Erfgoed Feestjaar voor de vader van de omwallingen

Gilbert van Schoonbeke was Antwerps stadsontwikkelaar tijdens Gouden Eeuw

In 2019 zal het vijfhonderd jaar geleden zijn dat Gilbert van Schoonbeke in Antwerpen werd geboren. Voor die gelegenheid gaat de stad een aantal herdenkingsinitiatieven organiseren en ondersteunen. Gilbert van Schoonbeke speelde een zeer belangrijke rol in het Antwerpen van de 16de eeuw, die de Gouden Eeuw wordt genoemd. Na het beleg van de stad in 1542 door Maarten van Rossem kreeg van Schoonbeke in 1549 de opdracht de gehavende stadswallen te herstellen. Dat leidde tot de Spaanse omwalling, op de plek waar nu de Leien zijn. Tegelijkertijd bouwde van Schoonbeke ook Nieuwstad op een drassig gebied ten noorden van de oude omwalling. Dat is het gebied waar nu onder meer de Brouwersvliet en de Oudeleeuwenrui liggen. “Gilbert van Schoonbeke was een stedenbouwkundige en stadsontwikkelaar avant la lettre. Met de restauratie van het FelixArchief, de bouw van het MAS en van het Red Star Line Museum hebben we in de 21ste eeuw letterlijk verdergebouwd op wat hij heeft gerealiseerd”, zegt Antwerps cultuurschepen Caroline Bastiaens.

In het FelixArchief zal een tentoonstelling georganiseerd worden over zijn werk en de projecten die hij in Antwerpen heeft verwezenlijkt. Die tentoonstelling is een onderdeel van een groter programma dat in 2019 plaatsvindt. Zo komt er onder meer ook een van Schoonbekewandeling, waarbij nog bestaande gebouwen uit de tijd van de stadsontwikkelaar en plekken in de stad waar Van Schoonbeke als urbanist sporen heeft nagelaten, worden bezocht. Verder zijn er nog concerten met muziek uit zijn tijd en een reeks kleinere initiatieven. Een belangrijke getuige van Van Schoonbekes werk, is het Waterhuis, dat vandaag beter bekend is als Brouwershuis. Deze hydraulische installatie werd eeuwenlang door de Antwerpse Brouwersnatie gebruikt als maatschappelijke zetel en was als waterdistributiecentrale in gebruik tot 1930. Later werd het een museum, dat in 2000 sloot. Eind 2014 werd een subsidiedossier ingediend bij de Vlaamse overheid met de bedoeling het museum beperkt te restaureren. “De voorbije jaren hebben we de restauratie van het stadhuis en het Steen eindelijk op de rails gekregen. De Handelsbeurs, een van de mooiste historische gebouwen van de Lage Landen, wordt in volle glorie hersteld en terug toegankelijk gemaakt voor de Antwerpenaar. En we willen ook heel het Brouwershuis grondig restaureren om dit icoon van onze Gouden Eeuw opnieuw een invulling te geven”, zegt burgemeester Bart De Wever (N-VA). PATRICK VAN DE PERRE