Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Hoogspanning na vermissing Hariri
Libanese premier mogelijk met huisarrest in Saudi-Arabië
Vorige week kondigde de Libanese premier Saad Hariri in SaudiArabië totaal onverwacht zijn ontslag aan, omdat hij vreest voor zijn leven. Meteen haalde hij snoeihard uit naar Iran. Maar in het MiddenOosten is niets wat het lijkt, zo blijkt een week later. Zo is de expremier niet meer gezien sinds zijn aankondiging en wordt de betrokkenheid van de Saudi’s in deze historie steeds duidelijker.
Nog geen jaar na zijn aanstelling als premier van Libanon nam Saad Hariri (47) ontslag. Op de Saudische zender Al-Arabiya haalde hij in één beweging uit naar Iran en de door de ayatollahs gesteunde Hezbollah, die nochtans deel uitmaakt van zijn ‘regering van nationale eenheid’. “Iran zaait opstand, verwoesting en ondergang met zijn bemoeienis in Libanon, Syrië, Irak, Bahrein en Jemen, gedreven door een diepe haat voor de Arabische natie en een overweldigend verlangen die te vernietigen en te controleren.” Hij zei te vrezen voor zijn leven en verwees naar zijn vader, oudpremier Rafik Hariri. Die kwam in 2005 om het leven bij een bomaanslag van Hezbollah in hartje Beiroet. “We leven in een sfeer die lijkt op de omstandigheden net voor de moord. En ik heb gemerkt dat iemand het nu op mij heeft gemunt.”
“Krankzinnig” scenario
Een week later rammelt dat verhaal langs alle kanten. De Libanese president Michel Aoun spreekt zelfs onomwonden van een “ontvoering” en eist van de Saudi’s uitleg over het lot van Hariri en waarom die nog altijd niet is teruggekeerd naar zijn land.
“Een krankzinnige affaire”, zegt Midden-Oostenkenner Paul Aarts. “Volgens mijn info was Hariri door de Saudi’s uitgenodigd en was hij zich bij aankomst in Riyad van geen kwaad bewust. Later die dag kondigt hij dan totaal onverwacht zijn ontslag aan en steekt hij een anti-Iraanse tirade van jewelste af. Wat zich daartussen heeft afgespeeld, daar kunnen we enkel naar gissen. Vreemd, heel vreemd.”
En het wordt nog vreemder. Want waar zit Hariri? Geen kat die het weet. Er zijn wel foto’s opgedoken van de (ex-)premier met de Saudische koning Salman. En volgens de Franse buitenland- minister Jean-Yves Le Drian zou hij de kroonprins van Abu Dhabi hebben bezocht. “En dus denken we dat hij vrij is om te gaan waar hij wil”, voegde Le Drian er nog aan toe.
Dat ene zinnetje zwengelde de geruchtenmolen aan die al op volle toeren draait sinds de Libanese krant Al-Akhbar had geschreven dat de Saudi’s Hariri tot ontslag hebben gedwongen. Volgens de Hezbollahgezinde krant zou de premier bij aankomst in Riyad zijn overgebracht naar het luxehotel Ritz-Carlton – waar sinds vorige week tientallen van corruptie verdachte prinsen en zakenlui ‘gevangen’ zitten – en kreeg hij huisarrest in een aanpalende villa. Hij moest zijn telefoons afgeven en zou zijn verhoord rond mogelijke corruptie. Dat onderzoek draait volgens de Franse onderzoekssite Médiapart om het witwassen van tientallen miljarden via een Saudische firma van Hariri, in opdracht van de familieclan van de vorige koning Abdullah.
Gevaarlijk spel
Al is het voor Paul Aarts duidelijk dat de strijd tegen corruptie die kroonprins Mohammad bin Salman vorige week op gang trok, louter politieke doelen dient. “Zelfs het ontslag van Hariri past in dat plaatje. De nieuwe sterke man is volop bezig zijn macht intern te versterken. En hoe kan dat beter dan door de diepgewortelde obsessie van de Saudi’s jegens Iran aan te wakkeren?”
“Riyad ziet Hariri al langer als een slappeling die te weinig doet tegen de groeiende invloed van Iran en de toenemende macht van Hezbollah, dat zich in Libanon meer en meer gedraagt als een staat binnen een staat. Door Hariri tot ontslag te dwingen en te laten uithalen naar Iran, heeft de kroonprins extra munitie om te beweren dat Libanon nu meer dan ooit aan het handje loopt van Iran. En begin vorige week was er ook al de onderschepte raket die de door Iran gesteunde rebellen vanuit Jemen hadden afgevuurd op Riyad.”
Hoe dat alles gaat aflopen? “Dat kan niemand voorspellen. Maar dat de Saudische kroonprins een gevaarlijk spel speelt, is duidelijk. Misschien hoopt hij stiekem dat hij Israël kan inspireren om militair op te treden tegen Hezbollah in Libanon. En dan dreigt het conflict volledig uit de hand te lopen”, vreest Paul Aarts. “Van de Amerikanen hoeven we niet veel te verwachten. Zowel president Trump als zijn schoonzoon Jared Kushner, de man die het Israëlisch-Palestijnse conflict moet oplossen, heeft zich al achter Saudi-Arabië geschaard. De kleinste vonk kan nu het vuur in de pan jagen.”