Doorgaan na ongeval is des mensen

Na het tragische overlijden van de jonge wielrenner Michael Goolaerts zondag bleven de vragen een dag later gisten: had de koers stilgelegd moeten worden? Hadden zijn ploegmaats tijdens de rit op de hoogte gebracht moeten zijn? Hadden ze na de aankomst de gebruikelijke festiviteiten moeten schrappen? Alleen op die laatste vraag lijkt het antwoord voor de hand te liggen: jawel, je laat geen champagnekurken knallen als je weet dat een van de deelnemers zich in het ziekenhuis een beetje verderop in kritieke toestand bevindt.

Maar zelfs dat is misschien nog te makkelijk beoordeeld, zegt Manu Keirse, de Leuvense emeritus specialist verliesverwerking, als ik hem de kwestie voorleg. “Zelfs al was er niet die onduidelijkheid geweest na de valpartij, je mag dan nog niet te snel oordelen: als zoiets onverwachts en ernstigs gebeurt, kunnen mensen niet op het moment zelf de juiste overwegingen maken. Dat is ontzettend moeilijk. Je gaat het verdringen, je kunt dat niet direct accepteren, het volle besef komt pas met de tijd.” Zelfs bij artsen op spoeddiensten, getraind voor noodsituaties, is dat fenomeen bekend. “Vanuit hun routine zullen ze meteen beginnen reanimeren na een zwaar ongeval, maar soms beseffen ze achteraf dat ze dat beter niet hadden gedaan, dat een persoon overblijft in een situatie die eigenlijk niet leefbaar is. Maar dat grondig overdenken op het moment dat je snel moet beslissen, is erg lastig.” De meeste mensen die zondag naar Parijs-Roubaix hebben gekeken, zullen het waarschijnlijk herkennen: je ging door met geboeid de koers te volgen, al was er dat nieuws van de reanimatiepogingen bij de gevallen renner.

Dat er nog even onduidelijkheid was, speelt een rol. Valpartijen zijn schering en inslag in het peloton en je kunt niet bij elk bang vermoeden van een dramatische afloop de wedstrijd stilleggen.

Wel doemen de pijnlijke beelden weer op van vroegere slachtoffers zoals Wouter Weylandt, die in 2011 in de Ronde van Italië stierf in een val, en Fabio Casartelli, die in 1995 omkwam in de Tour. Ook toen werd niet ingegrepen, terwijl een renner levenloos naast de weg lag. Is het inderdaad omdat iedereen – organisatie, renners, toeschouwers, tvkijkers – zo in de flow van de koers zit? Het is ook niet eigen aan het wielrennen: toen bij het Heizeldrama in 1985 39 voetbalsupporters stierven, is de wedstrijd daarna nog gespeeld en de winnende spelers en supporters hebben nog gejuicht.

Het is des mensen kennelijk.

Hooguit kun je nu vragen dat de wielerbond in een soort van draaiboek voorziet. Dat op zijn minst na de aankomst de rituelen worden aangepast als er iets ergs is gebeurd. Als je het zo expliciet voorziet, zou dat dan toch moeten lukken.