Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Franse vaderland roept zijn jongeren
Macron wil jeugd verplicht “in contact brengen met militaire”
Moet de Franse jeugd zich schrap zetten voor drie tot zes maanden verplichte burgerdienst? President Macron drijft zijn plan door, maar zelfs het leger ziet het niet zitten.
Service National Universel, of b een algemene burgerdienst voor jongeren. Met dat idee pakte de Franse president Emmanuel Macron al uit tijdens zijn kiescampagne. Nu lijkt hij vastbesloten om het plan vorm te geven, ook al komen er van alle kanten bedenkingen en tegenstand. Macron wil dat iedere Franse jongere zich drie tot zes maanden in dienst stelt van het vaderland. Verplicht voor jongens en meisjes, zonder uitzonderingen. “Maar ze moeten niet massaal in de kazerne zitten”, beloofde de president.
1. Wat kan de Franse 18plusser dan verwachten?
De nationale dienst is verplicht voor iedereen die er medisch toe in staat is. Macron staat op “blootstelling aan het militaire”, maar wil wel in een optie voor niet-militaire “burgerdienst” voorzien. Als voorbeeld daarvan circuleert inschakeling bij de politie. Maar andere sectoren worden niet genoemd, en het plan vermeldt wel fysieke beweging en discipline.
Jongeren die 18 jaar zijn zouden drie jaar de tijd hebben voor de dienstplicht. Dat betekent ook dat zij hun onderwijscarrière mogelijk moeten onderbreken. Elk jaar zouden 600.000 tot 800.000 jongeren in aanmerking komen. Over een (onkosten)vergoeding is niets bekend. Macron wil tempo maken: eind april komt er een gedetailleerder regeringsvoorstel, vanaf 2019 moeten de eerste dienstplichtigen al beginnen.
2. Wat is daar het nut van?
Macron legde tijdens de campagne veel nadruk op kennismaking met de strategische belangen van het land en de omgang met terrorisme of natuurrampen.
Andere vaak genoemde pluspunten zijn het maatschappelijke engagement versterken en de sociale cohesie stimuleren. Want jongeren zouden tijdens hun burgerdienst uit de eigen sociale kring gehaald worden en zo jongeren uit andere milieus leren kennen.
Precies vanwege dat argument verwerpt de Franse extreemrechtse partij Front National Macrons plan. “We zijn in principe voorstander, maar niet als het dient om een gedwongen multiculturalisme op te leggen”, zei FN-vicevoorzitter Nicolas Bay.
3. Zijn er obstakels?
Nog geen klein beetje. De parlementaire commissie die het plan voorbereidde, vond een verplichte burgerdienst “niet nodig en niet wenselijk”. Zij kwam vorige week met een ander voorstel: een vrijwillig burgerschapstraject in drie etappes: een stage in het middelbaar, een inleefweek defensie en burgerschap vanaf 16 jaar en de optie van vrijwillige dienstplicht daarna. Parlementslid Jacques Bridey, nota bene partijlid van Macrons En Marche, suggereerde dat een verplichte nationale dienst kan leiden tot “klachten over dwangarbeid bij het Europees Hof voor de Rechten van de Mens”.
Maar Macron, eigenzinnig zoals altijd, trok deze week een stevige streep door dat alternatief. “We gaan wel degelijk voor de verplichte nationale dienst”, zei regeringswoordvoerder Benjamin Griveaux. Ondertussen liet minister van Defensie Florence Parly zich ontvallen dat ze jongeren die niet opdagen, eigenlijk niet wil ophalen uit hun wijken als dienstweigeraars. Hoe kun je dan nog spreken van een verplichting?
Ander probleem: zo’n nationale dienst is peperduur. Tussen 2 en 3 miljard euro per jaar, en nog eens tot 5 miljard als ze de jongeren ook logement willen aanbieden.
Ten slotte sputteren de betrokkenen zelf tegen. “Het is niet onze rol om burgersoldaatjes op te leiden die nooit zullen vechten of 800 weinig gemotiveerde jongeren op het rechte pad te krijgen”, klonk het vanuit militaire kringen in de krant Le Monde. Ook de grote jongerenorganisaties zijn niet voor het idee gewonnen. “Een verplichting suggereert dat jongeren moeten worden heropgevoed, terwijl dat in de school moet gebeuren”, klonk het bij de Unef, de nationale bond voor universiteitsstudenten. “Een dienstplicht leidt niet tot beter samenleven. Laat jongeren zelf kiezen hoe ze zich engageren.”