Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Met de kabelbaan over de Schelde
Antwerpse studenten onderzoeken of nieuwe vorm van openbaar vervoer haalbaar is
Een kabelbaan is er niet langer alleen voor skigebieden en toeristische attracties. Ze wordt in steden ook steeds meer gezien als een vorm van openbaar vervoer. In Antwerpen onderzoekt een groep studenten of een kabelbaan soelaas kan brengen voor de fileproblemen. En in Gent komt er binnenkort een traject tussen het centrum en de Ghelamco Arena, als het van schepen Christophe Peeters (Open Vld) afhangt.
In Gent wil meerderheidspartij Open Vld een kabelbaan bouwen over een traject van zowat vijf kilometer. Volgens schepen Christophe Peeters is dat praktischer en goedkoper dan traditioneel openbaar vervoer. Het traject zou in het zuiden van de stad lopen, via enkele waterwegen. De kabelbaan wordt op die manier niet te veel door dichtbevolkte gebieden getrokken. Zo zou deze verbinding via het Sint-Pietersstation, Flanders Expo, Technologiepark Zwijnaarde, de Domo-site, Eiland Zwijnaarde en voetbalstadion Ghelamco Arena gaan. “De regio is slecht bereikbaar met het openbaar vervoer en op een uitbreiding van het tram- en busnet door De Lijn zouden we in 2040 nog aan het wachten zijn”, zegt Peeters.
A-baan
Niet alleen in Gent wordt gedroomd van een kabelbaan. Studenten kmo-management van de Karel de Grote Hogeschool in Antwerpen onderzoeken de economische haalbaarheid in Antwerpen. De kabelbaan zou het centrum met Linkeroever verbinden.
De enquête over wat zij “de A-baan” noemen, werd enkele uren nadat ze online was gezet al ruim tweehonderd keer ingevuld. “Onze opdracht is om een project uit te werken dat kans maakt om echt te worden gerealiseerd”, zegt student Alperen Asla. “Een kabelbaan beantwoordt aan dat criterium. Automobilisten staan nu stil op de Ring. Aan de fietserstunnel naast de Kennedytunnel staan mensen geregeld voor een lift die stuk is of ze moeten er lang wachten. Een kabelbaan is volgens ons de oplossing. In ons onderzoek peilen we ook naar de bereidheid van de mensen om ervoor te betalen. Uit de eerste antwoorden blijkt dat ze dat inderdaad zouden doen.”
Wereldwijd duiken steeds meer kabelbanen op in steden. In Londen verbindt kabelbaan Emirates Air Line de beide oevers van de Theems. In het Franse Toulouse bouwen ze er een en het Gondola Project in het Zweedse Göteborg is een vergelijkbaar project.
In heel wat Zuid-Amerikaanse steden zijn kabelbanen nu al een ingeburgerd transportmiddel. “Ze werden opgericht om de arme bevolking op een vlotte manier naar hun werk te kunnen brengen”, zegt Jürgen Perschon, specialist rond mobiliteit en kabelbanen bij het European Institute for Sustainable Transport in Hamburg. “Steeds meer wordt deze infrastructuur gezien als een echt vervoermiddel en dus niet alleen als een toeristische attractie. De volgende jaren zullen we meer kabelbanen zien opduiken in steden. Vooral in steden die meer willen inzetten op openbaar vervoer en minder op autobereikbaarheid. Een kabelbaan is ideaal om een barrière te overbruggen, zoals een rivier. Je moet er wel voor zorgen dat reizigers aan de stations kunnen overstappen op de tram of de bus.”
Goedkoper dan nieuwe tramlijn
Moderne kabelbanen zijn niet te vergelijken met diegene die de meeste mensen kennen van skivakanties. Zo kan een kabelbaan tegenwoordig al snel duizend reizigers per uur vervoeren.
Joachim Bergerhoff werkte als mobiliteitsspecialist voor openbaarvervoermaatschappij MIVB aan een plan voor een kabelbaan in Brussel. Het idee werd uiteindelijk afgevoerd, maar hij blijft geloven in deze manier van transport. “Het is goedkoper dan een brug of een tunnel en zelfs goedkoper dan de aanleg van een nieuwe tramlijn”, zegt Bergerhoff. “Uit cijfers van twee jaar geleden blijkt dat de verkoop van tickets voldoende is om uit de kosten te komen, wat bij de meeste bus- en tramlijnen niet het geval is. Wil je in Antwerpen een kabelbaan over de Schelde leggen, dan moet die hoog genoeg zijn om geen probleem te vormen voor de scheepvaart. Op zich is dat technisch geen obstakel. De fabrikanten van deze technologie richten zich nu ook steeds meer op functionele verplaatsingen van mensen. Ze willen zo hun markt uitbreiden, want in het toerisme zitten ze aan hun plafond.”
Onderhoud te duur
Antwerps schepen van Mobiliteit Koen Kennis (N-VA) geeft toe dat hij af en toe droomt van een kabelbaan over de Schelde. “Alleen is de realiteit wel wat complexer”, zegt de schepen. “Omdat de kabelbaan hoog over de Schelde moet gaan, heb je wel wat plaats nodig om ze te bouwen. Ruimte is iets wat zeker op rechteroever schaars is. Bovendien zit je met de privacy van de mensen die aan de kabelbaan wonen. Het Agentschap Wegen en Verkeer heeft de mogelijkheid van een kabelbaan ook onderzocht. Daaruit bleek dat de uitbating en het onderhoud veel duurder zouden zijn dan voor een tunnel. Maar als iemand met een realistisch voorstel komt, ben ik steeds bereid om het te bekijken. Tot nu toe heb ik dat nog niet gezien.”
Joachim Bergerhoff
Mobiliteitsspecialist “Wil je in Antwerpen een kabelbaan over de Schelde leggen, dan moet die hoog genoeg zijn om geen probleem te vormen voor de scheepvaart. Op zich is dat technisch geen probleem.”