Gazet van Antwerpen Stad en Rand
“Oudere acteurs moeten zichzelf weer onder de loep nemen”
Els Dottermans in zee met STAN voor ‘Poquelin II’ in Bourla
Lang geleden dat u nog eens goed gelachen hebt in het theater? Scheep dan in voor Poquelin II. “Molière brengt de grap met inhoud”, zegt Els Dottermans, die met Jolente De Keersmaeker alle vrouwenrollen vertolkt in deze combo van De Vrek (1668) en
Le Bourgeois Gentilhomme (1670).
In de Bourla gaat vanavond Poquelin II in première, een productie van STAN met coproducenten als Olympique Dramatique. Met Poquelin I proefde STAN in 2004 al een eerste keer van Molière via vier kluchten. Voor hun bewerking van De Vrek en Le
Bourgeois Gentilhomme nodigt de STANploeg met Damiaan De Schrijver, Frank Vercruyssen en Jolente De Keersmaeker ditmaal Stijn Van Opstal, Kuno Bakker, Willy Thomas en Els Dottermans uit. De dames uit het gezelschap mijmeren over het belang van repertoiretheater, ouder worden op de planken en de bevrijding van de lach.
Jolente De Keersmaeker: Twee jaar geleden klopte Els bij STAN aan met de vraag om eens een stuk met ons te maken. Dat leek ons een uitstekend idee. In de eerste
Poquelin – de titel van de stukken verwijst naar de echte familienaam van Molière – hadden we ook al acteurs te gast.
Els Dottermans: Het idee rijpte tijdens de dode uren op de set van Amateurs. Frank Vercruyssen, die ook in die tv-reeks speelde, ken ik al van de jaren 80. Hoewel Damiaan De Schrijver en hij allebei de theateropleiding bij Dora Van der Groen hadden doorlopen, gaven ze net als ik les op Studio Herman Teirlinck. Waar de Studio lang bekend stond als een expressieve school met zang, dans en acteren, ging de acteeropleiding op het Conservatorium voor introspectie.
Jolente: Wij van STAN zijn verknocht aan het toneelrepertoire. Al meer dan 25 jaar spelen wij werk van grote namen, zoals Molière. Zijn werk is heel uitbundig, bijna brut. Je zou het brutale poppenkast kunnen noemen.
Els: Aan zijn stukken merk je dat Molière, voor hij schrijver werd, acteur was. Voor een toneelspeler is dit spelen pur sang. Spelen zonder diep in de geest te moeten wroeten.
Jolente: Zowel de vrek als het burgermannetje uit Le Bourgeois Gentilhomme zijn een uitvergroting van wat er ook nu speelt in de wereld. De allesverterende geldzucht, de schone schijn… Die uitvergroting, gemixt met komedie, haalt de tragiek van de mens naar boven.
Els: Molière brengt de grap met inhoud. Ik vind het volledig legitiem om in deze duistere dagen de mensen ook eens een goede joke voor te schotelen.
OP EIGEN BENEN
Na twaalf seizoenen zwaait Els Dottermans straks af bij NTGent, en voor het eerst werkt ze als freelancer. Dan nog bij STAN, een gezelschap dat opereert zonder regisseur en de vloer opgaat zonder repeteren.
Els: Confronterend, maar ik leer veel bij in korte tijd. Zoveel verantwoordelijkheid dragen in een stuk beangstigde mij aanvankelijk, maar het houdt je ook alert.
Jolente: Ook voor ons blijft die werkwijze na al die jaren spannend. Je wapens zijn gescherpt, maar je blijft nadenken.
Els: In je hoofd kan je nog zoveel plannen, eens op de scène val je altijd even terug. Tot je de draad weer oppakt en ervoor gaat. Wij delen allen de liefde voor het spel. Er is tussen ons ook voortdurend een gesprek gaande over wat dat is, spelen.
Jolente: Onze generatie hoort stilaan bij de oude garde. Er wordt alsmaar minder repertoiretheater gebracht, terwijl STAN zich altijd gelaafd heeft aan klassieke stukken.
Els: Als freelancer voel ik minder sterke grond onder mijn voeten. Oudere acteurs moeten zichzelf weer onder de loep nemen. Waar staan wij? Wat hebben we nodig? Wat hebben jonge acteurs in de zin?
Jolente: Er staat een generatie klaar die op een andere manier communiceert en de wereld op een andere manier ervaart.
Els: Dat wordt straks zo’n generatiekloof... Heftig.
Jolente: Daarom pogen we repertoiretheater ook betekenis te geven in het heden. Een stuk van 400 jaar oud dat ook vandaag nog hout snijdt, biedt dat geen troost?
ILSE DEWEVER
Poquelin II, van 09/11 tot 12/11 en van 20/12 tot 22/12 in de Bourla, Antwerpen. Ook nog o.a. op 29/11 in Turnhout en van 13/12 tot 16/12 in Mechelen. www.stan.be, www.
toneelhuis.be