Eén jaar lageemissiezone

Ik ben ervan overtuigd dat we nu properdere lucht inademen dan een jaar geleden”, zegt de Antwerpse schepen voor Leefmilieu Nabila Ait Daoud in deze krant. Ze doet die uitspraak naar aanleiding van de eerste verjaardag van de lage-emissiezone (LEZ) in Antwerpen. Haar enthousiasme siert haar, maar er zijn voorlopig geen cijfers die haar uitspraak onweerlegbaar bewijzen. Waarmee niet gezegd is dat de lage-emissiezone geen goed idee zou zijn. Het is een maatregel die in de gegeven omstandigheden móést worden genomen, al is hij te beperkt. Van bij de lancering van de LEZ was er sprake van een uitbreiding naar de districten, maar die schuift de Antwerpse schepen nu op de lange baan. En voorlopig krijgt Antwerpen ook geen navolging in Vlaanderen. Het zag er aanvankelijk nochtans anders uit. De lage-emissiezone was vorig jaar nauwelijks van kracht of de burgemeesters van Mechelen en Willebroek lieten weten dat in 2018 ook een LEZ zouden creëren. Een maand later bleken de burgemeesters van enkele gemeenten in de zuidrand eveneens geïnteresseerd. Hier kon u toen een juichend Standpunt lezen. Een grote lage-emissiezone tussen Antwerpen en Mechelen tekende zich af. Het zou gaan om een oppervlakte die er echt toe doet: een sterk verstedelijkt gebied met druk verkeer tussen twee steden met een bloeiende economie. Maar een jaar later liggen de kaarten anders. Mechelen heeft zijn LEZ uitgesteld tot 2020 omdat 2018 te ambitieus bleek. De gemeenten in de zuidrand hebben hun plannen opgeborgen. Dat gebeurde met de bekende argumenten: “te duur”, “niet alle mensen hebben de financiële mogelijkheden om een nieuwe auto aan te schaffen”, “moeilijk voor de marktkramers”. Het meest merkwaardige tegenargument kwam van de burgemeester van Hove: “De vervuiling is nog aanvaardbaar”, zei hij. Die uitspraak illustreert hoe belangrijk bestuurders de problematiek van de luchtvervuiling vinden en hoe iedereen naar iedereen zit te kijken om iets te doen en er uiteindelijk niet zo gek veel gebeurt. Het moet allemaal nog wat erger worden voor er ingegrepen wordt. Maar wie deze week de kaarten heeft bekeken van de Vlaamse Milieumaatschappij waaruit blijkt dat tot in de kleinste gemeenten van Vlaanderen de Europese normen voor stikstofdioxide worden overschreden, weet hoe laat het is. Je kunt discussiëren over het effect van een lage-emissiezone. Ja, noem de maatregel een druppel op een hete plaat, maar je kunt niet meer discussiëren over de urgentie en de noodzaak om iets te doen aan de luchtvervuiling in onze steden en gemeenten. En omdat die vervuiling geen rekening houdt met gemeentegrenzen, is het doodjammer dat de lokale besturen een jaar na het Antwerpse LEZ nog altijd niet de handen in elkaar slaan.