bendecommissie besloot dat deze piste verder moest worden uitgevlooid. Een deel van de onderzoekscelJumet heeft hier voltijds op gewerkt.

Argumenten pro: de daders waren vertrouwd met vuurwapens en ze aarzelden niet om slachtoffers te maken. Bovendien sloegen ze vooral ’s vrijdags toe, net voor sluitingstijd, wanneer de kans het grootst was dat de kassa’s van de warenhuizen vol geld staken.

Argumenten contra: het aantal slachtoffers in acht genomen was de buit verwaarloosbaar (samen 500.000 euro).

Piste 2:

Buitenlandse inmenging

b

Wie? In het kader van de Koude Oorlog met de SovjetUnie zouden de VS in ons land een klimaat van terreur hebben willen scheppen. Op die manier hoopten ze de bevolking warm te maken voor het plaatsen van kernraketten in België.

Believers: deze “theorie van de spanningen” werd in de loop van het onderzoek meermaals aangehaald, maar nooit expliciet door iemand opgeëist. “Zij maakt wel deel uit van de onderzochte pistes”, bevestigt Bende magistraat Christian De Valkeneer.

Argumenten pro: de massaal gesteunde antirakettenbeweging dreigde de Amerikaanse plannen te dwarsbomen. In ons land waren verscheidene proAmerikaanse groeperingen actief: mogelijk werden zij aangesproken voor een terreurcampagne.

Argumenten contra: de speurders hebben nooit concrete aanwijzingen gevonden die deze hypothese konden bevestigen.

Piste 3:

Uiterstrechtse groeperingen

b

Wie? Uiterstrechtse groeperingen, zoals Westland New Post of Front de la Jeunesse, waren niet opgezet met het democratische systeem in België. Zij waren voorstander van een “ruk naar rechts”.

Believers: speurders van gerechtelijke politie en BOB van de rijkswacht hadden door de jaren veel aandacht voor deze piste. Onder meer omdat nog altijd een waas van onduidelijkheid heerst rond de gewelddadige dood van WNPkopstuk Paul Latinus.

Argumenten pro: sommige leden van deze groeperingen waren bereid om tot actie over te gaan. Hoe ver zij wilden gaan, is niet duidelijk. Verscheidene leden zouden hebben deelgenomen aan militaire oefenkampen of waren lid van speciale schietclubs.

Argumenten contra: er is nooit aangetoond dat de extreemrechtse groeperingen hun plan om het staatsapparaat via rijkswacht of staatsveiligheid te infiltreren, tot een goed einde konden brengen.