De afvalberg en de stapel boetes

Hebt u genoten van de Ronde van Vlaanderen zondag? En hebt u de dag nadien die afvalberg langs de Vlaamse wegen gezien? Duizenden en duizenden bekers, blikjes en allerhande verpakkingen van voedsel, tot volledige frigoboxen toe, werden achtergelaten in de berm. Het prachtige parcours van de Ronde is the day after een stort. Maar daar maakt niemand zich echt druk over. Afval hoort bij een evenement als boter bij de vis.

En er kon gelukkig een beroep worden gedaan op scouts en gidsen om de rommel op te ruimen. De jongelui worden daarvoor betaald en met dat geld kunnen ze dan met zijn allen een buitenlandse reis maken. “Hopelijk motiveert deze actie hen ook om zelf geen vuil achter te laten als ze deelnemen aan evenementen”, zei de verantwoordelijke voor de schoonmaak van de Ronde. Dat zou je denken, maar als je ziet hoe deze jongeren elk jaar de festivalterreinen achterlaten – met niet alleen lege blikjes en bekers, maar met complete tenten en slaapzakken – durf je twijfelen aan het optimisme van de brave man.

Zwerfvuil is een hardnekkige kwaal van deze samenleving. Een kwaal die alleen maar kan worden genezen met een mentaliteitswijziging. En dat is de moeilijkste therapie die er bestaat.

Dat blijkt ook uit de manier waarop we omgaan met onze lucht. Iedereen is het erover eens dat zuivere lucht belangrijk is, dat de huidige vervuiling al te veel mensen ziek maakt, dat we alles moeten doen om de situatie te verbeteren. Wie zijn dan die 81.372 mensen die een boete hebben opgelopen in de lage-emissiezone in Antwerpen? Waarom blijven zo veel mensen dan voor de minste afstand de auto nemen?

Het is om moedeloos van te worden, al kun je ook moed putten uit wat er wel broeit en verandert. Zo zijn er steeds meer burgemeesters die openlijk pleiten voor de invoering van statiegeld op blikjes omdat ze het beu zijn om een groot deel van hun budget te spenderen aan het opruimen van rommel. En zo zijn er steeds meer ouders van schoolgaande kinderen die de straat naar de school elke morgen afsluiten voor auto’s om hun kinderen een beetje propere lucht te gunnen. Het ziet er allemaal niet zo indrukwekkend uit als de afvalberg op de Kwaremont of een stapel van 81.372 boetes, maar het zijn geen onbelangrijke dingen. We zijn aan het veranderen. Echt waar. Maar traag. Ontzettend traag.