Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Eén arrestatie en de crisis barst weer los
Gevangenneming hoge Servische ambtenaar zet spanningen met Kosovo opnieuw op scherp
De relatie tussen Servië en zijn voormalige provincie Kosovo heeft een nieuw kookpunt bereikt nu vier Servische ministers in de Kosovaarse regering zijn opgestapt. Ze protesteren zo tegen de arrestatie van een hoge Servische ambtenaar en een aanval op Servische demonstranten. Een ongeruste EU haast zich om een escalatie te vermijden.
Het was in de Noord-Kosovaarse stad Mitrovica dat de gemoederen weer hoog oplaaiden. Marko Djuric, een hoge Servische ambtenaar, was er maandag naartoe gereisd om deel te nemen aan een door de EU-missie georganiseerde gespreksavond over de toekomst van de Serviërs in Kosovo. Na het debat werd hij opgepakt door zwaarbewapende agenten om vervolgens geboeid te worden overgebracht naar de hoofdstad Pristina. Serviërs die het zagen gebeuren, protesteerden, maar werden door de agenten met veel machtsvertoon uit elkaar gedreven.
Het incident heeft de relaties tussen Servië en zijn voormalige provincie Kosovo naar een nieuw kookpunt gebracht. In Kosovo, waar nog steeds een Servische minderheid vertegenwoordigd is, lopen de spanningen geregeld op sinds Kosovo zich in 2008 afscheurde. Dat gebeurde na een onafhankelijkheidsoorlog die aan duizenden mensen het leven kostte. Ruim honderd landen, waaronder ook België, hebben die onafhankelijkheid intussen erkend, maar Servië blijft zich verzetten. In januari deed de moord op de Kosovaars-Servische politicus Oliver Ivanovic de gemoederen bijvoorbeeld nog hoog oplaaien.
“Ergst mogelijke misdaad”
Volgens de Kosovaarse president Hashim Thaçi hebben de agenten nu “gehandeld om de orde in Kosovo te vrijwaren”. Maar dat zijn Servische ambtsgenoot Aleksandar Vucic zich haastte om de gevangenneming van Djuric “een brutale provocatie” en “de ergst mogelijke misdaad” te noemen, en beloofde “de verantwoordelijken voor deze ontvoering te straffen”, toont aan hoe explosief de situatie in de regio weer geworden is.
Ook de EU beseft dat. Buitenlandchef Federica Mogherini is daarom naar de Servische hoofdstad Belgrado gevlogen in de hoop een escalatie te vermijden en beide partijen te kunnen verzoenen. De vraag is of ze zal slagen. Nadat vier Servische ministers als protest uit de Kosovaarse regering stapten, heeft intussen ook de partij die in het Kosovaarse parlement de Servische minderheid vertegenwoordigt zich teruggetrokken. Anderzijds hebben Servië en Kosovo zich wel degelijk al herhaaldelijk bereid getoond om hun relatie te verbeteren. Voor Servië is het zelfs een voorwaarde om uitzicht te krijgen op EU-lidmaatschap, waarover het sinds 2014 onderhandelt.