Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Een dag in het leven van een architect
Hoe ziet de praktijk eruit in een klein architectenbureau, vroegen we aan Hilde Hermans van Plano Architecten in Gent. Een dag blijkt bij haar bijzonder goedgevuld.
Een architect tekent de plannen van je woning. Dat weten we allemaal. Maar ze moeten natuurlijk ook nauwe contacten hebben met de klanten, met de aannemers, werfbezoeken doen, op de hoogte blijven van steeds complexere regelgeving, de razendsnelle technische evoluties op de voet volgen enzovoorts. Zoveel dat het soms een wonder lijkt dat ze nog aan tekenen toekomen. “Ik begin ’s ochtends met praktische klussen”, zegt Hilde Hermans, die dertig jaar geleden Plano Architecten oprichtte met haar echtgenoot en het bureau nu nog steeds leidt. “Ik neem mijn mails door, zorg ervoor dat iedereen verder kan, doe dringende administratie, los problemen van aannemers op, dat soort dingen. Daar ben ik meestal minstens een halve dag mee bezig, en pas dan kom ik aan het eigenlijke werk toe, zoals tekenen, ramingen doen en werfvergaderingen bijwonen. Met ontwerpen en tekenen zelf ben ik nog maar 10 à 15 procent van mijn tijd mee bezig. Bij mijn medewerkers is dat net omgekeerd: zij besteden zo’n 80 procent van hun tijd aan echt ‘architectenwerk’. Bij momenten mis ik dat wel, ja. Maar een bedrijf moet nu eenmaal gerund worden.”
GROTE FAMILIE
“Op een architectenbureau moet je veel doen en veel kunnen. Het is veel meer dan alleen maar contact hebben met klanten en plannen tekenen, je moet ook het hele bouwproces overzien. En dus op de hoogte blijven van steeds strengere regelgeving, van nieuwe technieken, van administratieve verplichtingen en zo meer. Dat heb je allemaal nodig om goed te kunnen werken. Het is heel complex geworden. Ik begrijp soms niet goed hoe beginnende architecten het nog in hun eentje rooien. Bovendien werken we tegenwoordig ook veel digitaler. Ik merk dat mijn jongere collega’s daar toch veel vlotter mee overweg kunnen dan ik.” “Dat is, denk ik, een van de sterktes van ons bureau: we zijn een combinatie van de oude garde en jong geweld, van ervaring en fascinatie. Dat is een verrijking. We werken hier met vijf mensen, en heel het kantoor is betrokken bij de werking, bij de planning, bij het ontwikkelen van onze visie. Dat doen we samen, wekelijks hebben we daar overleg over. Het is dus zeker niet zo dat alles van bovenaf gedicteerd wordt. We zitten ook de hele dag samen, eten samen, het voelt een beetje als een grote familie.”
MENSELIJKE ARICHTECTUUR
“Het vertrekpunt van elk project is natuurlijk het contact met de klant. Zij komen vaak bij ons terecht via de website, maar ook door 6 | NIEUWBOUW mond-tot-mondreclame of omdat ze ons werk gezien hebben bij andere klanten. Samen met hen wordt dan bekeken wat de vraag is. Bij het eerste contact, wat meestal samengaat met een bezoek ter plaatse, houden we het redelijk algemeen. Krijgen we dan de opdracht, dan gaan we nog eens ter plaatse voor een schetsontwerp en wordt alles gedetailleerder bekeken. Dat schetsonwerp is de basis om verder te praten. Tegenwoordig ben je wel vaak een van de vele bureaus die mensen contacteren, en ik heb de indruk dat ze hun keuze vooral op de kostprijs baseren. Dat vinden we hier een beetje jammer: je kunt alleen goede kwaliteit leveren en de klanten tevreden stellen als je er ook eerlijk voor betaald wordt. Als je op te veel zaken bespaart, gaat het eindresultaat ook niet goed zijn.” “Regelmatig contact hebben met de klant vinden we zeer belangrijk. We werken participatief en investeren veel tijd in die aftastende gesprekken, om een duidelijk beeld te krijgen van wat de mensen willen. We luisteren goed naar hun wensen, maar stellen ook alles in vraag. We willen hun immers ook andere mogelijkheden tonen die passen binnen hun budget, dingen waar ze misschien nog niet aan gedacht hadden. Onderzoek, integriteit en eerlijkheid zijn dus belangrijke principes voor ons, om te komen tot een menselijke architectuur waarin de gebruiker zich thuisvoelt. En dat is voor iedereen anders.” “Eenvoud en karakter, daar staan we ook voor, en dat proberen we in elk project te realiseren. Dat wil niet zeggen dat architectuur strak moet zijn, helemaal niet, maar we streven wel naar soberheid. En daarbij is er zeker ook plaats voor frivoliteit af en toe. Daarom houden we bijvoorbeeld van verbouwingen: in bestaande panden zijn er altijd wel oude, mooie elementen aanwezig die je niet kunt negeren en die je in een bepaalde richting duwen. Dat is geen beperking, integendeel, het stimuleert de creativiteit.”
EEN STRAK PLAN
“Eens het project echt van start gaat, neemt een van onze architecten het onder zijn of haar hoede. Hij of zij is de verantwoordelijke en het aanspreekpunt voor de bouwheer. Dat wil natuurlijk niet zeggen dat ze dat project helemaal in hun eentje doen: de grote lijnen hebben we samen uitgezet, iedereen is ook wel min of meer op de hoogte van de projecten van de anderen, zodat ze eventueel kunnen inspringen of raadgeven indien nodig. En ik volg ook nog vanop afstand op wat er gebeurt, niet om echt te controleren, maar meer om het overzicht te behouden. Iedereen kan hier dus echt wel zijn eigen ding doen, en voor de bouwheer is het belangrijk dat hij één duidelijk aanspreekpunt heeft.”
“Met ontwerpen en tekenen zelf ben ik nog maar 10 à 15 procent van mijn tijd mee bezig.”
“Het zou fijn zijn mocht er tussen architecten iets meer openheid, collegialiteit en samenwerking zijn.”
“Vanaf het moment dat er effectief gebouwd wordt, gaan we regelmatig op werfbezoek, afhankelijk van de vordering van de werken. En we volgen alles nauw op tot het gebouw water- en winddicht is. Zeker in deze eerste fase is veel contact belangrijk. En een goed plan is de basis voor al het werk. Dus daar wordt bij ons echt wel veel tijd in gestoken.”
HARDE CONCURRENTIE
“Dat is in grote lijnen het werk van een architect. Daarbij komt ook nog heel wat opzoekingsen studiewerk, zodat je weet wat er allemaal mogelijk is. Bijvoorbeeld hoe een gebouw energetisch gerenoveerd kan worden, dat is heel belangrijk nu. Dat evolueert heel snel, en je moet daar natuurlijk van op de hoogte blijven. Daarnaast zijn er de gebruikelijke taken van elk bedrijf: bestekken maken, ramingen, de boekhouding enzovoorts. Bijkomend zijn er expertiseopdrachten die we af en toe doen.” “Ik heb een leuke job. De vele contacten zijn fijn, en zeker het actief meedenken met de klanten. Ontwerpen is ook leuk, al kom ik er tegenwoordig wat te weinig aan toe. Een project zien realiseren binnen het voorziene budget geeft echt voldoening. En het allerleukst is uiteraard als je ziet dat de mensen tevreden zijn. Er is nog geen dag geweest dat ik met tegenzin ben gaan werken, en ik denk dat dat voor iedereen hier geldt. Minder leuk is de pure administratie, maar dat zal overal wel zo zijn. En ook hou ik niet zo van de mentaliteit die er heerst tussen architecten onderling. Het zou fijn zijn moest er iets meer openheid, collegialiteit en samenwerking zijn. Want nu is het voor kleine bureaus zeer moeilijk om de krachten te bundelen, waardoor we dikwijls niet kunnen meedoen aan aanbestedingen voor grotere projecten. Een gemiste kans.” Info: www.plano.be, info@plano.be, en ook te volgen op Facebook.