Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Trump versterkt greep op buitenlands beleid
Minister van Buitenlandse Zaken Rex Tillerson is volgende in de rij die moet opstappen
De Amerikaanse president Donald Trump heeft zijn minister van Buitenlandse Zaken Rex Tillerson vervangen door Mike Pompeo, de directeur van de CIA. Tillerson gold in vergelijking met Trump als een gematigde stem maar werd ook voortdurend teruggefloten door zijn president. Met de wissel wil Trump de handen vrij hebben om zijn eigen wil door te drukken in de handelsbetrekkingen en de relaties met Iran en Noord-Korea.
Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Rex Tillerson leek zich tot voor kort van geen kwaad bewust. Hoewel er al vaak over zijn vertrek was gespeculeerd, verklaarde hij zeer recent nog dat hij “zeker tot eind 2018” zou aanblijven. “Maar ik denk dat Rex nu veel gelukkiger zal zijn”, zei Trump na de droge tweet die meldde dat Tillerson mocht vertrekken. De twee hadden het voorbije jaar over zowat alles een uiteenlopende mening. Tillerson, de vroegere baas van oliegigant Exxon, zou Trump vorige zomer in besloten kring “een fucking idioot” genoemd hebben – een bericht dat hij nooit ontkende. Maandag nog was Tillerson veel scherper voor Rusland over de vergiftiging van een Russische spion in het Verenigd Koninkrijk dan dat het Witte Huis dat had gewenst. Over de dreigende handelsoorlog met Europa en China werd Tillerson niet gehoord. En het meest problematisch was de verstoorde lijn tussen Trump en Tillerson over het kernakkoord met Iran. Tillerson wilde net zoals de EU de opheffing van de economische sancties tegen Iran behouden, maar Trump vindt het akkoord uit 2016 “een verschrikkelijke deal” en dreigt er op zijn minst mee om bij de volgende deadline in mei de sancties opnieuw in te stellen.
Met Tillersons opvolger, CIA-diDe recteur Mike Pompeo, weet Trump zich verzekerd van de volledige steun. Pompeo noemde Iran in oktober nog “een politiestaat bestuurd door bandieten” die niet moest onderdoen voor terreurgroep IS.
Donald Trump Amerikaanse president “Ik heb het voorbije jaar heel veel mensen beter leren kennen. Nu beschik ik bijna over de regering die ik wil.”
Eigen grillige lijn
In het licht van de gesprekken die eraan komen met Noord-Korea, die andere kernmacht waarmee Donald Trump overhoop ligt, zou de Amerikaanse president alleen nog mensen aan zijn zijde willen die op zijn eigen grillige lijn zitten. Dat betekent dat ook de Amerikaanse minister van Defensie James Mattis voor zijn hachje moet vrezen. Samen met Tillerson ging hij begin dit jaar vol op de rem staan toen veiligheidsadviseurs van Trump de president in de richting wilden sturen van een aanval op Noord-Korea. Tillerson mag dan voorlopig de laatste zijn in een ellenlange rij van ontslagen, hij zal dat wellicht niet blijven. Who’s next? was gisteren een veelgestelde vraag in de Amerikaanse media.
“Ik heb het voorbije jaar heel veel mensen beter leren kennen”, antwoordde Trump. “Maar ik beschik nu bijna over de regering die ik wil.” Bijna, maar nog niet helemaal.