Pompeo neemt poolshoogte in Pyongyang

CIA-baas effent pad voor historische ontmoeting tussen Trump en Kim

Tijdens de paasperiode reisde Mike Pompeo al in het grootste geheim naar Noord-Korea, al is hij nog altijd niet benoemd als buitenlandminister. De CIA-directeur had een gesprek met Kim Jong-un ter voorbereiding van zijn ontmoeting met Donald Trump.

President Trump bevestigde gisteren dat zijn toekomstige buitenlandminister Mike Pompeo al met Kim gesproken heeft. Het is niet duidelijk waarom de president verwees naar “vorige week”, terwijl de ontmoeting tussen Kim en Pompeo volgens Amerikaanse functionarissen al in het paasweekend plaatsvond. In elk geval verliep het gesprek volgens Trump erg vlot, en werd een goede basis gelegd voor een historische ontmoeting tussen hemzelf en Kim. Het zou de eerste keer zijn dat een zittende Amerikaanse president de leider van Noord-Korea ontmoet. Eind 2000 kwam het net niet tot een ontmoeting tussen Bill Clinton en Kims vader, Kim Jong-il.

President Trump houdt tegelijk een slag om de arm. Hij zegt dat de ontmoeting “begin juni, of nog iets eerder” kan plaatsvinden, maar misschien ook niet doorgaat. Tijdens een gesprek met de Japanse premier Shinzo Abe in Trumps resort in Florida, zei de president immers dat het evengoed mogelijk is dat de voorbereidende gesprekken voor die historische top toch niet zo vlot blijven verlopen, en de ontmoeting tussen hem en Kim alsnog wordt afgeblazen.

Inlichtingendienst leidt de dans

Intussen is het wel erg opmerkelijk dat Mike Pompeo naar Pyongyang werd gestuurd om het ijs met Kim te breken. Het gaat immers om een delicate diplomatieke evenwichtsoefening, en de CIA-baas staat bekend als een havik. Bovendien stuurde Trump Pompeo al uit, vrij kort nadat hij hem als zijn nieuwe minister van Buitenlandse Zaken had uitgekozen. Toen Pompeo naar NoordKorea vertrok, was hij nog niet formeel aangesteld, en dat is vandaag nog steeds niet gebeurd (zie inzet).

Reisde Mike Pompeo dan als baas van de Amerikaanse geheime dienst naar Noord-Korea om daar met Kim te gaan praten, of als de toekomstige minister van Buitenlandse Zaken? En bereidt dat ministerie de mogelijke topontmoeting tussen Kim en Trump voor, of is de voorbereiding eigenlijk in de handen van de geheime dienst CIA? “Waar is onze minister van Buitenlandse Zaken in feite mee bezig? Is dit werkelijk een taak van de CIA?” vroeg een lezer op het forum van The New York Times zich gisteren alvast af. Iemand anders merkte op dat Pompeo misschien wel nooit benoemd zal worden.

Volgens The New York Times verkiest het Witte Huis inderdaad de kanalen van de inlichtingendiensten boven de Amerikaanse diplomatie om de top tussen Kim en Trump voor te bereiden. Zo staat CIA-directeur Mike Pompeo in contact met gesprekspartners in Noord-Korea via een kanaal dat opereert tussen de CIA en zijn Noord-Koreaanse tegenhanger. Daarnaast overlegt Pompeo intensief met de directeur van de Zuid-Koreaanse inlichtingendiensten. Dat Trump de voorkeur geeft aan de inlichtingendiensten, hoeft niet te verbazen. De regering-Trump loopt niet hoog op met diplomatieke diensten en heeft de middelen van Buitenlandse Zaken al flink verlaagd.

Nucleaire ontwapening

Terwijl de VS en Noord-Korea een eventueel gesprek over nucleaire ontwapening voorbereiden, ontvouwt zich ook een ander diplomatiek proces dat er zeker een invloed op heeft: dat tussen Noord- en Zuid-Korea. Beide landen sloten na de oorlog enkel een wapenstilstand, maar nog altijd geen vredesverdrag. De leiders van de twee Korea’s willen elkaar op 27 april ontmoeten. “Ze

krijgen mijn zegen om de oorlog formeel te beeindigen”, zei Trump.

FOTO'S AP, BELGA Trump stuurde Pompeo naar Korea voor belangrijke diplomatieke gesprekken, ook al is hij nog niet formeel aangesteld als buitenlandminister.