Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Oudste en langste stripverhaal ter wereld
Waarom is het tapijt van Bayeux voor de Britten zo belangrijk?
Het is een historische weergave van de geboorte van het huidige Engeland. Na de slag bij Hastings veroverden de Normandiërs de rest van Engeland en werd het versnipperde gebied tot een groot koninkrijk gesmeed. En het is een gigantische eer voor het land het werk als allereerste te mogen ontvangen.
Wat stelt het voor?
De voorbereiding van de Normandische invasie en de slag zelf in 1066. Er zouden 10.000 Normandiërs tegenover 7.000 Angelsaksen hebben gestaan, en er zouden 6.000 doden zijn gevallen. Oorlog in al zijn gruwelijke details: stapels lijken, afgehakte hoofden, platgebrande huizen, opgejaagde burgers. Het meest gekende tafereel op het tapijt is dat van een soldaat die een pijl uit zijn oog probeert te trekken. De scène zou – al zijn niet alle historici het daarmee eens – de dood van Harold uitbeelden. Vermoedelijk is de kroning van Willem de Veroveraar, die het stuk compleet had moeten maken, verloren gegaan. Het tapijt brengt een zo gedetailleerd en natuurgetrouw verslag van het verloop van de strijd en de gebruikte tactiek, dat zowel Napoleon als Hitler er inspiratie in zochten toen ze een invasie van GrootBrittannië overwogen. Het is een overdonderend tijdsdocument met oog voor alle details. Zo is er een komeet op te zien, vermoedelijk die van Halley.
Wat is het?
Een linnen tapijt van 70 meter lang en 50 centimeter hoog. Het is deels geweven, deels gehaakt met gouddraad in verschillende kleuren. Het is ook voorzien van tekst, wat de vergelijking met een stripverhaal voor de hand liggend maakt. Het dateert vermoedelijk uit 1068. Al zou de afwerking door tientallen vrouwelijke weefsters jaren hebben geduurd.
Welke historische waarde heeft het?
Het is een onschatbare historische schat. En een klein mirakel dat het nog bestaat. Het overleefde branden in de kathedraal van Bayeux, plunderingen tijdens de Honderdjarige Oorlog, de godsdienstoorlogen, de Franse Revolutie, de cohorten van Napoleon en de Tweede Wereldoorlog. Het werd slechts twee keer verhuisd: Napoleon stelde het tentoon in het Louvre, en om het veilig te stellen voor de nazi’s werd het tijdens de oorlog ondergebracht in een kasteel.
Wat moeten de Britten ervoor terugdoen?
In wezen niets. Wat inschikkelijk zijn tegenover Frankrijk en bij uitbreiding de EU. Al opperde een parlementslid dat een culturele tegengeste moet volgen. De steen van Rosetta, waarmee de hiërogliefen ontcijferd konden worden, van het British Museum even naar het Louvre laten verhuizen bijvoorbeeld. Al valt dat culturele cadeau maar mager uit in vergelijking met het tapijt van Bayeux.