Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Antwerpse prof redt nieuws in het Latijn
Duizenden toegewijde luisteraars van ‘Nuntii Latini’ springen op de bres
Dankzij het verzet van een Antwerpse professor Latijn en dat van drieduizend andere fans, blijft de wekelijkse nieuwsuitzending van de Finse openbare omroep in het Latijn bestaan.
Latijn is een dode taal, maar leeft nog voort in de moderne Romaanse talen én in zij die de oude Romeinse taal beoefenen, zoals studenten, docenten, hobbyisten en Vaticanisten. Sommigen doen dat ‘passief’, anderen houden het Latijn nog heel levend, bijvoorbeeld door hedendaagse teksten in het Latijn te vertalen of door onderling Latijn te spreken.
Een van de uitingen van die beweging voor levend Latijn is al bijna dertig jaar een korte wekelijkse Latijnse nieuwsuitzending op de Finse openbare radio, samengesteld door twee professoren. Nuntii Latini zou een tienduizend luisteraars tellen. En die blijken toegewijd. Want toen het voortbestaan van de uitzending onlangs bedreigd was, hebben meer dan drieduizend fans van over de hele wereld van zich laten horen. Onder hen: Christian Laes, professor Latijn en geschiedenis van de oudheid aan de UAntwerpen, en ondervoorzitter van de ALF, de internationale Academia Latinitati Fovendae. Samen met voorzitter Dirk Sacré (KU Leuven) schreef Laes in naam van vijftig leden een brief naar de Finse zender YLE – in het Engels. En ze konden een opiniebijdrage over de kwestie publiceren in de krant Helsingin Sanomat – in het Fins.
Druk van internet
“Er zijn goede argumenten om de
Nuntii Latini in ere te houden”, zegt Laes. “Het is in zekere zin al bijna dertig jaar een belangrijk Fins exportproduct. Het werd en wordt nog steeds gebruikt op scholen en in handboeken wereldwijd. Die ‘levende’ benadering in de lessen van oude talen krijgt almaar meer gewicht, getuige daarvan de vele websites en podcasts. De Finse openbare omroep was daarin een voortrekker.” De Latinisten kregen ook steun vanuit politieke hoek, “en uiteindelijk zijn het onze argumenten die mee de doorslag hebben gegeven voor YLE om de Nuntii Latini toch voort te zetten”, zegt Laes. “Op z’n minst toch tot de dertigste verjaardag in 2019.”
Zelf volgt hij het nieuws in het Latijn meer via internet en dat is ook de belangrijkste reden waarom de radio-uitzending onder druk kwam te staan. De ingesproken nieuwsberichten – internationaal maar ook lokaal – worden ook uitgeschreven online geplaatst (zie voorbeeld).
“Finland heeft al heel lang een sterke Latijnse traditie”, zegt Laes nog. “Taalkundig is er tussen het Fins en het Latijn geen band, maar de interesse voor de taal zit ‘m in de aansluiting met Europa.”
“Maar Latijn doet het in vergelijking met andere Europese landen ook in Vlaanderen niet slecht. Ruim 15% van de leerlingen in de eerste graad van het middelbaar onderwijs start in een Latijnse richting, ondanks de ‘concurrentie’ van wetenschappen. Het cijfer daalt, maar niet dramatisch.”
CHRISTIAN LAES Professor Latijn UAntwerpen “De ‘levende’ benadering in het onderwijs van oude talen wordt belangrijker.”