Van Jan en An naar C-Jay en Ximena

In dertig jaar van 40.000 naar 100.000 verschillende voornamen in Vlaanderen

Uit cijfers van Statbel blijkt dat het aantal verschillende voornamen in Vlaanderen de afgelopen dertig jaar geëxplodeerd is van 40.000 naar meer dan 100.000. “Dat bewijst hoe multicultureel onze maatschappij geworden is. En hoe we ons niets meer aantrekken van de pastoor en onze grootouders voor een voornaam”, zegt naamkundige Gerrit Bloothooft.

Er zijn Xyana’s, Ximena’s, Xsary’s en Xiniy’s bij de meisjes, en Braytens, Botonds, Bosses en Bertwouten bij de jongens. En dan zijn we nog maar aan een klein deeltje van de X en de B. Nooit eerder zijn we het zo ver en zo exotisch gaan zoeken voor de voornamen van onze kinderen. Dat blijkt uit cijfers van Statbel, de statistische dienst van de overheid. Die maken een vergelijking mogelijk tussen 1989 en nu.

“Je moet er rekening mee houden dat de meerderheid van de namen nog niet in die statistieken zit”, zegt naamkundige Gerrit Bloothooft van de Universiteit Utrecht. “Het talrijkst zijn namen die maar één keer voorkomen.”

Kevin en Britney

Volgens Kind en Gezin zijn in Vlaanderen zeven op de tien namen uniek. Dat betekent dus dat de kaap van 100.000 verschillende voornamen in Vlaanderen is overschreden.

“Dat ligt aan twee dingen”, zegt Bloothooft. “Eén: die nieuwe namen komen van andere culturen. In de loop der jaren zijn er een massa namen uit bijvoorbeeld Turkije, Arabië, uit het Hindi en uit China bijgekomen. Je kan je perfect integreren, maar de voornamen van je kinderen haal je toch bijna altijd uit je eigen oude cultuur.”

En twee: we trekken ons nog weinig aan van wat anderen denken. “Vroeger moest je luisteren naar de pastoor en had je veel Johannesen en Maria’s”, zegt Bloothooft. “Of vonden opa en oma dat het kind naar hen moest worden genoemd. Die tijd is voorbij.”

In de plaats krijg je modenamen, zegt Bloothooft. “Namen gaan nu nog zo’n 20, 25 jaar mee. Dat zien we bij de Kevins. Waanzinnig populair in de jaren zeventig en tachtig. Nu noemt bijna niemand zijn zoon nog zo.” Of Britneys: geen enkele Belgische vrouw heette zo in 1989. Maar door Britney Spears zijn er intussen 251.

“Je ziet ook een grotere kloof tussen kinderen uit een hoogopgeleid gezin en kinderen van ouders met een lagere opleiding”, zegt Bloothooft. “Die laatste gaan veeleer Engelse namen importeren.” Zoals Innocent, Kaylian, McKenzie, T-Jay of C-Jay. “Hoog- opgeleide gezinnen kiezen voor klassieke namen van hier: Thomas, Lucas, Senne.”

Echt strenge regels zijn er niet. “Vroeger moest je kind een ‘bestaande’ naam krijgen. Sinds de jaren zeventig is ook dat veel versoepeld.”

Een voornaam mag nu alles zijn volgens de Belgische wet, alleen niet verwarrend, niet belachelijk of aanstootgevend, en je mag geen familienaam als voornaam gebruiken. “Een ambtenaar zal niet zo snel meer iets weigeren. Dat was vroeger wel anders: toen hing je echt af van zijn willekeur.”