Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Een sterke film over de slechtste film ooit
James Franco vindt de juiste balans in ‘The Disaster Artist’
James Franco speelt en regisseert
The Disaster Artist, over de loser Tommy Wiseau wiens film The Room zo abominabel was, dat iedereen erover sprak.
In de zomer van 2003 werd Tommy Wiseau’s The Room in slechts twee bioscopen uitgebracht. Een ervan was het Laemmle Fallbrook Theater in LA, waar de film al na twee weken van de affiche werd gehaald. Voor het zover was, kleefde de uitbater twee briefjes tegen het glas van de ticketbalie. Op het ene stond een citaat uit een recensie: ‘Alsof je wordt neergestoken in je kop’. En omdat een boel mensen na afloop kwam klagen dat het niet de film was die ze verwacht hadden, was er dat tweede briefje: ‘GEEN GELD TERUG’.
Met The Disaster Artist heeft James Franco nu een heerlijk hilarische film gedraaid over het maken van die slechtste film ooit – The
Room dus. Een film over een film? Toch is dit geen meta-ervaring waarvan je hoofd gaat tollen. De toon is licht, maar de film heeft een warm kloppend hart. Dat dankt hij aan James Franco, die Tommy Wiseau speelt als een echte American dreamer. Als u de moeite neemt om te kijken voorbij diens ongewone verschijning, dan ziet u een doodgewone man die – net als zoveel anderen – voor zichzelf een grootser leven droomde en alles in het werk stelde om dat waar te maken. Wie kan daar wat op tegen hebben?
Natuurlijk merkt iedereen wel dat hij er wat ongewoon uitziet. Met dat gehavende gezicht en die rafelige, zwartgeverfde lokken lijkt hij wel een wildeman. Dat hij zich uitdrukt in een kreupel kleuterengels pleit niet in zijn voordeel. En wat te denken van dat merkwaardige accent?
Man zkt. maat
Wiseau deed vaak mysterieus over zijn persoon, zijn afkomst en de ruim zes miljoen dollar uit eigen zak die hij in zijn filmproject stopte. Als hij dan toch wat bijzonders onthulde, sprak hij dat even later weer tegen.
The Disaster Artist toont dat in de totstandkoming van The Room Tommy’s vriendschap met Greg Sestero (vertolkt door Dave Franco – James’ broer) bepalend is geweest. Niet omdat die centen, connecties of tonnen talent had, maar omdat Tommy simpelweg nood had aan een buddy om het samen met hem waar te maken. Sestero schreef een boek over die tijd. Daar gingen scenaristen Scott Neustadter en Michael H. Weber mee aan de slag.
Greg en Tommy ontmoetten elkaar tijdens een acteercursus in San Francisco in de zomer van 1998. De schuchtere, 19-jarige Greg bewonderde Tommy omdat die zich durfde te smijten – ook letterlijk, van enkele meters hoog. Al gauw werden de twee roommates in LA, hopend dat ze daar hun acteerambities konden waarmaken.
Maar wie nergens een kans krijgt, creëert die desnoods zelf. Dat werd voor Wiseau
The Room, dat volledig zijn project is: hij schreef het scenario, produceerde, regisseerde en speelde de hoofdrol als Johnny. Greg vertolkte zijn beste vriend Mark.
Dat Wiseau geen benul had van wat hij deed, kreeg de rest van de crew pas gaandeweg in de gaten. Ze gingen zich openlijk vragen stellen bij zijn visie, zijn leiderschap en zijn vaak ridicule keuzes op de set – hij filmde The Room bijvoorbeeld tegelijk op pellicule en digitaal.
Entertainment Weekly noemde The Room destijds ‘de Citizen Kane van de slechte films’. Dat hoeft niet te verbazen: de plot is even bespottelijk als het acteerwerk beschamend is. Sommige scènes missen focus – letterlijk – en voor een rist personages ging Wiseau halverwege de film met andere acteurs werken. Maar op een of andere manier muteerde deze amateuristische kitsch in de jaren daarop tot cult.
Dorre cactus
Als acteur had Tommy Wiseau het talent en charisma van een dorre cactus. Maar kijk, hier stond wel een man wiens passie als artiest oprecht was. Bovendien was hij als mens de meest genereuze en hondstrouwe vriend die je je maar wensen kon. Een gegeven woord was voor hem heilig. Iemand het mes in de rug planten, deed hij niet. In een industrie waar het ieder voor zich is, zijn dat zeldzame eigenschappen.
In zijn ijzersterke vertolking legt James Franco de juiste balans. Hij houdt zich mijlenver van het karikaturale dat schuilgaat in een figuur als Tommy Wiseau. De voorbije maanden mocht Franco kilo’s lof ontvangen voor die prestatie, en toch vertaalde zich dat niet in een Oscarnominatie.
Dat heeft alles te maken met het #timesup-speldje dat de acteur-regisseur droeg bij de uitreiking van de Golden Globes in januari. Dat werd diezelfde avond nog een boemerang toen enkele vrouwen op sociale media getuigden over zijn foute manieren.
Hij belandde in het verdomhoekje en werd afgestraft door de leden van de Academy, die op dat ogenblik nog een week de tijd hadden om hun stembiljet voor de Oscars in te leveren.
Een jaar geleden won Casey Affleck nog de Oscar terwijl aantijgingen van grensoverschrijdend gedrag uit 2010 hem achtervolgden. Maar toen ging ook Harvey Weinstein nog zijn gang. #timesup, quoi.