Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Tafelen met Reynders is niet zonder risico
Hoe één etentje – nee, niet in ’t Fornuis – wekenlang voor onrust zorgt
Is er een grote, boze samenzwering geweest tussen Bart De Wever en Didier Reynders om op een of andere manier deze regering ten val te brengen? Dat lijkt wat veel gezegd. Maar er was wel dat intrigerende etentje in het sterrenrestaurant Bruneau half december, dat in de afgelopen week ineens stof deed opwaaien. Wie gelekt heeft? Reynders zelf, zeggen insiders. Zo’n duistere samenzwering zal het dan wel niet geweest zijn. Maar na ’t Fornuis kan het voor De Wever opnieuw een les zijn: mijd chique restaurants.
Het is wel wrang. Bart De Wever gaat amper nog uit eten, zegt hij zelf. Veel te tijdrovend en misschien ook niet aangewezen als je calorieën moet tellen. Een enkele keer laat hij zich toch eens verleiden en kijk, gelijk worden met verborgen camera bezwarende filmpjes gemaakt of wordt hij neergezet als een onwaarschijnlijke intrigant.
Diep in de ogen
Dit verhaal begint half december in Bruneau, het restaurant in de schaduw van de Basiliek van Koekelberg dat sinds begin deze week definitief gesloten is. De gerenommeerde chef Jean-Pierre Bruneau, 74 jaar, bracht er zijn laatste weken achter het fornuis door. Didier Reynders, vicepremier voor MR, wilde voor het te laat was nog eens herinneringen ophalen aan het historische etentje bij Bruneau in 2010, toen N-VA en MR elkaar voor het eerst diep in de ogen keken. Toen zaten Bart De Wever en Siegfried Bracke aan tafel voor N-VA, Didier Reynders, vader Louis Michel en Jean-Claude Fontinoy – eeuwige rechterhand van Reynders – voor de MR. Nu zaten er opnieuw De Wever en Reynders – en rechterhand Fontinoy. Verder nog N-VA-vicepremier Jan Jambon en diens ka- binetschef Joy Donné, die vroe- ger ook gewerkt heeft op het ka- binet van Reynders. Was niet aanwezig: premier Charles Mi- chel.
Het bleef niet bij een volstrekt onschuldige reünie. Verschillende bronnen hebben aan verschil- lende media bevestigd dat ge- sproken is over vervroegde fede- rale verkiezingen, liefst samenvallend met de lokale verkiezingen op 14 oktober. Voor de N-VA zou dat goed uitkomen, nu migratie en identiteit de over- heersende thema’s zijn. In één beweging zouden ze lokaal helemaal kunnen doorbreken en federaal aan het roer blijven.
Geruchtenmolen
In de Wetstraat begon al snel de geruchtenmolen te draaien. Niet voor het eerst overigens. Zeker in CD&V-kringen wordt al van voor het kumbaya-moment vorig jaar gezegd dat de N-VA aan een vervroegde exit denkt. Op 27 december zei Jean-Pierre Bruneau in alle onschuld in een afscheidsinterview in La Capitale dat Reynders en De Wever wel eens bij hem waren komen eten, “onlangs nog eens, trouwens”. In de Wetstraat kwam het intussen tot verschillende botsingen tussen Charles Michel en de N-VA, in de rel met Francken over Soedan en in de discussie over het Energiepact. Bart De Wever stelde zich opmerkelijk uitdagend op tegenover zijn coalitiepartners. De premier reageerde feller dan zijn gewoonte is. Dat leek toen logisch, vooral omdat hij in Franstalig België nog maar eens werd weggezet als de handpop van de N-VA. Maar de boosheid van Michel had misschien nog meer te maken met het etentje. Dat zijn tegenpool binnen zijn partij met de N-VA had zitten konkelfoezen over het einde van zijn regering, of dat nu concreet was of niet, dat stak. “Op de nieuwjaarsreceptie van de regering bleef Michel tot de laatste man om aan iedereen die het horen wilde, te zeggen dat de N-VA op zijn tellen moest passen en dat ze per slot van rekening na 2019 nog samen verder zouden moeten”, zegt een insider. Pas begin deze week verwees een journalist voor het eerst naar het etentje. VRT-journalist Ivan De Vadder deed dat in een column op vrtnws.be nog in omfloerste termen. In De Tijd verscheen een dag later een artikel waarin anonieme bronnen formeel stelden dat er over de mogelijkheid van vervroegde verkiezingen was gesproken.
Zich belangrijk maken
Volgens verschillende bronnen bracht Reynders zelf weken geleden al de geruchtenmolen op gang. “Omdat hij zich nu eenmaal graag belangrijk maakt”, meent iemand. Is dat alles? “Ach, er wordt veel getafeld en geroddeld in de Wetstraat”, zegt politicoloog Carl Devos. “Er zullen wel scenario’s de revue zijn gepasseerd. Zo zou Reynders na vervroegde verkiezingen de handen vrij hebben in 2019 om voluit te gaan voor het minister-presidentschap in Brussel. Als hij geen internationale functie te pakken krijgt, dan toch eindelijk eens regeringsleider. Maar daarover filosoferen is nog geen weloverwogen strategie. Een regering doen vallen en zorgen voor verkiezingen negen maanden later, dat is een heel complexe operatie. Dat plan je zomaar niet even, en al zeker niet in een bekend restaurant.” “Je kunt ook niet zomaar opnieuw dezelfde coalitie vormen die je eerst hebt doen struikelen”, aldus nog Devos. “Wat zou de burger daarvan denken? De N-VA heeft de MR – en Michel – nodig. Dat weten ze zelf heel goed.” Veel drukte om niets dan? Dat nu ook weer niet. Michel en Jambon hebben volgens De Tijd een lang gesprek gehad, waarin die laatste de premier verzekerde van de blijvende steun van de N-VA. Jambon achtte het nuttig om dat in een interview nadien expliciet te maken. En MR-voorzitter Olivier Chastel zei donderdag dat het partijbureau “unaniem” had bevestigd dat de Franstalige liberalen deze legislatuur willen volmaken. Zo evident kan dit dan toch niet geweest zijn. Het is zeker uitkijken naar de volgende culinaire uitstapjes van De Wever.
“Een regering doen vallen en zorgen voor verkiezingen negen maanden later, dat is een heel complexe operatie. Dat plan je zomaar niet even, en al zeker niet in een bekend restaurant.” Carl Devos Politicoloog