Een kans op integratie gemist?

Dat CD&V schade heeft opgelopen door de chassidische jood Aron Berger op de lijst te zetten en hem er vervolgens weer af te halen, staat buiten kijf. Maar in welke mate is de Joodse gemeenschap de dupe van deze operatie? Hebben we een grote kans op integratie van die bevolkingsgroep gemist?

In deze kleine Antwerpse chassidische gemeenschap bepaalt de godsdienst het hele leven. Daardoor wijkt dat behoorlijk af van het leven dat de meeste mensen in de stad leiden. Conflicten komen daar zelden uit voort omdat de chassidische joden die nooit zoeken. Ze sluiten zich op in hun eigen gemeenschap. De jongste jaren zijn ze alleen in het nieuws gekomen met de toenemende armoede in hun gelederen en met hun scholen die geen rekening houden met de eindtermen. Maar dat nieuws veroorzaakte nooit grote ongerustheid. Er werd gemakshalve van uitgegaan dat de Joodse solidariteit groot genoeg is om het armoedeprobleem op te vangen en de verontwaardiging over de creationistische lessen ebde telkens snel weer weg.

Eigenlijk was het voor iedereen duidelijk dat de opvattingen van de chassidische gemeenschap niet kunnen passen in de programma’s van de politieke partijen. In principe stelt geen van hen godsdienst boven alles. Kris Peeters was dat al stemmen tellend even vergeten.

Kan deze groep van enkele duizenden Antwerpenaren dan nooit vertegenwoordigd worden in de politiek tenzij ze met een eigen partij opkomen? Als de kandidaten strikt vasthouden aan de regels van hun godsdienst, lijkt dat bijna onmogelijk. De chassidische gemeenschap wordt nu in de politiek alleen vertegenwoordigd door andere, minder strikt religieuze joden die wel onderdak hebben gevonden bij verschillende partijen. Veel liberale Joden betreuren het dat Aron Berger de kans niet heeft gekregen om voor zijn gemeenschap op te komen. De Joodse Yael Brakin uit Antwerpen bijvoorbeeld vreest dat het lang zal duren eer er nog eens iemand het probeert. “En dat terwijl de orthodoxe joden meer dan vroeger nood hebben aan integratie en vertegenwoordiging”, zegt ze in een interview met De Standaard. Volgens haar verplicht de toenemende armoede de orthodoxe joden steeds vaker om jobs te zoeken buiten de gemeenschap. Er zijn ook steeds meer vragen om inburgeringscursussen te volgen.

Een politieke vertegenwoordiging had de integratie van de groep misschien kunnen versnellen, maar de economische werkelijkheid en de contacten die de chassidische joden via werk en scholing zullen leggen met hun stadsgenoten, kunnen een veel grotere rol spelen. Als de integratie zich op die terreinen verderzet, komt een plaats op een of andere lijst vanzelf dichterbij.