Gazet van Antwerpen Stad en Rand
“Tegenwoordig kunnen patiënten na een dialyse de kleinkinderen opvangen”
Afdeling Kunstnier in AZ Sint-Jozef bestaat veertig jaar en toont zondag evolutie tijdens opendeur
De Kunstnierafdeling in Malle startte in mei 1977. Eigenlijk wordt ze dus bijna 41 jaar, maar omdat er renovaties in het gebouw bezig waren, werd de opendeurdag uitgesteld. De afdeling zit nog steeds in het gebouw op de Liersebaan, voorbij het ziekenhuis, tegen de bosrand. Dokter Jan Monballyu kan als oudste van het artsenteam de evolutie het best beschrijven. “Ik ben hier in 1984 komen werken. Toen de Kunstnierafdeling in Malle opstartte, was dat voor de patiënten hier in de streek een vooruitgang. Je had er toen alleen een in Antwerpen. Sommige mensen uit deze regio moesten voor hun dialyse helemaal naar Leuven, en dat twee keer acht uur per week.”
Efficiënter
“De technieken zijn veel efficiënter geworden. Voor de klassieke dialyse komen patiënten drie keer vier uur per week. Het vervoer inbegrepen is dat bijna een parttime job. Maar de kwaliteit, en dus ook de levenskwaliteit van de patiënt, is hard verbeterd. Ik merk soms dat oudere mensen de nierdialyse lang voor zich uitschuiven, ze hebben er schrik van”, zegt dokter Monballyu. “Omdat ze mensen kennen die vroeger zelf naar de nierdialyse gingen. Vaak kwamen die mensen afgepeigerd thuis. Nu kunnen patiënten die naar de dialyse komen daarna direct hun kleinkinderen thuis opvangen. Ze zijn veel minder moe. Het is minder zwaar geworden.”
Bij hemodialyse wordt het bloed door een kunstnier geleid met een pomp. De kunstnier is een ingenieuze filter die een deel van de afvalstoffen, overtollig vocht en zout uit het bloed haalt. Daarna pompt het dialysetoestel het gezuiverde bloed weer in de bloedbaan.
“De grootste verandering is dat bij geselecteerde patiënten de dialyse ook thuis kan gebeuren via thuisdialyse of peritoneale dialyse. Dat laatste is een vorm van dialyse waarbij het eigen buikvlies wordt gebruikt als filter om afval- stoffen via spoelvloeistof uit het bloed te verwijderen. Het gaat om mensen die nog voldoende zelfredzaam zijn. Er worden ook meer nieren getransplanteerd. Levende donatie van een nier door een partner of familielid gebeurt meer en meer.” De Kunstnierafdeling in Sint-Jozef werkt samen met Klina, waar sinds een kleine tien jaar een lowcare dialyse is, waarbij patiënten meer betrokken worden in het uitvoeren van de dialyse en ze meestal gewoon in een sofa zitten. Er heerst een huiskamersfeertje in plaats van een ziekenhuissfeer. In totaal zijn er in Malle en Brasschaat 121 personen die dialyse krijgen, onder wie 77 die naar de highcare dialyse van de Kunstnier in AZ Sint-Jozef in Malle komen.
Tijdens de opendeurdag zondag kan iedereen komen kijken. Elk halfuur start een rondleiding aan de inkom. “Voor familieleden en kennissen is het wel eens interessant om te zien”, zegt Jolijn Adriaensen van het AZ. “Aansluitend organiseren wij om 15u nog een familiedag voor alle dialysepatienten en hun naasten.”
Opendeurdag Kunstnier, zo 8/4, 1114u, AZ Sint-Jozef (gebouw 6, volg pijlen), Oude Liersebaan 4, Malle