Hoera, een nieuw orgaan! (al is niet iedereen het daarmee eens)

Ontdekking van “tachtigste orgaan” leidt vooral tot veel discussie onder wetenschappers

Neil Theise

Amerikaans professor en ontdekker van ‘interstitium’

“Eerst dachten we gewoon dat het een interessant weefsel was, maar het voldoet aan de definitie van een orgaan.” Katharina D’Herde

Professor Anatomie (UGent)

“Of er dan nog altijd onbekende dingen in ons lichaam zijn? Natuurlijk. Zeker in de hersenen zijn nog dingen te ontdekken.” Tania Roskams

Professor Pathologie (KU Leuven)

“Mij lijkt het nog altijd een onderdeel van een weefsel.”

Wereldnieuws is het, de ontdekking van het nieuw orgaan ‘interstitium’. Het tachtigste intussen, zeggen Amerikaanse wetenschappers. In de medische wereld barst intussen de discussie los of het wel een orgaan genoemd mag worden. “Want zo simpel is het niet”, klinkt het bij Vlaamse professoren. “De definitie van een orgaan is niet zo afgebakend.”

“Mogelijk het grootste menselijke orgaan”, noemt Amerikaans professor Neil Theise zijn ontdekking. Want omdat het over ons hele lichaam zit, zou het zelfs groter zijn dan de huid, beschrijft hij in het vakblad Scientific Reports.

Nóg baanbrekender is dat het orgaan een rol zou kunnen spelen in de opsporing van kanker, zegt de professor van de New York University School of Medicine. Bovendien zou het ons kunnen leren begrijpen hoe rimpels ontstaan.

Transportnetwerk

Wat “het” dan precies is? Een netwerk dat vloeistof in ons lichaam transporteert. Het werd nu pas ontdekt omdat de Amerikanen er een nieuwe techniek voor gebruikten: voor het eerst konden ze levend weefsel onderzoeken. Normaal gebeurt dat bij dood weefsel, maar dan is die vloeistof niet meer zichtbaar.

Omdat het een functie heeft, noemen Theise en zijn team het “een orgaan”. “Aanvankelijk dachten we gewoon dat het een interessant weefsel was, maar het voldoet aan de definitie van een orgaan.”

Maar niet iedereen deelt zijn enthousiasme. Wereldwijd is een discussie ontstaan of het wel als een orgaan beschouwd mag worden. Ook bij ons zijn professoren kritischer. “Mij lijkt het veeleer een onderdeel van een weefsel en dus geen orgaan op zich”, zegt professor Pathologie Tania Roskams (KU Leuven). “Bovendien wisten we al dat daar vocht zat, dus dit is meer een verfijnde beschrijving van wat we al wisten.”

Het is dus nog niet zeker dat andere wetenschappers het nu ook zullen overnemen als een orgaan. “Meestal gebeurt dat pas als een panel in een paper met veel auteurs schrijft dat ze het na discussie als orgaan bestempelen.”

Geen exacte wetenschap

Voor buitenstaanders kan het vreemd lijken dat er discussie over moet bestaan, want er is nochtans een definitie: een orgaan is een op zichzelf werkend weefsel met een functie.

Hoogleraar Hendrik Cammu (VUB) verbaast het niet. “Heel vaak ontstaat bij een nieuwe ontdekking een discussie. Zo simpel is het ook niet. We weten hoeveel botten we hebben, want we kunnen ze exact tellen. Maar de definitie van een orgaan is niet zo begrensd.”

Vandaar dat zelfs over het nummer van dit orgaan – “het tachtigste” – ook discussie bestaat. Want het is onduidelijk hoeveel organen er nu precies zijn, zegt professor Anatomie Katharina D’Herde (UGent). “Er zijn er gemakkelijk vijftig of zestig op te noemen, maar er is geen strikte lijst van dé tachtig organen. Maar de ontdekking van een tachtigste orgaan klinkt natuurlijk wel fascinerend. Of er dan nog altijd dingen in ons lichaam zijn die nog niet ontdekt zijn? Natuurlijk. Er zijn nog zaken waarvan we de functie niet 100% kennen. Zeker in de hersenen zijn nog dingen te ontdekken.”