Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Zo stemmen Antwerpse Turken en Marokkanen: links en geen eigen volk eerst
Studie KU Leuven toont aan dat jongere generatie politiek diverser stemt
Marc Swyngedouw
Socioloog
“Iemand met een allochtone achtergrond op de lijst? Geen garantie op massaal veel stemmen.”
Antwerpenaars van Marokkaanse of Turkse afkomst geven hun voorkeurstem niet uitsluitend aan kandidaten van vreemde afkomst. Het tegendeel is eerder waar. Slechts 6,5% stemt uitsluitend op een politicus van niet-Belgische afkomst. De tweede generatie kiest ook politiek diverser dan haar ouders.
Dat blijkt uit een onderzoek van onder meer professor en socioloog Marc Swyngedouw van de KU Leuven. De onderzoekers interviewden in de periode van oktober 2014 tot december 2014 in Antwerpen 482 kiezers van Marokkaanse of Turkse afkomst. Er werd gepeild naar hun stemgedrag en politieke voorkeur bij de nationale verkiezingen in 2014 en de Antwerpse gemeenteraadsverkiezingen in 2012.
Met de gemeenteraadsverkiezingen in Antwerpen stemde twee derde van de ondervraagde Antwerpenaars van Turkse en Marokkaanse afkomst op de toenmalige Stadslijst met sp.a en CD&V. Groen kreeg 14% van de kiezers achter zich en PVDA zo’n 11%. Ongeveer negen op de tien van deze kiezers stemden dus voor een centrumlinkse of linkse partij.
Bij de federale, Vlaamse en Europese verkiezingen daalde dit echter naar zeven op de tien. Deze evolutie is volgens het onderzoek te verklaren door het gewijzigde stemgedrag tussen de eerste en de tweede generatie.
“Het stemgedrag van de tweede generatie is meer gevarieerd”, zegt professor Marc Swyngedouw. “Bij de eerste generatie gaf iets meer dan de helft van de Belgen van Marokkaanse en Turkse afkomst aan tijdens de federale verkiezingen te hebben gestemd voor sp.a. Bij de tweede generatie zakte dit naar 36%. De jongere generatie stemt vaker op Groen (20%) en iets vaker op N-VA
(10%).”
Toch blijven de stemmen eerder gaan naar centrumlinkse en linkse partijen. “Een absolute meerderheid van deze gemeenschappen zit in een lage sociale klasse”, zegt Swyngedouw. “Dit bepaalt nog stevig het kiesgedrag. Uitkeringen en sociale zekerheid zijn belangrijke thema’s voor deze kiezers.”
Swyngedouw verwacht dat het stemgedrag op termijn zich gelijk gaat schakelen met kiezers van Belgische afkomst. “Het gaat bij ons traag, maar in het buitenland zie je al dat mensen van Marokkaanse of Turkse afkomst ook hun stem geven aan niet linkse partijen”, zegt Swyngedouw.
Perceptie
Een Antwerpse kiezer van Marokkaanse of Turkse afkomst stemt niet exclusief op een kandidaat met dezelfde afkomst. Dit zou slechts voor 6,5% van deze kiezers zijn. Zeven op de tien kiezers van Marokkaanse of Turkse afkomst antwoorden dat ze hun stem geven aan kandidaten van Belgische of niet-Belgische afkomst. Eén op de vier stemt zelfs uitsluitend op autochtone kandidaten.
“De perceptie dat mensen uit deze gemeenschappen alleen stemmen op hun ‘eigen’ kandidaten klopt dus niet”, zegt Swyngedouw. “Iemand met een allochtone achtergrond op de lijst zetten, is geen garantie op massaal veel stemmen uit deze groepen. Toch blijft het voor partijen belangrijk om dit te doen, want zo geven ze het signaal open te staan tegenover deze gemeenschappen.”
Verschillen
Het stemgedrag is ook verschillend tussen beide gemeenschappen. Met de verkiezingen in 2014 stemde 58% van de Belgen van Turkse afkomst op sp.a, bij de ondervraagden van Marokkaanse afkomst was dat 30%.
Met de gemeenteraadsverkiezingen in 2012 en de nationale verkiezingen in 2014 stemden kiezers van Marokkaanse afkomst vaker op PVDA+ dan de kiezers van Turkse afkomst. Het onderzoek kan geen verklaring geven voor dit verschil.