4.000 miljard dollar foetsie

In enkele dagen gaan aandelenbeurzen wereldwijd in het rood Dow Jones en Nasdaq herstellen zich tegen afsluiten beursdag

Wat omhoog gaat, moet ooit weer naar beneden … Dat is de algemene teneur bij specialisten nu er een einde lijkt gekomen aan het sprookje van de stijgende beurskoersen. “Beurscorrecties zijn van alle tijden. Alleen zijn we dat niet meer gewend.” Met dank aan Goudlokje. Kent u het sprookje van Goudlokje, het meisje met het goudblonde haar? Tijdens een wandeling in het bos loopt ze voorbij het huisje van de drie beren: een grote, een middelgrote en een kleine. Ze klopt aan, stapt binnen en ziet drie borden pap. Het ene is te warm, het andere te koud, maar het derde is ‘precies goed’. Wanneer ze een dutje doet, doet ze dat in het bed van de kleinste beer, dat niet te hard of te zacht is, maar ‘ronduit perfect’.

Zo omschrijven economen het voorbije jaar. “2017 was een beleggersjaar waar we in heel rustig vaarwater vertoefden. Dat had alles te maken met ‘Goudlokje’, de droomcocktail voor de aandelenbelegger”, zegt Tom Simonts van KBC. “Een cocktail met drie ingrediënten: een sterke en aantrekkende economische groei, geen tot nauwelijks inflatie en de nog altijd lage rente.”

Nu lijkt het tij te keren: Wall Street beleefde begin deze week de slechtste dag sinds september 2008, in Brussel is de hele jaarwinst al weggesmolten en in enkele dagen tijd ging 4.000 miljard dollar aan beurswaarde in rook op. “Beurscorrecties zijn van alle tijden en toch schrikken we elke keer weer. Nu misschien nog meer dan anders, omdat 2017 een slaapverwekkend jaar was.”

Sinds de verkiezing van Trump tot president van de Verenigde Staten is de Dow Jones 25% gestegen en de andere beurzen surften mee op die golf. “Wist je dat het al meer dan vierhonderd dagen geleden is dat de beurzen nog eens met meer dan 5% zijn gezakt”, zegt Koen De Leus van BNP Paribas Fortis. “Zo’n lange periode van stijgende beurskoersen hebben we bij mijn weten nog niet eerder meegemaakt.”

Wat heeft dan voor die plotse ommekeer gezorgd?

Peter Vanden Haute van ING: Eén cijfer in het werkgelegenheidsrapport dat vrijdag in de Verenigde Staten werd gepubliceerd: als gevolg van de krapte op de arbeidsmarkt stijgen de lonen met 2,9%. Stijgende uurlonen zwengelen de inflatie aan, waardoor de kans bestaat dat de centrale banken wereldwijd de rentes sneller dan gedacht moeten verhogen om oververhitting van de economie te voorkomen. Daardoor komen obligaties weer in beeld als alternatief voor aandelen en vrezen beleggers dat de koersen, die zeker in de VS zeer hoog staan, alleen maar kunnen zakken.

Dat leidde tot een verkoopgolf, nog extra aangezwengeld door computers.

Vanden Haute: Het begon in de VS, waar de Dow Jones 6% verloor in een klein halfuur tijd, meteen het grootste verlies in jaren. Volgens vermogensbeheerder Candriam was er zelfs sprake van een ‘flash crash’, waarbij computeralgoritmes massaal aandelen dumpen eens een bepaalde verkooplimiet is bereikt. Hoewel de koers zich wat herstelde, was het kwaad geschied. Later die nacht liet de Nikkei in Japan zijn grootste verlies sinds 1990 optekenen en ook bij ons verloren de beurzen gisteren 2,5 à 3%.

Als het om een Amerikaans rapport gaat, waarom volgen alle andere beurzen dan?

Vanden Haute: Die fameuze besmetting kennen we al jaren, omdat zowel het bedrijfsleven als de financiële markten internationaal met elkaar gelinkt zijn. Door de globalisering kunnen slechte resultaten in pakweg Azië een impact hebben op onze bedrijven en omgekeerd. Dankzij het internet weten beleggers ook veel sneller wat hun collega’s aan de andere kant van de wereld uitspoken: dan is de neiging groot om hetzelfde te doen.

Wat zegt dit over onze economie?

De Leus: Eigenlijk bitter weinig. De wereldeconomie is sterk, de bedrijfswinsten groeien stevig en het sterke ondernemersvertrouwen doet het beste verhopen. Ik noem dit dan ook geen crash, maar een gezonde koerscorrectie, eentje die er eigenlijk al veel eerder had moeten komen. Al was het maar om de beleggers eraan te herinneren dat de beurs ups en downs kent.

Simonts: Bovendien zitten we in een totaal andere situatie dan bij eerdere crisissen. Toen de dotcombubbel in 2000 barstte, lag dat aan het feit dat de internetbedrijfjes wel grote sier, maar geen winst maakten. Toen in 2007 de bankencrisis uitbrak, lag de vrees dat de financiering van de economie zou opdrogen aan de basis van de recessie. Toen in 2011 de eurocrisis losbarstte, zat de angst voor het uiteenspatten van de eurozone daar voor veel tussen. Nu zie ik niet meteen een onderliggende factor.

Blijft de ultieme vraag: wat nu? Kopen op een dieptepunt of alles verkopen en je verlies slikken?

De Leus: Al je aandelen nu van de hand doen, is te gek voor woorden. Als je geschoren wordt, moet je stilzitten, net zoals een schaap. De correctie kan nog eventjes aanhouden, maar gezien de stevige fundamenten van de economie acht ik de beurs in staat om de verliezen vrij snel te recupereren.

Simonts: Bovendien vergroot de zenuwachtigheid op de beurzen de kansen op opportuniteiten. Ga dan wel met mondjesmaat te werk. Niets zegt dat de beurzen hun nieuwe bodem al bereikt hebben. De belegger kan er maar beter aan wennen dat de koersen wat meer op en neer gaan, met alle risico’s van dien. Enkel cash in euro vormt de enige écht risicovrije parking, maar ja, dat levert geen cent op.

FOTO XINHUA Het begon in de VS, waar de Dow Jones 6% verloor in een halfuur tijd.