Gazet van Antwerpen Stad en Rand
“Soms zijn de vogels te schoon om op te eten”
Twintig jaar levend pluimvee bij Ruddy Duck uit Pulle
Donald Duck woont in Ducktown USA. Ruddy Duck, die vind je in Pulle bij de bossen en weiden. “Ik ben al twintig jaar bezig met levend pluimvee, ik zorg graag voor mijn vogels”, zegt Gerd Van den Berghe (43), alias Ruddy Duck. Met meer dan honderd soorten, van Antwerps baardkrieltje tot kraanvogel, is het hier een paradijs voor wie graag een pluimpje lust of ziet. “Kijk die Japanse kwartel, daar. Soms zijn ze te schoon om op te eten.”
Het is stil in Pulle als we het erf oprijden bij Ruddy Duck. Tot we de deuren van de auto dichtslaan, dan gaat het van fwiiiiet, toak-toak-tok en glurglrugrlu. Een heel welkomstconcert.
“Ik heb ze al andere concerten weten geven”, zegt Gerd Van den Berghe. “Ze zijn eigenlijk nogal stil vandaag. Da’s normaal in de winter. In de lente, wanneer het paartijd is, dan hoor je hier voor dag en dauw de vogels al roepen en zingen. Ik hoor ze graag bezig, mijn vogels.”
Maakt dat van Gerd en zijn vrouw Kelly geen vroege vogels die op een ontiegelijk uur al wakker worden gemaakt door hun gevleugelde vrienden? “Nee, we zijn dat zo gewend dat we daar onze slaap niet voor laten”, zegt Kelly. “Al heb je elke lente wel eens een jong haantje dat heel hard van zijn tak maakt voor dag en dauw, zodat we er wat vroeger van wakker worden.”
Aan de roep van vogels kan Gerd niet weerstaan. “Al van toen ik nog maar 8 jaar was, deed ik niet liever dan bij de familie, die wat verderop woonde, gaan helpen. Die hielden ook vogels, kippen en kalkoenen. Mijn eerste vogel kocht ik met mijn zakgeld op de markt van Herentals. Dat was een blauwgroene grasparkiet. En op mijn 12de had ik twee kalkoenen waar ik voor zorgde. Aardappelpuree, dat was hun lievelings- kostje.”
Stoute jongen
Zijn lievelingsvogel vandaag heet Rico. “Die praat zelfs. Hij zegt ‘hallo’, maar ook ‘stoute jongen’. Omdat wij dat zo vaak tegen hem moeten zeggen. Rico is een blauwgele ara die al zo’n vijf jaar bij ons is. Mijn zoon is meestal met hem bezig, maar ik zie hem ook graag.”
Tijdens de winter zit Rico buiten in een volière, maar tijdens de andere seizoenen zit hij vaak in de winkel. “Daar praat hij tegen de klanten, springt hij soms op hun karretje… ’t is een deugniet, je moet hem in het oog houden. Maar hij is een beetje onze mascotte geworden. Als de klanten hem
niet zien, vragen ze vaak naar hem. En hij is onze beste reclame, hè. Zo’n mooie vogel, dat spreekt tot de verbeelding.”
Ruddy Duck heeft meer dan hon- derd vogelsoorten, van kaketoe tot kraanvogel. Wie een siervogel wil, is hier ook aan het goede adres. “Zebravinkjes worden veel gevraagd. Ik ben ook lid van vogelclub Aviornis. Mijn droom is om op een dag een eigen vogel te kunnen kweken: door kleuren te kruisen, experimenteer ik al een tijdje, in de hoop dat er een prachtig nieuw type uit voortgroeit. Maar dat is tot nu toe nog niet gelukt.”
Wit of zwart?
Witte én zwarte kalkoenen, die heeft Gerd wel zitten. “Maar een zwarte kalkoen is eigenlijk niet zo bijzonder. Dat is ook geen apart ras: wit of zwart, dat smaakt hetzelfde. Het is zoals witte of bruine kippen van eenzelfde ras. Daar is voor de rest ook niet echt verschil tussen.”
De meeste kalkoenen die in de supermarkt liggen, zijn beestjes van drie tot vier kilo. “Die zijn maar drie tot vier maanden oud wanneer ze geslacht worden en hebben vaak geen groen gras of blauwe lucht gezien.”
Heel wat mensen komen bij Gerd hun kalkoen voor kerst al halen na Pasen. “Dan
GERD VAN DEN BERGHE Vogelkweker “Zelfs als ik op vakantie ga, blijf ik naar de vogels kijken. Laatst waren we er een week tussenuit geweest, naar Tenerife. Mijn vrouw content om het lekker zonnetje daar, ik gelukkig omdat ik er een mooi vogelpark kon bezoeken.”
kunnen ze de dieren zelf grootbrengen en eten geven. Wij houden zelf ook kalkoenen, die hier maanden rondlopen op de grasweide. We geven ze granen, appels en aardappelen, daar zijn ze dol op. Hoe goed een dier geleefd en gegeten heet, dat proef je ook in het vlees.”
De kalkoenen die nu klokkend in hun hok op kopers zitten te wachten, zijn nog maar met twee. “Da’s alles wat er vandaag nog overblijft: twee witte kalkoenen. Straks zullen we er nieuwe van het veld moeten halen, anders hebben we er morgen geen meer. De periode voor Kerstmis is degene waarin we de meeste kalkoenen verkopen. Sommige dieren wegen zelfs twintig kilo. Dan gaat het om de hanen, die groter worden dan de kalkoenhennen.”
Kalkoenhaan
Wie zo’n kalkoenhaan laat slachten, moet wel héél veel volk rond de kersttafel verwachten. “Vaak verdelen ze het onder andere familieleden, of vriezen ze de rest van het vlees in voor later. Dat doen wij zelf trouwens ook”, zegt Gerd. “Ik eet minstens drie, vier keer per week kalkoen.”
In alle mogelijke vormen: “Op een saté, als stoofvlees, een lekker kalkoenlapje, een sappig filetje, als gebraad in de oven… Mijn vrouw maakt dat allemaal even lekker klaar. Een rumsteak? Die eet ik ook wel eens, maar dat moet niet elke week. En nee, we hebben nog geen klachten van de kinderen gekregen over al die kalkoen op tafel. Mijn zoon eet dat even graag, hij is trouwens ook gepassioneerd met vogels bezig.”
De opvolging bij Ruddy Duck lijkt verzekerd. “Da’s plezant, als je de liefde voor je beroep kunt doorgeven aan je kinderen. Nochtans waren mijn ouders helemaal niet met vogels bezig. En mijn vrouw? Die wist waar ze aan begon toen ze met mij trouwde. Die vogels moest ze erbij nemen. We hebben ook jarenlang samen voor ze gezorgd. Nu staat zij meer in de winkel. Zelfs als ik op vakantie ga, blijf ik naar de vogels kijken. Laatst waren we er een week tussenuit geweest, naar Tenerife. Mijn vrouw con- tent om het lekker zonnetje daar, ik gelukkig omdat ik er een mooi vogelpark kon bezoeken.”
Kip kip hoera
Gerd zag nochtans veel pluimveehouders in de streek verdwijnen. “Toen ik een jongen was, had je er hier zeker een stuk of tien, twaalf, bij wie je levende vogels kon kopen. Nu ben ik de enige die nog overblijft. Niet omdat er geen interesse meer is in kalkoenen, kwartels of parelhoenen op het bord. Vaak ging het om oudere mensen die geen opvolger vonden. De tijd dat je in elk dorp wel wist waar je een goede verse vogel kon kopen, die is voorbij. Nu komen ze van heinde en ver naar hier, soms zelfs uit Frankrijk.”
De kerstkalkoen heeft de fondue of gourmet, de vis of sushi en alle andere kersttrends overleefd. “Ik kan in die twintig jaar tijd niet zeggen dat we ooit onze kalkoenen niet zijn kwijtgeraakt. Daar was altijd vraag naar. Als je goede kwaliteit in huis hebt, mooie dieren, dan komen mensen terug. Ik ken er die hier elk jaar hun kalkoen komen halen. Plus: de laatste twee jaar is er gevoelig meer vraag naar kalkoenen, wel tot 15% meer.”
Ook de verkoop van legkippen zit in de lift. “Daar is enorm veel vraag naar. Ik denk dat de fipronilcrisis daar ook een rol in heeft gespeeld. Mensen willen terug naar de bron, weten graag wat de kip die hun eitje legt gegeten heeft. De kip wordt ook geherwaardeerd als restjeseter. Lille heeft laatst drieduizend legkippen uitgedeeld in de gemeente, omdat er zo minder gft-afval opgehaald moet worden. En de mensen krijgen er kakelverse eitjes bij.”
Kempense turbo
Het pluimdier waarnaar dit jaar de meeste vraag was, is de witte leghorn. “Wij noemen dat de Kempense turbo, omdat dat kippenras tot 320 eieren per jaar legt. Een harde werker, een echte Kempenaar, zeg maar. Maar ook sierkippen zijn populair. Kijk, hier heb je een Antwerps baardkrieltje. Een fijn bruin beestje, eigenlijk niet echt groot – het weegt maar een halve kilo – met nogal volle bruine veertjes onder de bek. Vandaar dat we het een baardkriel noemen. Maar voor de rest niet zo’n opvallend dier.” Dat klinkt niet écht Antwaarps qua karakter.
De kwarteltjes van Gerd hebben wel een opvliegend karakter. “Letterlijk dan, hè. Als je ze niet goed vastneemt, zijn ze zo de lucht in. Ze leggen ook elke dag verse eitjes. Die kun je hier meenemen, tien voor 1 euro. Kwartels zijn ook geliefd in de eindejaarsperiode. En de parelhoen, die gaat dezer dagen ook goed de deur uit. Heel lekker, met verfijnd vlees dat eerder rood kleurt dan wit. Daar proef je het wild nog in.”