Politici moeten inkomens bekendmaken

Mandatarissen moeten ook indicatie van loon uit privésector geven

Politici moeten vanaf volgend jaar tot op de euro hun inkomsten uit publieke functies doorgeven aan het Rekenhof. En dat niet alleen: ze moeten ook een indicatie geven voor alles dat ze verdienen in de privésector, bijvoorbeeld of dat tussen 10.001 en 50.000 euro per jaar of tussen 50.001 en 100.000 euro ligt. Die info wordt vanaf najaar 2019 op de website van het Rekenhof gepubliceerd. Het wetsvoorstel wordt allicht vandaag gestemd na een brede goedkeuring van meerderheid en oppositie.

Vanaf het najaar van 2019 kunt u op de website van het Rekenhof tot op de euro lezen wat een politicus, een kabinetsmedewerker of een bestuurder van een overheidsbedrijf verdient. Er zal zelfs bijstaan hoeveel die persoon ongeveer bijverdient in de privésector.

Twee weken geleden raakte bekend dat de stad Brussel achttien jaar lang 1.000 euro per dag uitbetaalde aan een consultant. Dat soort schandalen zal binnenkort veel sneller worden ontdekt.

Want de plenaire vergadering van het federaal parlement keurt normaal gezien vandaag een nieuw wetsvoorstel goed over volledige openheid over wat politici, kabinetsmedewerkers en bestuurders van overheidsbedrijven verdienen. Er is een breed akkoord over tussen partijen in de meerderheid en de oppositie.

Volledige transparantie

Volgens het wetsvoorstel moeten politici vanaf volgend jaar hun volledige inkomen aangeven aan het Rekenhof. “Tot vandaag moesten ze alleen hun mandaten opgeven en aankruisen voor welke mandaten ze werden betaald”, zegt Kamerlid Vincent Van Peteghem (CD&V), die de initiatiefnemer is van het wetsvoorstel.

“Vanaf volgend jaar moeten ze voor elk mandaat tot op de euro nauwkeurig doorgeven hoeveel ze bruto per jaar verdienen. Die informatie komt in het najaar van 2019 op de website van het Rekenhof te staan.”

Een politicus zal dus niet alleen moeten bekendmaken hoeveel hij verdient in zijn functie van bijvoorbeeld schepen of parlements- lid, maar ook hoeveel hij krijgt voor een functie als bestuurder van een overheidsbedrijf, bijvoorbeeld een intercommunale zoals Eandis of vervoermaatschappij De Lijn.

Inkomsten uit privé openbaar

En het gaat nog verder. “De politicus zal ook een indicatie moeten geven van hoeveel hij verdient in de privésector”, zegt Vincent Van Peteghem. “Als hij bijvoorbeeld ook nog dokter of vastgoedmakelaar is, zal hij op zijn formulier voor het Rekenhof voor elke functie in de privésector moeten aankruisen in welke categorie zijn inkomen valt, bijvoorbeeld tussen 10.001 en 50.000 euro of tussen 50.001 en 100.000 euro. Zo houden politici nog een beetje privacy over, maar moeten ze wel een indicatie geven van hoeveel ze in een bepaalde sector verdienen.”

Wanneer is een inkomen publiek en wanneer is het privé? Als schepen of parlementslid is het nogal duidelijk: dat is publiek. Maar is een bestuursfunctie bij bpost, waar de overheid iets meer dan de helft van de aandelen heeft, ook publiek? “Ja”, zegt Van Peteghem. “Een mandataris moet tot op de euro weergeven wat hij verdient bij vennootschappen waar de overheid minstens de helft van de aandelen heeft, of waar de overheid een beheersovereenkomst mee heeft. Bpost valt daar onder, net als De Lijn en de NMBS.”

Kabinetsmedewerkers

Niet alleen politici moeten hun mandaten uit de publieke en private sector aangeven. Ook kabinetsmedewerkers moeten dat doen. “Het gaat wel alleen om kabinetsmedewerkers met een beleidsfunctie”, zegt Brecht Vermeulen (N-VA), die als voorzitter van de werkgroep politieke vernieuwing het voorstel mee heeft vormgegeven. “Als iemand bijvoorbeeld op het kabinet economie zit en een privéfunctie heeft in de energiesector, moet de bevolking weten hoeveel hij ongeveer bijverdient in die sector. Zo leggen we eventuele belangenvermenging bloot.”

“Met deze nieuwe wet willen we het vertrouwen in de politiek herstellen”, zegt Brecht Vermeulen. “De slechte geest van sommige mensen zal voortaan sneller aan de oppervlakte komen.”

FOTO GETTY IMAGES/ISTOCKPHOTO